TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
UR  - http://ikm.mk/ojs/index.php/KIJ/article/view/5498
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3727
AB  - Abstract: Attention deficit / hyperactivity disorder (ADHD) is a neurodevelopmental disorder characterized by impulsivity, hyperactivity, and attention problems. These symptoms significantly affect the school and social life of students with ADHD, causing very often reduced school achievement. The aim of this paper is to familiarize with specificities of schooling students with ADHD. A review of available and relevant literature was performed by searching electronic databases Google Scholar, Serbian Library Consortium for Coordinated Acquisition (KOBSON), HRČAK portal of Croatian scientific and professional journals that offer open access to their works, as well as available printed books. The search was done through the search engines ScienceDirect, Ebscohost, SpringerLink and WileyInterScience. Numerous abilities of students that are important for schooling are in deficit. The cognitive specificities of students with ADHD are most often related to mild deficits and learning difficulties (reading, writing, and math). Poorer quality of verbal working memory, later language adoption, less developed vocabulary, short-term maintenance of attention, tendency towards fast transition from one activity to another and distractibility are just some of the common features of cognition of students with ADHD. Problems in motor development are registered, as well as in conative abilities. Students with ADHD are at risk of academic and social failure, and during schooling they have significantly lower average value of school grades for theoretical subjects compared to peers of typical development. Adapting the school environment to these students can significantly help in execution of school tasks. It is important to establish predictable routines, clear rules and restrictions. There are more and more of these students who are educated in regular schools, so the current question is which type of education is more efficient in this case. The paper provides recommendations for adjustments in school work with students with ADHD. The most important thing is to emphasize the importance of achieving optimal results in the education of these students, which must include the support of special educators-oligophrenologists, because teachers from regular schools do not have knowledge about methods and modifications of work within this disorder.
C3  - Knowledge International Journal
T1  - Education of students with ADHD
EP  - 297
IS  - 2
SP  - 293
VL  - 48
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3727
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana",
abstract = "Abstract: Attention deficit / hyperactivity disorder (ADHD) is a neurodevelopmental disorder characterized by impulsivity, hyperactivity, and attention problems. These symptoms significantly affect the school and social life of students with ADHD, causing very often reduced school achievement. The aim of this paper is to familiarize with specificities of schooling students with ADHD. A review of available and relevant literature was performed by searching electronic databases Google Scholar, Serbian Library Consortium for Coordinated Acquisition (KOBSON), HRČAK portal of Croatian scientific and professional journals that offer open access to their works, as well as available printed books. The search was done through the search engines ScienceDirect, Ebscohost, SpringerLink and WileyInterScience. Numerous abilities of students that are important for schooling are in deficit. The cognitive specificities of students with ADHD are most often related to mild deficits and learning difficulties (reading, writing, and math). Poorer quality of verbal working memory, later language adoption, less developed vocabulary, short-term maintenance of attention, tendency towards fast transition from one activity to another and distractibility are just some of the common features of cognition of students with ADHD. Problems in motor development are registered, as well as in conative abilities. Students with ADHD are at risk of academic and social failure, and during schooling they have significantly lower average value of school grades for theoretical subjects compared to peers of typical development. Adapting the school environment to these students can significantly help in execution of school tasks. It is important to establish predictable routines, clear rules and restrictions. There are more and more of these students who are educated in regular schools, so the current question is which type of education is more efficient in this case. The paper provides recommendations for adjustments in school work with students with ADHD. The most important thing is to emphasize the importance of achieving optimal results in the education of these students, which must include the support of special educators-oligophrenologists, because teachers from regular schools do not have knowledge about methods and modifications of work within this disorder.",
journal = "Knowledge International Journal",
title = "Education of students with ADHD",
pages = "297-293",
number = "2",
volume = "48",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3727"
}

Đurić-Zdravković, A.,& Japundža-Milisavljević, M..Education of students with ADHD. in Knowledge International Journal, 48(2), 293-297.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3727

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M. Education of students with ADHD. in Knowledge International Journal.48(2):293-297.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3727 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, "Education of students with ADHD" in Knowledge International Journal, 48, no. 2:293-297,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3727 .

TY  - CONF
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Buha, Nataša
AU  - Jelić, Marija
AU  - Stojković, Irena
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2023
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/5362
AB  - Interesovanje za proučavanje problematičnih oblika ponašanja kod dece sa
teškoćama u metalnom razvoju predškolskog uzrasta proizilazi iz činjenice
da je to period koji označava ključnu fazu za razvoj društvenih, kognitivnih
i emocionalnih veština. Rad se bavi utvrđivanjem prevalencije problema
ponašanja kao i sagledavanjem povezanosti između eksternalizovanih i internalizovanih oblika problematičnog ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta. Istraživanje je sprovedeno na uzorku
od 35 dece, oba pola, uzrasta od 4 do 7 godina. Ispoljavanje eksternalizovanih
i internalizovanih oblika problematičnog ponašanja ispitana su primenom
Skale problematičnog ponašanja koju su popunjavali vaspitači koji rade za decom koja su obuhvaćena uzorkom. Analizom dobijenih podataka može se uočiti
da prosečne vrednosti ukazuju na to da su deca iz uzorka ponekad usamljena, da
ponekad ispoljavaju anksioznost u grupi kao i da ponekad deluju tužno ili depresivno. Iako se nijedan eksternalizovan oblik problematičnog ponašanja
ne ispoljava često, svi procenjeni problemi ispoljavaju se ponekad. Testirane
korelacije na nivoima značajnosti od 0,01 i 0,05 ukazuju na činjenicu da postoji
statistički značajna povezanost između eksternalizovanih i internalizovanih problema ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju ranog i
predškolskog uzrasta.
AB  - The motivation for this study is rooted in the importance of understanding problematic behavior in children with mental development difficulties during their early stages of growth. This period is critical for their social, cognitive, and emotional development. The study aimed to determine the occurrence of behavioral problems and explore potential relationships between externalized and internalized problematic behaviors in children facing challenges in mental development. The research was conducted with a sample of 35 children, comprising both boys and girls, aged 4 to 7 years. Externalized and internalized forms of problematic behavior were assessed using The Problem Behaviors Scale, which was completed by educators who interacted with the children in the sample. The analysis of the collected data revealed that, on average, the children in the sample occasionally experienced feelings of loneliness, displayed anxiety in group settings, and sometimes exhibited signs of sadness or depression. While individual externalized forms of problematic behavior were not frequently observed, all assessed problems were occasionally present. The study identified significant correlations at the 0.01 and 0.05 significance levels, indicating a statistically significant relationship between externalized and internalized problematic behaviors among children with difficulties in mental development.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
C3  - Zbornik radova-„Intervencije u ranom detinjstvu i predškolstvu” Beograd, 22. Decembar 2023.
T1  - Problematični oblici ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta
T1  - Problematic forms of behavior in preschool children with difficulties in mental development
EP  - 104
SP  - 97
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5362
ER  - 

@conference{
author = "Japundža-Milisavljević, Mirjana and Buha, Nataša and Jelić, Marija and Stojković, Irena and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2023",
abstract = "Interesovanje za proučavanje problematičnih oblika ponašanja kod dece sa
teškoćama u metalnom razvoju predškolskog uzrasta proizilazi iz činjenice
da je to period koji označava ključnu fazu za razvoj društvenih, kognitivnih
i emocionalnih veština. Rad se bavi utvrđivanjem prevalencije problema
ponašanja kao i sagledavanjem povezanosti između eksternalizovanih i internalizovanih oblika problematičnog ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta. Istraživanje je sprovedeno na uzorku
od 35 dece, oba pola, uzrasta od 4 do 7 godina. Ispoljavanje eksternalizovanih
i internalizovanih oblika problematičnog ponašanja ispitana su primenom
Skale problematičnog ponašanja koju su popunjavali vaspitači koji rade za decom koja su obuhvaćena uzorkom. Analizom dobijenih podataka može se uočiti
da prosečne vrednosti ukazuju na to da su deca iz uzorka ponekad usamljena, da
ponekad ispoljavaju anksioznost u grupi kao i da ponekad deluju tužno ili depresivno. Iako se nijedan eksternalizovan oblik problematičnog ponašanja
ne ispoljava često, svi procenjeni problemi ispoljavaju se ponekad. Testirane
korelacije na nivoima značajnosti od 0,01 i 0,05 ukazuju na činjenicu da postoji
statistički značajna povezanost između eksternalizovanih i internalizovanih problema ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju ranog i
predškolskog uzrasta., The motivation for this study is rooted in the importance of understanding problematic behavior in children with mental development difficulties during their early stages of growth. This period is critical for their social, cognitive, and emotional development. The study aimed to determine the occurrence of behavioral problems and explore potential relationships between externalized and internalized problematic behaviors in children facing challenges in mental development. The research was conducted with a sample of 35 children, comprising both boys and girls, aged 4 to 7 years. Externalized and internalized forms of problematic behavior were assessed using The Problem Behaviors Scale, which was completed by educators who interacted with the children in the sample. The analysis of the collected data revealed that, on average, the children in the sample occasionally experienced feelings of loneliness, displayed anxiety in group settings, and sometimes exhibited signs of sadness or depression. While individual externalized forms of problematic behavior were not frequently observed, all assessed problems were occasionally present. The study identified significant correlations at the 0.01 and 0.05 significance levels, indicating a statistically significant relationship between externalized and internalized problematic behaviors among children with difficulties in mental development.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Zbornik radova-„Intervencije u ranom detinjstvu i predškolstvu” Beograd, 22. Decembar 2023.",
title = "Problematični oblici ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta, Problematic forms of behavior in preschool children with difficulties in mental development",
pages = "104-97",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5362"
}

Japundža-Milisavljević, M., Buha, N., Jelić, M., Stojković, I.,& Milanović-Dobrota, B.. (2023). Problematični oblici ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta. in Zbornik radova-„Intervencije u ranom detinjstvu i predškolstvu” Beograd, 22. Decembar 2023.
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 97-104.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5362

Japundža-Milisavljević M, Buha N, Jelić M, Stojković I, Milanović-Dobrota B. Problematični oblici ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta. in Zbornik radova-„Intervencije u ranom detinjstvu i predškolstvu” Beograd, 22. Decembar 2023.. 2023;:97-104.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5362 .

