@conference{
author = "Isaković, Ljubica and Šešum, Mia and Dimić, Nadežda",
year = "2019",
abstract = "Odsustvo slušanja kod gluve i nagluve dece komplikuje i otežava razvoj govora
i jezika. Oni se usvajaju na specifičan način i razvijenost će, u velikoj meri, zavisiti od podsticaja iz okoline. Poseban problem je izgradnja rečnika, usvajanje
novih reči, kao i njihovo adekvatno povezivanje sa značenjem. Znakovni jezik
za njih nije hendikep već prirodni oblik izražavanja, uporediv sa izražajnim potencijalom govornog jezika. On im omogućava kognitivna, komunikativna i
kreativna iskustva. Cilj ovog rada bio je da se utvrdi stepen usvojenosti reči
suprotnog značenja datih imenica, glagola, prideva i priloga u pisanom i znakovnom jeziku gluvih i nagluvih učenika. Korišćen je segment Jezičkog korpusa
za procenu leksičko-stilskih specifičnosti (Dimić i Isaković, 2003). Od dece se
tražilo da daju suprotna značenja na zadate reči, koristeći pisani i znakovni
jezik. Ispitivanjem je oduhvaćeno 54 učenika sa oštećenjem sluha uzrasta od
petog do osmog razreda i obavljeno je u Beogradu. Računali smo frekvencije
i procente, aritmetičku sredinu i standardnu devijaciju, t-test i njegov značaj,
Vilkoksonov test označenih rangova. Uočava se uticaj uzrasta na adekvatnu
upotrebu reči suprotnog značenja. Najveći broj pravilno korišćenih reči suprotnog značenja i bolji rezultati dati su u znakovnom jeziku (imenice t = -3,82, p
< 0,01; glagoli t = -9,11, p < 0,01; pridevi t = -4,73, p < 0,01; prilozi t = -6,89,
p < 0,01). Znakovni jezik treba da bude osnova za razvoj pisanog jezika gluve
dece. Njegov razvoj prati razvoj pisanog govora, utiče na bolje razumevanje
značenja postojećih reči, kao i na usvajanje značenja nepoznatih reči. Uočene
su i date specifične greške., The absence of the auditory component in deaf children complicates or completely
incapacitates the development of speech and language. Language is adopted in a specific
manner and its development depends greatly on the stimulus from the environment. Problem
in vocabulary building is the assimilation of new words and their adequate association with
their meaning. For deaf children, sign language is not a handicap, but a natural form of
expression, comparable to the expressive potential of spoken language which provides them
with cognitive, communicative and creative experiences. The purpose of this paper was to
examine the level of adoption of the opposite meaning of the given nouns, verbs, adjectives
and adverbs in written and sign language of deaf and hard of hearing students. The study
incorporated a segment of the Language corpus for the evaluation of lexical-style related
characteristics (Dimic & Isakovic, 2003). In the tasks that were given to the children, they were
asked to give opposite meanings of the given words using written and sing language. The
study consisted of 54 deaf students attending fifth to eight grade at two schools in Belgrade.
We calculated frequencies and percentage mean score and standard deviations, t-test and its
significance, Wilcoxon Signed Ranks Test. We determined the influence of age on adequate
use of words of the opposite meanings. The greatest number of correctly used words of the
opposite meaning was used in the sign form of expression (nouns t = -3.82, p < 0.01; verbs t =
-9.11, p < 0.01; adjectives t = -4.73, p < 0.01; adverbs t = -6.89, p < 0.01). Sign language should
be the basis for the development of the written language of deaf children. Its development
follows the development of written speech, influences a better understanding of the meaning
of existing words, and the acceptance of the meaning of unknown words. Different specific
mistakes were observed.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Zbornik radova - 10. Međunarodni naučni skup „Specijalna edukacija i rehabilitacija danas“, Beograd, Srbija,",
title = "Upotreba reči suprotnog značenja u pisanom i znakovnom jeziku, The use of words of the opposite meaning in
written and sign language",
pages = "431-425",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3116"
}