Japundža-Milisavljević, Mirjana, Buha, Nataša, Jelić, Marija, Stojković, Irena, Milanović-Dobrota, Biljana, "Problematični oblici ponašanja kod dece sa teškoćama u mentalnom razvoju predškolskog uzrasta" in Zbornik radova-„Intervencije u ranom detinjstvu i predškolstvu” Beograd, 22. Decembar 2023. (2023):97-104,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5362 .

TY  - JOUR
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Perović, Dijana
PY  - 2023
UR  - http://www.thieme-connect.de/DOI/DOI?10.1055/a-1743-2770
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4351
AB  - Objective Taking care of children with autism spectrum disorder (ASD), as of children with other developmental disorders, is associated with greater parental stress. The aim of this study was to determine the prevalence and impact of integrative and co-morbid ASD-related symptoms on parental stress levels during the COVID-19 pandemic at four time points. Testing was performed during significant changes related to the state of the COVID-19 pandemic in Serbia.Methods The research sample included 67 parents of children with ASD 4 to 7 years and 6 months of age. The Autism Parenting Stress Index, Gilliam Autism Rating Scale - Third Edition, diagnostic criteria for ASD from DSM-5 and Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence - Fourth Edition were used to assess the tested abilities.Results Core behavior (problems of social development and communication skills) as well as co-morbid behaviors related to ASD (tantrums, aggressive behavior, self-injurious behavior and difficulties with transitions) caused the highest degree of parental stress. Post hoc tests that used Bonferroni correction found that parental stress caused by basic and co-morbid behaviors gradually decreased from first to fourth measurement, respectively. Sleep and toilet training problems, as well as co-morbid physical problems, caused the greatest degree of parental stress during the first measurement. Measuring total parental stress caused by integrative and co-morbid symptoms related to ASD showed that it was at the highest level during the first measurement, decreased during the second measurement and remained unchanged during the third and fourth measurements.Conclusion Time, as a repeating factor, during the COVID-19 pandemic has an effect on lowering the levels of parental stress caused by all examined ASD-related domains. These results may be useful in creating individual programs to support parents of children with ASD during the COVID-19 pandemic.
T2  - Fortschritte der Neurologie · Psychiatrie
T1  - Parental Stress of Children with Autism Spectrum Disorder During the Coronavirus Pandemic (COVID-19): Experience from Serbia
EP  - 18
IS  - 1-2
SP  - 10
VL  - 91
DO  - 10.1055/a-1743-2770
ER  - 

@article{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Perović, Dijana",
year = "2023",
abstract = "Objective Taking care of children with autism spectrum disorder (ASD), as of children with other developmental disorders, is associated with greater parental stress. The aim of this study was to determine the prevalence and impact of integrative and co-morbid ASD-related symptoms on parental stress levels during the COVID-19 pandemic at four time points. Testing was performed during significant changes related to the state of the COVID-19 pandemic in Serbia.Methods The research sample included 67 parents of children with ASD 4 to 7 years and 6 months of age. The Autism Parenting Stress Index, Gilliam Autism Rating Scale - Third Edition, diagnostic criteria for ASD from DSM-5 and Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence - Fourth Edition were used to assess the tested abilities.Results Core behavior (problems of social development and communication skills) as well as co-morbid behaviors related to ASD (tantrums, aggressive behavior, self-injurious behavior and difficulties with transitions) caused the highest degree of parental stress. Post hoc tests that used Bonferroni correction found that parental stress caused by basic and co-morbid behaviors gradually decreased from first to fourth measurement, respectively. Sleep and toilet training problems, as well as co-morbid physical problems, caused the greatest degree of parental stress during the first measurement. Measuring total parental stress caused by integrative and co-morbid symptoms related to ASD showed that it was at the highest level during the first measurement, decreased during the second measurement and remained unchanged during the third and fourth measurements.Conclusion Time, as a repeating factor, during the COVID-19 pandemic has an effect on lowering the levels of parental stress caused by all examined ASD-related domains. These results may be useful in creating individual programs to support parents of children with ASD during the COVID-19 pandemic.",
journal = "Fortschritte der Neurologie · Psychiatrie",
title = "Parental Stress of Children with Autism Spectrum Disorder During the Coronavirus Pandemic (COVID-19): Experience from Serbia",
pages = "18-10",
number = "1-2",
volume = "91",
doi = "10.1055/a-1743-2770"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M.,& Perović, D.. (2023). Parental Stress of Children with Autism Spectrum Disorder During the Coronavirus Pandemic (COVID-19): Experience from Serbia. in Fortschritte der Neurologie · Psychiatrie, 91(1-2), 10-18.
https://doi.org/10.1055/a-1743-2770

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Perović D. Parental Stress of Children with Autism Spectrum Disorder During the Coronavirus Pandemic (COVID-19): Experience from Serbia. in Fortschritte der Neurologie · Psychiatrie. 2023;91(1-2):10-18.
doi:10.1055/a-1743-2770 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Perović, Dijana, "Parental Stress of Children with Autism Spectrum Disorder During the Coronavirus Pandemic (COVID-19): Experience from Serbia" in Fortschritte der Neurologie · Psychiatrie, 91, no. 1-2 (2023):10-18,
https://doi.org/10.1055/a-1743-2770 . .

TY  - CONF
AU  - Vidojković, Sara
AU  - Milanović Dobrota, Biljana
AU  - Buha, Nataša
AU  - Đurić Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža Milisavljević, Mirjana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4952
AB  - Rad ili zaposlenost ima značajnu vrednost u životima odraslih osoba sa in-
telektualnom ometenošću. Uprkos velikom napretku u oblasti zapošljavanja
ove populacije još uvek postoje mnogobrojne prepreke koje ometaju njihov pri-
stup socijalnom i radnom domenu. Prevazilaženje barijera može se obezbediti
razumnim adaptacijama radnih mesta, čija je centralna komponenta upotre-
ba asistivne tehnologije. Cilj rada je da se pregledom dostupne literature iz
poslednje dve decenije predstave benefiti upotrebe različitih sredstava asi-
stivne tehnologije kod osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini.
Upotreba širokog spektra različitih uređaja, sistema, aplikacija i softvera
omogućava poboljšavanja veština organizacije vremena, povećanja radnih per-
formansi, efikasnosti, tačnosti i samostalnosti u izvršavanju radnih za-
dataka. Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom
ometenošću u radnoj sredini može doprineti prevazilaženju unutrašnjih i
spoljašnjih barijera, povećati zadovoljstvo ovih osoba u radu, ali i smanjiti
troškove i povećati profite preduzeća.
AB  - Employment has a significant value in the
lives of adults with intellectual disabilities.
Despite the great progress in employment of this population there are still a lot of
barriers that hinder their access to the
social and work domain. Overcoming of
the barriers can be ensured by reasonable
workplace accommodations, which the
central component of the use is assistive
technology. The aim of this paper is to
review the available literature from the
last two decades to present the benefits of
using different assistive technology tools for
people with intellectual disabilities in the
work environment. The use of wide range
of different devices, systems, applications
and software enables the improvement
of time-management skills, increase of
work performances, efficiency, accuracy
and independence in accomplishing the
work tasks. The use of assistive technology
with adults with intellectual disabilities in
the work environment can contribute to
overcoming internal and external barriers,
increase the satisfaction with work of these
persons, but also reduce costs and increase
the company’s profit.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
C3  - Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine
T1  - Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini
T1  - Use of assistive technology in adults with intellectual disabilities in work environment
EP  - 73
SP  - 67
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4952
ER  - 

@conference{
author = "Vidojković, Sara and Milanović Dobrota, Biljana and Buha, Nataša and Đurić Zdravković, Aleksandra and Japundža Milisavljević, Mirjana",
year = "2022",
abstract = "Rad ili zaposlenost ima značajnu vrednost u životima odraslih osoba sa in-
telektualnom ometenošću. Uprkos velikom napretku u oblasti zapošljavanja
ove populacije još uvek postoje mnogobrojne prepreke koje ometaju njihov pri-
stup socijalnom i radnom domenu. Prevazilaženje barijera može se obezbediti
razumnim adaptacijama radnih mesta, čija je centralna komponenta upotre-
ba asistivne tehnologije. Cilj rada je da se pregledom dostupne literature iz
poslednje dve decenije predstave benefiti upotrebe različitih sredstava asi-
stivne tehnologije kod osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini.
Upotreba širokog spektra različitih uređaja, sistema, aplikacija i softvera
omogućava poboljšavanja veština organizacije vremena, povećanja radnih per-
formansi, efikasnosti, tačnosti i samostalnosti u izvršavanju radnih za-
dataka. Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom
ometenošću u radnoj sredini može doprineti prevazilaženju unutrašnjih i
spoljašnjih barijera, povećati zadovoljstvo ovih osoba u radu, ali i smanjiti
troškove i povećati profite preduzeća., Employment has a significant value in the
lives of adults with intellectual disabilities.
Despite the great progress in employment of this population there are still a lot of
barriers that hinder their access to the
social and work domain. Overcoming of
the barriers can be ensured by reasonable
workplace accommodations, which the
central component of the use is assistive
technology. The aim of this paper is to
review the available literature from the
last two decades to present the benefits of
using different assistive technology tools for
people with intellectual disabilities in the
work environment. The use of wide range
of different devices, systems, applications
and software enables the improvement
of time-management skills, increase of
work performances, efficiency, accuracy
and independence in accomplishing the
work tasks. The use of assistive technology
with adults with intellectual disabilities in
the work environment can contribute to
overcoming internal and external barriers,
increase the satisfaction with work of these
persons, but also reduce costs and increase
the company’s profit.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine",
title = "Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini, Use of assistive technology in adults with intellectual disabilities in work environment",
pages = "73-67",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4952"
}

Vidojković, S., Milanović Dobrota, B., Buha, N., Đurić Zdravković, A.,& Japundža Milisavljević, M.. (2022). Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini. in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 67-73.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4952

Vidojković S, Milanović Dobrota B, Buha N, Đurić Zdravković A, Japundža Milisavljević M. Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini. in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine. 2022;:67-73.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4952 .

Vidojković, Sara, Milanović Dobrota, Biljana, Buha, Nataša, Đurić Zdravković, Aleksandra, Japundža Milisavljević, Mirjana, "Primena asistivne tehnologije kod odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u radnoj sredini" in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine (2022):67-73,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4952 .

TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Kostić, Snežana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4700
AB  - Grupaciji neurorazvojnih poremećaja koji uključuju značajne teškoće intelektualnih, motoričkih,
jezičkih i socijalnih sposobnosti pripadaju intelektualna ometenost, poremećaj iz spektra autizma,
poremećaj pažnje sa hiperaktivnošću, poremećaji komunikacije i specifični poremećaj u učenju.
U literaturi se ističe da je nedovoljan broj istraživačkih podataka o aktivnostima u školi kod
učenika koji nastavu prate prema prilagođenom ili izmenjenom programu, bilo da se oni školuju
u inkluzivnim uslovima, ili u školi za učenike sa smetnjama u razvoju. Cilj ovog istraživanja bio
je da ispita precepciju učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi koju
pohađaju, kao i da utvrdi da li postoji razlika u ovom domenu između učenika koji se školuju u
inkluzivnim i neinkluzivnim uslovima. U istraživanju je učestvovalo 50 ispitanika sedmog i
osmog razreda. Prilikom prikupljanja podataka primenjen je instrument pod nazivom Moja
osnovna škola (Booth & Ainscow, 2010). Rezultati istraživanja su pokazali da postoje statistički
značajne razlike između skorova ispitanika inkluzivnih i neinkluzivnih škola i da se te razlike
javljaju u ajtemima koji se odnose na rad nastavnika. Praktične implikacije ovog istraživanja
ukazuju da sticanje uvida u to kakva je percepcija obe grupe učenika prema aktivnostima u školi,
i koje su to kompetencije koje oni posebno cene, može značajno doprineti efikasnijem i
adekvatnijem planiranju IOP-a i sprovođenju nastavnog procesa, te na taj način pomoći i
učenicima i nastavnicima u procesu učenja.
AB  - Intellectual disability, autism spectrum disorder, attention deficit hyperactivity disorder,
communication disorders and specific learning disorder, belong to the group of
neurodevelopmental disorders, that include significant difficulties in intellectual, motor, language
and social abilities. The literature points out that there is an insufficient amount of research data
on school activities for students who follow classes according to an adapted or changed program,
whether they study in inclusive conditions, or in a school for students with developmental
disorders. The aim of this research was to examine the perception of students with
neurodevelopmental disorders according to the activities in the school they attend, as well as to
determine whether there is a difference in this domain between students in inclusive and noninclusive conditions. Fifty respondents of seventh and eighth grade participated in the research.
An instrument called My primary school (Booth, & Ainscow, 2010) was used to collect data.
Results of the research showed that there are statistically significant differences between the scores of the respondents of inclusive and non-inclusive schools and that these differences appear
in the items related to the work of teachers. The practical implications of this research indicate
that gaining insight into the perception of students in both groups towards school activities, and
which competencies they particularly value, can significantly contribute to more efficient and
adequate IEP planning and teaching process, and thus assist both students and teachers in the
learning process.
PB  - Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih
C3  - Tematski zbornik Unapređenje kvalitete života djece i mladih
T1  - Percepcija učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi.
T1  - Students with neurodevelopmental disorders perceiving school activities
EP  - 592
EP  - M33
SP  - 583
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4700
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Kostić, Snežana",
year = "2022",
abstract = "Grupaciji neurorazvojnih poremećaja koji uključuju značajne teškoće intelektualnih, motoričkih,
jezičkih i socijalnih sposobnosti pripadaju intelektualna ometenost, poremećaj iz spektra autizma,
poremećaj pažnje sa hiperaktivnošću, poremećaji komunikacije i specifični poremećaj u učenju.
U literaturi se ističe da je nedovoljan broj istraživačkih podataka o aktivnostima u školi kod
učenika koji nastavu prate prema prilagođenom ili izmenjenom programu, bilo da se oni školuju
u inkluzivnim uslovima, ili u školi za učenike sa smetnjama u razvoju. Cilj ovog istraživanja bio
je da ispita precepciju učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi koju
pohađaju, kao i da utvrdi da li postoji razlika u ovom domenu između učenika koji se školuju u
inkluzivnim i neinkluzivnim uslovima. U istraživanju je učestvovalo 50 ispitanika sedmog i
osmog razreda. Prilikom prikupljanja podataka primenjen je instrument pod nazivom Moja
osnovna škola (Booth & Ainscow, 2010). Rezultati istraživanja su pokazali da postoje statistički
značajne razlike između skorova ispitanika inkluzivnih i neinkluzivnih škola i da se te razlike
javljaju u ajtemima koji se odnose na rad nastavnika. Praktične implikacije ovog istraživanja
ukazuju da sticanje uvida u to kakva je percepcija obe grupe učenika prema aktivnostima u školi,
i koje su to kompetencije koje oni posebno cene, može značajno doprineti efikasnijem i
adekvatnijem planiranju IOP-a i sprovođenju nastavnog procesa, te na taj način pomoći i
učenicima i nastavnicima u procesu učenja., Intellectual disability, autism spectrum disorder, attention deficit hyperactivity disorder,
communication disorders and specific learning disorder, belong to the group of
neurodevelopmental disorders, that include significant difficulties in intellectual, motor, language
and social abilities. The literature points out that there is an insufficient amount of research data
on school activities for students who follow classes according to an adapted or changed program,
whether they study in inclusive conditions, or in a school for students with developmental
disorders. The aim of this research was to examine the perception of students with
neurodevelopmental disorders according to the activities in the school they attend, as well as to
determine whether there is a difference in this domain between students in inclusive and noninclusive conditions. Fifty respondents of seventh and eighth grade participated in the research.
An instrument called My primary school (Booth, & Ainscow, 2010) was used to collect data.
Results of the research showed that there are statistically significant differences between the scores of the respondents of inclusive and non-inclusive schools and that these differences appear
in the items related to the work of teachers. The practical implications of this research indicate
that gaining insight into the perception of students in both groups towards school activities, and
which competencies they particularly value, can significantly contribute to more efficient and
adequate IEP planning and teaching process, and thus assist both students and teachers in the
learning process.",
publisher = "Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih",
journal = "Tematski zbornik Unapređenje kvalitete života djece i mladih",
title = "Percepcija učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi., Students with neurodevelopmental disorders perceiving school activities",
pages = "592-M33-583",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4700"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M.,& Kostić, S.. (2022). Percepcija učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi.. in Tematski zbornik Unapređenje kvalitete života djece i mladih
Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih., 583-592.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4700

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Kostić S. Percepcija učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi.. in Tematski zbornik Unapređenje kvalitete života djece i mladih. 2022;:583-592.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4700 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Kostić, Snežana, "Percepcija učenika s neurorazvojnim poremećajima o aktivnostima u školi." in Tematski zbornik Unapređenje kvalitete života djece i mladih (2022):583-592,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4700 .

TY  - JOUR
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/5078
AB  - Aгресивно понашање ученика с интелектуалном ометеношћу повезано je са бројним проблемима у школском и кућном окружењу. Неретко због присуства
ове форме понашања ученици имају смањен квалитет живота, ограничене могућности
за усвајање правилних формата адаптивног или социјалног понашања, као и отежано
напредовање у школи. Циљ овог рада је да утврди повезаност испољавања вербалне,
прикривене и физичке агресије, као и малтретирања и непријатељства код ученика с лаком интелектуалном ометеношћу, и то у односу на извештавање родитеља и наставника
– дефектолога. Узорак истраживања укључивао је 57 ученика V, VI и VII разреда, који
су похађали основне школе за ученике са тешкоћама у менталном развоју. За процену
агресивног понашања коришћена је Дечија скала непријатељства и агресије: реактивне/
проактивне. Резултатима истраживања евидентирано је непријатељство као доминантан
формат при процени агресивног понашања код ученика с лаком интелектуалном ометеношћу. Родитељи оцењују да њихова деца показују мање непријатељства и малтретирања
према другима, него што то процењују наставници – дефектолози. Добијена је значајна
конгруенција родитељских и наставничких верзија процене агресивног понашања у бројним сегментима. Налазе треба описати у педагошком профилу, у плану мера индивидуализације и персонализованом програму наставе и учења како би се спровела адекватна
интервенција која би поспешила контролу агресивног понашања код ученика с лаком
интелектуалном ометеношћу.
AB  - Aggressive behavior of students with intellectual disability is associated
with numerous problems in school and home environment. Often, due to the presence of
this form of behavior, students have a reduced quality of life, limited opportunities to adopt
the correct formats of adaptive or social behavior, as well as difficult progress in school.
The aim of this research was to determine the correlation between manifestation of verbal,
covert and physical aggression, as well as bullying and hostility in students with mild intellectual disability, on one side, and the reports of parents and teachers – special educators
on the other. The research sample included 57 students of fifth, sixth and seventh grade,
who attended elementary schools for students with mental disabilities. Children’s Scale of
Hostility and Aggression – Reactive/Proactive was used to assess aggressive behavior. The results of the research noted hostility as the dominant format in the assessment of aggressive
behavior in students with mild intellectual disability. Parents assess that their children show
hostility and abuse towards others less often than teachers – special educators estimate.
A significant congruence of parents’ and teachers’ versions of the assessment of aggressive behavior in numerous segments was obtained. The findings should be incorporated in
child’s pedagogical profile, in the plan of individualization measures and in the personalized
educational program in order to implement an adequate intervention that would improve
the control of aggressive behavior in students with mild intellectual disability.
PB  - Факултет педагошких наука Универзитета у Крагујевцу, Јагодина
T2  - Узданица
T1  - Агресивно понашање код ученика с интелектуалном ометеношћу
T1  - Aggressive behaviour in students with intellectual disability
EP  - 159
IS  - 2
SP  - 145
VL  - 19
DO  - 10.46793/Uzdanica19.2.145DZ
ER  - 

@article{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana",
year = "2022",
abstract = "Aгресивно понашање ученика с интелектуалном ометеношћу повезано je са бројним проблемима у школском и кућном окружењу. Неретко због присуства
ове форме понашања ученици имају смањен квалитет живота, ограничене могућности
за усвајање правилних формата адаптивног или социјалног понашања, као и отежано
напредовање у школи. Циљ овог рада је да утврди повезаност испољавања вербалне,
прикривене и физичке агресије, као и малтретирања и непријатељства код ученика с лаком интелектуалном ометеношћу, и то у односу на извештавање родитеља и наставника
– дефектолога. Узорак истраживања укључивао је 57 ученика V, VI и VII разреда, који
су похађали основне школе за ученике са тешкоћама у менталном развоју. За процену
агресивног понашања коришћена је Дечија скала непријатељства и агресије: реактивне/
проактивне. Резултатима истраживања евидентирано је непријатељство као доминантан
формат при процени агресивног понашања код ученика с лаком интелектуалном ометеношћу. Родитељи оцењују да њихова деца показују мање непријатељства и малтретирања
према другима, него што то процењују наставници – дефектолози. Добијена је значајна
конгруенција родитељских и наставничких верзија процене агресивног понашања у бројним сегментима. Налазе треба описати у педагошком профилу, у плану мера индивидуализације и персонализованом програму наставе и учења како би се спровела адекватна
интервенција која би поспешила контролу агресивног понашања код ученика с лаком
интелектуалном ометеношћу., Aggressive behavior of students with intellectual disability is associated
with numerous problems in school and home environment. Often, due to the presence of
this form of behavior, students have a reduced quality of life, limited opportunities to adopt
the correct formats of adaptive or social behavior, as well as difficult progress in school.
The aim of this research was to determine the correlation between manifestation of verbal,
covert and physical aggression, as well as bullying and hostility in students with mild intellectual disability, on one side, and the reports of parents and teachers – special educators
on the other. The research sample included 57 students of fifth, sixth and seventh grade,
who attended elementary schools for students with mental disabilities. Children’s Scale of
Hostility and Aggression – Reactive/Proactive was used to assess aggressive behavior. The results of the research noted hostility as the dominant format in the assessment of aggressive
behavior in students with mild intellectual disability. Parents assess that their children show
hostility and abuse towards others less often than teachers – special educators estimate.
A significant congruence of parents’ and teachers’ versions of the assessment of aggressive behavior in numerous segments was obtained. The findings should be incorporated in
child’s pedagogical profile, in the plan of individualization measures and in the personalized
educational program in order to implement an adequate intervention that would improve
the control of aggressive behavior in students with mild intellectual disability.",
publisher = "Факултет педагошких наука Универзитета у Крагујевцу, Јагодина",
journal = "Узданица",
title = "Агресивно понашање код ученика с интелектуалном ометеношћу, Aggressive behaviour in students with intellectual disability",
pages = "159-145",
number = "2",
volume = "19",
doi = "10.46793/Uzdanica19.2.145DZ"
}

Đurić-Zdravković, A.,& Japundža-Milisavljević, M.. (2022). Агресивно понашање код ученика с интелектуалном ометеношћу. in Узданица
Факултет педагошких наука Универзитета у Крагујевцу, Јагодина., 19(2), 145-159.
https://doi.org/10.46793/Uzdanica19.2.145DZ

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M. Агресивно понашање код ученика с интелектуалном ометеношћу. in Узданица. 2022;19(2):145-159.
doi:10.46793/Uzdanica19.2.145DZ .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, "Агресивно понашање код ученика с интелектуалном ометеношћу" in Узданица, 19, no. 2 (2022):145-159,
https://doi.org/10.46793/Uzdanica19.2.145DZ . .

TY  - JOUR
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4804
AB  - Igra ima nezamenljiv značaj u celokupnom dečijem razvoju. Deca teško
izražavaju svoje emocije stoga je igra najbolji način njihovog proživljavanja i
izražavanja. Ona omogućava da dete na prirodan način samostalno rešava
svoje probleme. Nedirektivna terapija igrom usmerena na dete predstavlja
proces u kom dete samostalno bira igračke i tip igre kako bi izrazio različita
emocionalna stanja. Cilj ovog rada je da se pregledom i analizom dostupne literature
ukaže na značaj primene terapije igrom usmerene na dete. Pretraga
literature realizovana je kroz Google Scholar i servis Konzorcijuma biblioteka
Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Na osnovu analize dostupne
literature može da se zaključi da terapija igrom usmerena na dete ima široku
upotrebu. Pozitivan uticaj ima kod dece koja pokazuju probleme ponašanju,
probleme pri usvajanju školskih znanja, teškoće u uspostavljanju socijalnih
odnosa, probleme afektivnog vezivanja. Efikasna je i kod dece s poremećajem
iz spektra autizma.
AB  - Play has irreplaceable significance in the overall development of children.
Children find it difficult to express their emotions, so play is the best way to
experience and express them. It allows the child to solve its problem in natural
way on its own. Non-directive child-centered play therapy is a process in
which child independently chooses toys and type of game to express different
emotional states. The aim of this paper is to review and analyze available
literature to point out importance of the applications of child-centered play
therapy. The literature search was realized through Google Scholar and service
of Consortium of libraries of Serbia for unified procurement – KOBSON.
Based on the analysis of the available literature, it can be concluded that
child-centered play therapy is widely used. It has a positive effect on children
who show behavioral problems, problems in acquisition school knowledge,
difficulties in establishing social relations, problems of affective attachment. It
is effective in children with autism spectrum disorder.
PB  - Drustvo defektologa Srbije
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
T2  - Beogradska defektološka škola
T1  - Primena terapije igrom usmerene na dete
T1  - Application of child centered play therapy
EP  - 86
IS  - 1
SP  - 73
VL  - 28
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4804
ER  - 

@article{
author = "Japundža-Milisavljević, Mirjana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2022",
abstract = "Igra ima nezamenljiv značaj u celokupnom dečijem razvoju. Deca teško
izražavaju svoje emocije stoga je igra najbolji način njihovog proživljavanja i
izražavanja. Ona omogućava da dete na prirodan način samostalno rešava
svoje probleme. Nedirektivna terapija igrom usmerena na dete predstavlja
proces u kom dete samostalno bira igračke i tip igre kako bi izrazio različita
emocionalna stanja. Cilj ovog rada je da se pregledom i analizom dostupne literature
ukaže na značaj primene terapije igrom usmerene na dete. Pretraga
literature realizovana je kroz Google Scholar i servis Konzorcijuma biblioteka
Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Na osnovu analize dostupne
literature može da se zaključi da terapija igrom usmerena na dete ima široku
upotrebu. Pozitivan uticaj ima kod dece koja pokazuju probleme ponašanju,
probleme pri usvajanju školskih znanja, teškoće u uspostavljanju socijalnih
odnosa, probleme afektivnog vezivanja. Efikasna je i kod dece s poremećajem
iz spektra autizma., Play has irreplaceable significance in the overall development of children.
Children find it difficult to express their emotions, so play is the best way to
experience and express them. It allows the child to solve its problem in natural
way on its own. Non-directive child-centered play therapy is a process in
which child independently chooses toys and type of game to express different
emotional states. The aim of this paper is to review and analyze available
literature to point out importance of the applications of child-centered play
therapy. The literature search was realized through Google Scholar and service
of Consortium of libraries of Serbia for unified procurement – KOBSON.
Based on the analysis of the available literature, it can be concluded that
child-centered play therapy is widely used. It has a positive effect on children
who show behavioral problems, problems in acquisition school knowledge,
difficulties in establishing social relations, problems of affective attachment. It
is effective in children with autism spectrum disorder.",
publisher = "Drustvo defektologa Srbije, Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Beogradska defektološka škola",
title = "Primena terapije igrom usmerene na dete, Application of child centered play therapy",
pages = "86-73",
number = "1",
volume = "28",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4804"
}

Japundža-Milisavljević, M., Đurić-Zdravković, A.,& Milanović-Dobrota, B.. (2022). Primena terapije igrom usmerene na dete. in Beogradska defektološka škola
Drustvo defektologa Srbije., 28(1), 73-86.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4804

Japundža-Milisavljević M, Đurić-Zdravković A, Milanović-Dobrota B. Primena terapije igrom usmerene na dete. in Beogradska defektološka škola. 2022;28(1):73-86.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4804 .

Japundža-Milisavljević, Mirjana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Milanović-Dobrota, Biljana, "Primena terapije igrom usmerene na dete" in Beogradska defektološka škola, 28, no. 1 (2022):73-86,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4804 .

TY  - JOUR
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Skočajić, Dragana
AU  - Muić, Tamara
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4749
AB  - Therapeutic horticulture (TH) is a non-invasive support treatment in which participants
enhance their well-being through active or passive involvement in plant and plant-related
activities. Positive effects of TH are mainly noticed in children and youth with intellectual
disability (ID), while the effects of TH on adults with ID have not been extensively studied.
The aim of this study was to determine the impacts of TH on psycho-social aspects of
functioning in adults with moderate ID in institutional settings. The sample included 68
adults with moderate ID of both genders. The participants were divided into an
experimental group (N=33), that participated in a designed ten-week program TH, and a
control group (N=35). The Social Skills Rating System – SSRS (Gresham & Eliot, 1990)
was used to assess social skills and behavioral problems and Self-Efficacy for Gardening
Scale was designed for assessing self-efficacy. We compared the results before and after
the intervention. The obtained results showed a significant decrease in different forms of
problem behaviors, and an improvement of social skills and self-efficacy in experimental
group. Results of this study provide the empirical proof for positive effects of TH on the
improvement of the psychosocial well-being of adults with moderate ID in institutional
settings. However, further research is necessary.
AB  - Terapeutska hortikultura (TH) je neinvanzivni suportivni tretman putem kojeg se učesnici aktivno ili pasivno uključuju u različite aktivnosti sa biljkama radi unapređenja svog blagostanja. Ovo istraživanje ima za cilj da utvrdi uticaj TH na psihosocijalne aspekte funkcionisanja odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u institucionalnom smeštaju. S obzirom da je TH relativno nova empirijska oblast, kao i činjenice da u Republici Srbiji ne postoji registrovani hortikulturni terapeut, primenjeni program TH su zajedno kreirali autori studije, dva pejzažna arhitekta i tri defektologa. Program TH obuhvata sedam oblasti, od kojih se svaka sastoji od četiri vrsta hortikulturnih aktivnosti. Realizovan je tokom 10 kontinuiranih nedelja (3 puta nedeljno u trajanju od 90 minuta). Uzorkom je obuhvaćeno 68 ispitanika sa umerenom intelektualnom ometenošću, starosti od 21 do 47 godina, podeljenih u dve grupe. Prva, eksperimentalna grupa uključuje 33 učesnika (17 muških i 16 ženskih), dok kontrolna grupa ima 35 učesnika (20 muških i 15 ženskih). Za procenu socijalnih veština i bihevioralnih problema korišćen je Sistem za procenu socijalnih veština (The Social Skills Rating System – SSRS, Gresham & Elliot, 1990), dok je procena samoefikasnosti izvršena putem dizajnirane Skale za procenu samoefikasnosti u hortikulturi. Pre početka intervencije izvršene su procene ispitanika i nisu utvrđene statistički značajne razlike između eksperimentalne i kontrolne grupe. Nakon primene programa TH, kod ispitanika eksperimentalne grupe utvrđeno je značajno smanjenje različitih oblika internalizovanih i eksternalizovanih problema u ponašanju, kao i unapređenje socijalnih veština i samoefikasnosti. Pozitivan uticaj terapeutske horikulture ima veći uticaj na ispitanike muškog pola. Dobijeni rezultati pružaju inicijalnu empirijsku podršku u primeni ovog komplementarnog tretmana kod osoba sa umerenom IO u cilju poboljšanja njihovog psihosocijalnog funkcionisanja u institucionalnim okruženjima, posebno u zemljama u kojima je ovo najčešći tip stanovanja.
PB  - University of Niš, Serbia
T2  - TEME
T1  - Impact of therapeutic horticulture on psychosocial aspects of functioning in adults with intellectual disability
T1  - Uticaj terapeutske hortikulture na psihosocijalno funkcionisanje odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću
EP  - 350
IS  - 2
SP  - 335
VL  - 46
DO  - 10.22190/TEME200602021M
ER  - 

@article{
author = "Milanović-Dobrota, Biljana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Skočajić, Dragana and Muić, Tamara",
year = "2022",
abstract = "Therapeutic horticulture (TH) is a non-invasive support treatment in which participants
enhance their well-being through active or passive involvement in plant and plant-related
activities. Positive effects of TH are mainly noticed in children and youth with intellectual
disability (ID), while the effects of TH on adults with ID have not been extensively studied.
The aim of this study was to determine the impacts of TH on psycho-social aspects of
functioning in adults with moderate ID in institutional settings. The sample included 68
adults with moderate ID of both genders. The participants were divided into an
experimental group (N=33), that participated in a designed ten-week program TH, and a
control group (N=35). The Social Skills Rating System – SSRS (Gresham & Eliot, 1990)
was used to assess social skills and behavioral problems and Self-Efficacy for Gardening
Scale was designed for assessing self-efficacy. We compared the results before and after
the intervention. The obtained results showed a significant decrease in different forms of
problem behaviors, and an improvement of social skills and self-efficacy in experimental
group. Results of this study provide the empirical proof for positive effects of TH on the
improvement of the psychosocial well-being of adults with moderate ID in institutional
settings. However, further research is necessary., Terapeutska hortikultura (TH) je neinvanzivni suportivni tretman putem kojeg se učesnici aktivno ili pasivno uključuju u različite aktivnosti sa biljkama radi unapređenja svog blagostanja. Ovo istraživanje ima za cilj da utvrdi uticaj TH na psihosocijalne aspekte funkcionisanja odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću u institucionalnom smeštaju. S obzirom da je TH relativno nova empirijska oblast, kao i činjenice da u Republici Srbiji ne postoji registrovani hortikulturni terapeut, primenjeni program TH su zajedno kreirali autori studije, dva pejzažna arhitekta i tri defektologa. Program TH obuhvata sedam oblasti, od kojih se svaka sastoji od četiri vrsta hortikulturnih aktivnosti. Realizovan je tokom 10 kontinuiranih nedelja (3 puta nedeljno u trajanju od 90 minuta). Uzorkom je obuhvaćeno 68 ispitanika sa umerenom intelektualnom ometenošću, starosti od 21 do 47 godina, podeljenih u dve grupe. Prva, eksperimentalna grupa uključuje 33 učesnika (17 muških i 16 ženskih), dok kontrolna grupa ima 35 učesnika (20 muških i 15 ženskih). Za procenu socijalnih veština i bihevioralnih problema korišćen je Sistem za procenu socijalnih veština (The Social Skills Rating System – SSRS, Gresham & Elliot, 1990), dok je procena samoefikasnosti izvršena putem dizajnirane Skale za procenu samoefikasnosti u hortikulturi. Pre početka intervencije izvršene su procene ispitanika i nisu utvrđene statistički značajne razlike između eksperimentalne i kontrolne grupe. Nakon primene programa TH, kod ispitanika eksperimentalne grupe utvrđeno je značajno smanjenje različitih oblika internalizovanih i eksternalizovanih problema u ponašanju, kao i unapređenje socijalnih veština i samoefikasnosti. Pozitivan uticaj terapeutske horikulture ima veći uticaj na ispitanike muškog pola. Dobijeni rezultati pružaju inicijalnu empirijsku podršku u primeni ovog komplementarnog tretmana kod osoba sa umerenom IO u cilju poboljšanja njihovog psihosocijalnog funkcionisanja u institucionalnim okruženjima, posebno u zemljama u kojima je ovo najčešći tip stanovanja.",
publisher = "University of Niš, Serbia",
journal = "TEME",
title = "Impact of therapeutic horticulture on psychosocial aspects of functioning in adults with intellectual disability, Uticaj terapeutske hortikulture na psihosocijalno funkcionisanje odraslih osoba sa intelektualnom ometenošću",
pages = "350-335",
number = "2",
volume = "46",
doi = "10.22190/TEME200602021M"
}

Milanović-Dobrota, B., Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M., Skočajić, D.,& Muić, T.. (2022). Impact of therapeutic horticulture on psychosocial aspects of functioning in adults with intellectual disability. in TEME
University of Niš, Serbia., 46(2), 335-350.
https://doi.org/10.22190/TEME200602021M

Milanović-Dobrota B, Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Skočajić D, Muić T. Impact of therapeutic horticulture on psychosocial aspects of functioning in adults with intellectual disability. in TEME. 2022;46(2):335-350.
doi:10.22190/TEME200602021M .

Milanović-Dobrota, Biljana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Skočajić, Dragana, Muić, Tamara, "Impact of therapeutic horticulture on psychosocial aspects of functioning in adults with intellectual disability" in TEME, 46, no. 2 (2022):335-350,
https://doi.org/10.22190/TEME200602021M . .

TY  - JOUR
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4653
AB  - Igra ima nezamenljiv značaj u celokupnom dečijem razvoju. Deca teško
izražavaju svoje emocije stoga je igra najbolji način njihovog proživljavanja i
izražavanja. Ona omogućava da dete na prirodan način samostalno rešava
svoje probleme. Nedirektivna terapija igrom usmerena na dete predstavlja
proces u kom dete samostalno bira igračke i tip igre kako bi izrazio različita
emocionalna stanja. Cilj ovog rada je da se pregledom i analizom dostupne literature ukaže na značaj primene terapije igrom usmerene na dete. Pretraga
literature realizovana je kroz Google Scholar i servis Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Na osnovu analize dostupne
literature može da se zaključi da terapija igrom usmerena na dete ima široku
upotrebu. Pozitivan uticaj ima kod dece koja pokazuju probleme ponašanju,
probleme pri usvajanju školskih znanja, teškoće u uspostavljanju socijalnih
odnosa, probleme afektivnog vezivanja. Efikasna je i kod dece s poremećajem
iz spektra autizma.
AB  - Play has irreplaceable significance in the overall development of children.
Children find it difficult to express their emotions, so play is the best way to
experience and express them. It allows the child to solve its problem in natural
way on its own. Non-directive child-centered play therapy is a process in
which child independently chooses toys and type of game to express different
emotional states. The aim of this paper is to review and analyze available
literature to point out importance of the applications of child-centered play
therapy. The literature search was realized through Google Scholar and service
of Consortium of libraries of Serbia for unified procurement – KOBSON.
Based on the analysis of the available literature, it can be concluded that
child-centered play therapy is widely used. It has a positive effect on children
who show behavioral problems, problems in acquisition school knowledge,
difficulties in establishing social relations, problems of affective attachment. It
is effective in children with autism spectrum disorder.
PB  - Drustvo defektologa Srbije
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
T2  - Beogradska defektološka škola
T1  - Primena terapije igrom usmerene na dete
T1  - Application of child centered play therapy
EP  - 86
IS  - 1
SP  - 73
VL  - 28
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4653
ER  - 

@article{
author = "Japundža-Milisavljević, Mirjana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2022",
abstract = "Igra ima nezamenljiv značaj u celokupnom dečijem razvoju. Deca teško
izražavaju svoje emocije stoga je igra najbolji način njihovog proživljavanja i
izražavanja. Ona omogućava da dete na prirodan način samostalno rešava
svoje probleme. Nedirektivna terapija igrom usmerena na dete predstavlja
proces u kom dete samostalno bira igračke i tip igre kako bi izrazio različita
emocionalna stanja. Cilj ovog rada je da se pregledom i analizom dostupne literature ukaže na značaj primene terapije igrom usmerene na dete. Pretraga
literature realizovana je kroz Google Scholar i servis Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Na osnovu analize dostupne
literature može da se zaključi da terapija igrom usmerena na dete ima široku
upotrebu. Pozitivan uticaj ima kod dece koja pokazuju probleme ponašanju,
probleme pri usvajanju školskih znanja, teškoće u uspostavljanju socijalnih
odnosa, probleme afektivnog vezivanja. Efikasna je i kod dece s poremećajem
iz spektra autizma., Play has irreplaceable significance in the overall development of children.
Children find it difficult to express their emotions, so play is the best way to
experience and express them. It allows the child to solve its problem in natural
way on its own. Non-directive child-centered play therapy is a process in
which child independently chooses toys and type of game to express different
emotional states. The aim of this paper is to review and analyze available
literature to point out importance of the applications of child-centered play
therapy. The literature search was realized through Google Scholar and service
of Consortium of libraries of Serbia for unified procurement – KOBSON.
Based on the analysis of the available literature, it can be concluded that
child-centered play therapy is widely used. It has a positive effect on children
who show behavioral problems, problems in acquisition school knowledge,
difficulties in establishing social relations, problems of affective attachment. It
is effective in children with autism spectrum disorder.",
publisher = "Drustvo defektologa Srbije, Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Beogradska defektološka škola",
title = "Primena terapije igrom usmerene na dete, Application of child centered play therapy",
pages = "86-73",
number = "1",
volume = "28",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4653"
}

Japundža-Milisavljević, M., Đurić-Zdravković, A.,& Milanović-Dobrota, B.. (2022). Primena terapije igrom usmerene na dete. in Beogradska defektološka škola
Drustvo defektologa Srbije., 28(1), 73-86.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4653

Japundža-Milisavljević M, Đurić-Zdravković A, Milanović-Dobrota B. Primena terapije igrom usmerene na dete. in Beogradska defektološka škola. 2022;28(1):73-86.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4653 .

Japundža-Milisavljević, Mirjana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Milanović-Dobrota, Biljana, "Primena terapije igrom usmerene na dete" in Beogradska defektološka škola, 28, no. 1 (2022):73-86,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4653 .

TY  - JOUR
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4226
AB  - Uvod: Stav prosvetnih radnika prema inkluziji predstavlja značajan faktor uspešne edukacije učenika sa teškoćama u razvoju. Ciljevi: Ciljevi istraživanja bili su da se procene stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji, kao i da se utvrde razlike u stavovima između nastavnika razredne nastave, nastavnika predmetne nastave u osnovnim i nastavnika predmetne nastave u srednjim školama. Posebni ciljevi odnosili su se na utvrđivanje razlika u stavovima nastavnika u odnosu na životno doba i iskustvo u radu sa učenicima sa teškoćama u razvoju. Metode: Istraživanje je sprovedeno na prigodnom uzorku od 101 nastavnika razredne nastave i nastavnika predmetne nastave osnovnih i srednjih škola, oba pola (67.3% ženskog i 32.7% muškog), starosti od 24 do 53 godine. Nastavnici razredne nastave čine 38.6% uzorka, 33.8% su predmetni nastavnici iz osnovnih škola i 27.6% predmetni nastavnici iz srednjih škola. Manje od polovine ispitanika (43.6%) imalo je iskustva u nastavnom radu sa učenicima sa teškoćama u razvoju. Primenjena je revidirana Skala mišljenja o inkluziji učenika sa teškoćama. Rezultati: Dobijeni rezultati ukazuju da najveći broj nastavnika razredne nastave ima negativan stav, dok se prosečni skorovi nastavnika predmetne nastave u osnovnim i srednjim školama grupišu u zoni neutralnih stavova prema inkluzivnom obrazovanju. Mlađi nastavnici razredne nastave, bez iskustva u inkluzivnoj nastavi, smatraju da je inkluzija značajna za učenike sa teškoćama u razvoju. Stariji nastavnici razredne nastave uviđaju probleme inkluzivnog obrazovanja. Zaključak: Na osnovu dobijenih podataka smatramo da je prosvetnim radnicima neophodno obezbediti kvalitetnu kontinuiranu defektološku podršku, sticanje neformalnog iskustva, značajno smanjiti broj učenika u odeljenju, kao i obezbediti materijalne resurse tokom realizacije inkluzivne nastave.
AB  - Introduction. The attitudes of educators towards inclusive education are a significant
factor in successful education of students with disabilities. Objectives. The objectives
of this research were to assess the attitudes of educators towards inclusion as well as to
determine the differences in the attitudes between class teachers, primary school teachers
and secondary school teachers. The specific objectives were to identify the differences
in attitudes of teachers in relation to age and experience in working with students with
disabilities. Methods. The survey was conducted on a convenient sample of 101 teachers,
of both sexes (female 67.3% and 32.7% male), 24 to 53 years of age. Class teachers made
up 38.6% of the sample, 33.8% were primary school teachers and 27.6% were secondary
school teachers. Less than half of the respondents (43.6%) had experience in educating
students with disabilities. A revised Opinions Relative to Integration of Students with
Disabilities was applied. Results. The results indicate that most class teachers had a
negative attitude, while the average scores of teachers in primary and secondary schools
were grouped around neutral attitudes towards inclusive education. Younger teachers
without experience in inclusive teaching believed that inclusive education was important
for students with disabilities. Senior teachers recognized the problems of inclusive
education. Conclusion. Based on the obtained data, we think that it is necessary to
provide teachers with quality and continuous support of special educators in order to
acquire informal experience, significantly reduce the number of students in classes, and
provide material resources during inclusive teaching.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
T2  - Specijalna edukacija i rehabilitacija
T1  - Stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji.
T1  - Educators’ attitudes towards inclusive education
EP  - 30
IS  - 1
SP  - 15
VL  - 21
DO  - 10.5937/specedreh21-34279
ER  - 

@article{
author = "Japundža-Milisavljević, Mirjana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2022",
abstract = "Uvod: Stav prosvetnih radnika prema inkluziji predstavlja značajan faktor uspešne edukacije učenika sa teškoćama u razvoju. Ciljevi: Ciljevi istraživanja bili su da se procene stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji, kao i da se utvrde razlike u stavovima između nastavnika razredne nastave, nastavnika predmetne nastave u osnovnim i nastavnika predmetne nastave u srednjim školama. Posebni ciljevi odnosili su se na utvrđivanje razlika u stavovima nastavnika u odnosu na životno doba i iskustvo u radu sa učenicima sa teškoćama u razvoju. Metode: Istraživanje je sprovedeno na prigodnom uzorku od 101 nastavnika razredne nastave i nastavnika predmetne nastave osnovnih i srednjih škola, oba pola (67.3% ženskog i 32.7% muškog), starosti od 24 do 53 godine. Nastavnici razredne nastave čine 38.6% uzorka, 33.8% su predmetni nastavnici iz osnovnih škola i 27.6% predmetni nastavnici iz srednjih škola. Manje od polovine ispitanika (43.6%) imalo je iskustva u nastavnom radu sa učenicima sa teškoćama u razvoju. Primenjena je revidirana Skala mišljenja o inkluziji učenika sa teškoćama. Rezultati: Dobijeni rezultati ukazuju da najveći broj nastavnika razredne nastave ima negativan stav, dok se prosečni skorovi nastavnika predmetne nastave u osnovnim i srednjim školama grupišu u zoni neutralnih stavova prema inkluzivnom obrazovanju. Mlađi nastavnici razredne nastave, bez iskustva u inkluzivnoj nastavi, smatraju da je inkluzija značajna za učenike sa teškoćama u razvoju. Stariji nastavnici razredne nastave uviđaju probleme inkluzivnog obrazovanja. Zaključak: Na osnovu dobijenih podataka smatramo da je prosvetnim radnicima neophodno obezbediti kvalitetnu kontinuiranu defektološku podršku, sticanje neformalnog iskustva, značajno smanjiti broj učenika u odeljenju, kao i obezbediti materijalne resurse tokom realizacije inkluzivne nastave., Introduction. The attitudes of educators towards inclusive education are a significant
factor in successful education of students with disabilities. Objectives. The objectives
of this research were to assess the attitudes of educators towards inclusion as well as to
determine the differences in the attitudes between class teachers, primary school teachers
and secondary school teachers. The specific objectives were to identify the differences
in attitudes of teachers in relation to age and experience in working with students with
disabilities. Methods. The survey was conducted on a convenient sample of 101 teachers,
of both sexes (female 67.3% and 32.7% male), 24 to 53 years of age. Class teachers made
up 38.6% of the sample, 33.8% were primary school teachers and 27.6% were secondary
school teachers. Less than half of the respondents (43.6%) had experience in educating
students with disabilities. A revised Opinions Relative to Integration of Students with
Disabilities was applied. Results. The results indicate that most class teachers had a
negative attitude, while the average scores of teachers in primary and secondary schools
were grouped around neutral attitudes towards inclusive education. Younger teachers
without experience in inclusive teaching believed that inclusive education was important
for students with disabilities. Senior teachers recognized the problems of inclusive
education. Conclusion. Based on the obtained data, we think that it is necessary to
provide teachers with quality and continuous support of special educators in order to
acquire informal experience, significantly reduce the number of students in classes, and
provide material resources during inclusive teaching.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Specijalna edukacija i rehabilitacija",
title = "Stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji., Educators’ attitudes towards inclusive education",
pages = "30-15",
number = "1",
volume = "21",
doi = "10.5937/specedreh21-34279"
}

Japundža-Milisavljević, M., Đurić-Zdravković, A.,& Milanović-Dobrota, B.. (2022). Stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji.. in Specijalna edukacija i rehabilitacija
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 21(1), 15-30.
https://doi.org/10.5937/specedreh21-34279

Japundža-Milisavljević M, Đurić-Zdravković A, Milanović-Dobrota B. Stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji.. in Specijalna edukacija i rehabilitacija. 2022;21(1):15-30.
doi:10.5937/specedreh21-34279 .

Japundža-Milisavljević, Mirjana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Milanović-Dobrota, Biljana, "Stavovi prosvetnih radnika prema inkluziji." in Specijalna edukacija i rehabilitacija, 21, no. 1 (2022):15-30,
https://doi.org/10.5937/specedreh21-34279 . .

TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža Milisavljević, Mirjana
AU  - Milanović Dobrota, Biljana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4947
AB  - Psihomotorička agitacija najčešće se definiše kao prekomerna motorič-
ka aktivnost povezana sa različitim oblicima uznemirenog i impulsivnog
reagovanja. Ovaj rad ima za cilj utvrđivanje eventualnih razlika u ispoljavanju
psihomotoričke agitacije kod odraslih osoba sa umerenom i teškom intelek-
tualnom ometenošću. Uzorak istraživanja uključivao je 26 odraslih osoba s
umerenom i teškom intelektualnom ometenošću. Za procenu psihomotoričke
agitacije korišćena je Skala uznemirenog ponašanja. Ispitanici sa umerenom
intelektualnom ometenošću u ukupnom skoru pokazuju normalno ponašanje, dok
ispitanici sa teškom intelektualnom ometenošću ispoljavaju blagu uznemi-
renost u ponašanju (p < 0,05). U radu se dalje razmatra u kojim oblastima uzne-
mirenog ponašanja dolazi do značajnih razlika između dve grupe ispitanika, kao
i učestalost i intenzitet tih oblika ponašanja.
AB  - Psychomotor agitation is most often defined
as excessive motor activity associated with
various forms of unsettled and impulsive
reactions. This paper aims to determine
possible differences in manifesting psychomotor agitation in adults with
moderate and severe intellectual disabilities.
The research sample included 26 adults with
moderate and severe intellectual disability.
The Agitated Behavior Scale was used to
assess psychomotor agitation. Examinees
with moderate intellectual disability, in the
total score, show normal behavior, while
subjects with severe intellectual disability
show mild agitation in their behavior (p <
0.05). The paper further discusses in which
areas of agitated behavior significant
differences between the two groups of
respondents occur, as well as the frequency
and intensity of those forms of behavior.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
C3  - Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine
T1  - Psihomotorička agitacija kod osoba s intelektualnom ometenošću
T1  - Psychomotor agitation in persons with intellectual disability
EP  - 41
SP  - 35
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4947
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža Milisavljević, Mirjana and Milanović Dobrota, Biljana",
year = "2022",
abstract = "Psihomotorička agitacija najčešće se definiše kao prekomerna motorič-
ka aktivnost povezana sa različitim oblicima uznemirenog i impulsivnog
reagovanja. Ovaj rad ima za cilj utvrđivanje eventualnih razlika u ispoljavanju
psihomotoričke agitacije kod odraslih osoba sa umerenom i teškom intelek-
tualnom ometenošću. Uzorak istraživanja uključivao je 26 odraslih osoba s
umerenom i teškom intelektualnom ometenošću. Za procenu psihomotoričke
agitacije korišćena je Skala uznemirenog ponašanja. Ispitanici sa umerenom
intelektualnom ometenošću u ukupnom skoru pokazuju normalno ponašanje, dok
ispitanici sa teškom intelektualnom ometenošću ispoljavaju blagu uznemi-
renost u ponašanju (p < 0,05). U radu se dalje razmatra u kojim oblastima uzne-
mirenog ponašanja dolazi do značajnih razlika između dve grupe ispitanika, kao
i učestalost i intenzitet tih oblika ponašanja., Psychomotor agitation is most often defined
as excessive motor activity associated with
various forms of unsettled and impulsive
reactions. This paper aims to determine
possible differences in manifesting psychomotor agitation in adults with
moderate and severe intellectual disabilities.
The research sample included 26 adults with
moderate and severe intellectual disability.
The Agitated Behavior Scale was used to
assess psychomotor agitation. Examinees
with moderate intellectual disability, in the
total score, show normal behavior, while
subjects with severe intellectual disability
show mild agitation in their behavior (p <
0.05). The paper further discusses in which
areas of agitated behavior significant
differences between the two groups of
respondents occur, as well as the frequency
and intensity of those forms of behavior.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine",
title = "Psihomotorička agitacija kod osoba s intelektualnom ometenošću, Psychomotor agitation in persons with intellectual disability",
pages = "41-35",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4947"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža Milisavljević, M.,& Milanović Dobrota, B.. (2022). Psihomotorička agitacija kod osoba s intelektualnom ometenošću. in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 35-41.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4947

Đurić-Zdravković A, Japundža Milisavljević M, Milanović Dobrota B. Psihomotorička agitacija kod osoba s intelektualnom ometenošću. in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine. 2022;:35-41.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4947 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža Milisavljević, Mirjana, Milanović Dobrota, Biljana, "Psihomotorička agitacija kod osoba s intelektualnom ometenošću" in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup " obrazovanje i rehabilitacija odraslih osoba sa smetnjama u razvoju i problemima u ponašanju ", Beograd, Srbija, 21. decembar 2022. godine (2022):35-41,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4947 .

TY  - CONF
AU  - Jerinić, Vesna
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Bokun, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4138
AB  - Mucanje se, prema petoj reviziji Dijagnostičkog i statističkog priručnika za
mentalne poremećaje Američkog psihijatrijskog udruženja (DSM-5), definiše kao
poremećaj tečnosti govora koji se uglavnom javlja u detinjstvu. To je multifaktorijalan
poremećaj koji se najčešće ispoljava produžavanjem, ponavljanjem ili blokadama tokom
produkcije glasova, slogova i reči. Povezuje se sa atipičnim govornim obrascem, ali
uključuje i druge razvojne oblasti kao što su emocije, kognicija i socijalni aspekt.
Kritičan period za pojavu mucanja je između druge i pete godine kada se usled
nesklada između nedovoljno zrelih govorno-jezičkih sposobnosti i povećanih
komunikacionih potreba deteta javljaju repeticije glasova, slogova i reči, ali i drugi znakovi
govorne disfluentnosti. Logopedski tretman je najznačajniji deo kompleksne terapije
mucanja, a naročito je izazovan kod dece predškolskog uzrasta, jer zahteva pažljiv odabir
tehnika u skladu sa njihovim individualnim karakteristikama i potrebama.
Cilj ovog rada je prikaz tehnike odgovora uslovljenih stimulusima kao jedne od
strategija za korekciju mucanja, kod dece predškolskog uzrasta.
Tehnika odgovora uslovljenih stimulusima zasniva se na principu prilagođavanja
terapeutovih reakcija detetovom govoru. Kada ono formuliše fluentan govorni iskaz,
terapeut ga nagrađuje pohvalom dok na disfluentne sekvence reaguje adekvatnom
mimikom i suptilnim imenovanjem greške dajući mu do znanja da govor nije bio
zadovoljavajućeg kvaliteta. Na početku terapije, logoped podstiče izgovor najkraće
govorne jedinice koju dete može fluentno da produkuje, kako bi pohvalom uticao na
učvršćivanje poželjnih odgovora. Kraća trajanja stimulusa nad kojima može češće da se
vrši kontrola biće efikasnija od dugotrajnijih stimulusa, a čak se sugeriše da bi stimulans
u produženom trajanju mogao da bude frustrirajući. Krajnji cilj predstavlja produžavanje
fluentnog izgovora do optimalnog nivoa, neophodnog za ostvarivanje efikasne
komunikacije.
Primena ove tehnike pomaže deci da razumeju prirodu mucanja, steknu uvid u
kvalitet svog govora i pozitivnim potkrepljenjem prevaziđu disfluentne sekvence. Ovo je
indirektna tehnika i kao takva je prihvatljiva za mlađu decu sa kojom se realizuje terapija
kroz igru.
PB  - Društvo defektologa Srbije
C3  - Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.
T1  - Primena tehnike odgovora uslovljenih stimulusima (response contingent stimuli) u tretmanu mucanja.
EP  - 195
SP  - 195
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4138
ER  - 

@conference{
author = "Jerinić, Vesna and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Bokun, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana",
year = "2022",
abstract = "Mucanje se, prema petoj reviziji Dijagnostičkog i statističkog priručnika za
mentalne poremećaje Američkog psihijatrijskog udruženja (DSM-5), definiše kao
poremećaj tečnosti govora koji se uglavnom javlja u detinjstvu. To je multifaktorijalan
poremećaj koji se najčešće ispoljava produžavanjem, ponavljanjem ili blokadama tokom
produkcije glasova, slogova i reči. Povezuje se sa atipičnim govornim obrascem, ali
uključuje i druge razvojne oblasti kao što su emocije, kognicija i socijalni aspekt.
Kritičan period za pojavu mucanja je između druge i pete godine kada se usled
nesklada između nedovoljno zrelih govorno-jezičkih sposobnosti i povećanih
komunikacionih potreba deteta javljaju repeticije glasova, slogova i reči, ali i drugi znakovi
govorne disfluentnosti. Logopedski tretman je najznačajniji deo kompleksne terapije
mucanja, a naročito je izazovan kod dece predškolskog uzrasta, jer zahteva pažljiv odabir
tehnika u skladu sa njihovim individualnim karakteristikama i potrebama.
Cilj ovog rada je prikaz tehnike odgovora uslovljenih stimulusima kao jedne od
strategija za korekciju mucanja, kod dece predškolskog uzrasta.
Tehnika odgovora uslovljenih stimulusima zasniva se na principu prilagođavanja
terapeutovih reakcija detetovom govoru. Kada ono formuliše fluentan govorni iskaz,
terapeut ga nagrađuje pohvalom dok na disfluentne sekvence reaguje adekvatnom
mimikom i suptilnim imenovanjem greške dajući mu do znanja da govor nije bio
zadovoljavajućeg kvaliteta. Na početku terapije, logoped podstiče izgovor najkraće
govorne jedinice koju dete može fluentno da produkuje, kako bi pohvalom uticao na
učvršćivanje poželjnih odgovora. Kraća trajanja stimulusa nad kojima može češće da se
vrši kontrola biće efikasnija od dugotrajnijih stimulusa, a čak se sugeriše da bi stimulans
u produženom trajanju mogao da bude frustrirajući. Krajnji cilj predstavlja produžavanje
fluentnog izgovora do optimalnog nivoa, neophodnog za ostvarivanje efikasne
komunikacije.
Primena ove tehnike pomaže deci da razumeju prirodu mucanja, steknu uvid u
kvalitet svog govora i pozitivnim potkrepljenjem prevaziđu disfluentne sekvence. Ovo je
indirektna tehnika i kao takva je prihvatljiva za mlađu decu sa kojom se realizuje terapija
kroz igru.",
publisher = "Društvo defektologa Srbije",
journal = "Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.",
title = "Primena tehnike odgovora uslovljenih stimulusima (response contingent stimuli) u tretmanu mucanja.",
pages = "195-195",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4138"
}

Jerinić, V., Đurić-Zdravković, A., Bokun, A.,& Japundža-Milisavljević, M.. (2022). Primena tehnike odgovora uslovljenih stimulusima (response contingent stimuli) u tretmanu mucanja.. in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.
Društvo defektologa Srbije., 195-195.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4138

Jerinić V, Đurić-Zdravković A, Bokun A, Japundža-Milisavljević M. Primena tehnike odgovora uslovljenih stimulusima (response contingent stimuli) u tretmanu mucanja.. in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.. 2022;:195-195.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4138 .

Jerinić, Vesna, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Bokun, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, "Primena tehnike odgovora uslovljenih stimulusima (response contingent stimuli) u tretmanu mucanja." in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022. (2022):195-195,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4138 .

TY  - CONF
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Bokun, Aleksandra
AU  - Jerinić, Vesna
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4139
AB  - Deca s intelektualnom ometenošću neretko pokazuju nedovoljno kontrolisano
ponašanje koje se ispoljava u vidu agresije uzrokovane promenom emocionalnog stanja.
Često pokazuju zbunjenost sopstvenom agresivnom energijom stoga je od izuzetne
važnosti da im se omoguće različite prilike za izražavanje, doživljavanje, prihvatanje i
ekspresiju emocija. Najbolji način proživljavanja sopstvenih emocija je kroz nedirektivnu
terapiju igrom budući da ona omogućava detetu da kontroliše i balansira emocije,
posebno negativne kao što su bes, strah, bol i uznemirenost. Pištolji, vreće za udaranje,
superheroji i slične „agresivne“ igračke oslobađaju decu napetosti i stresa. Dete tokom
nedirektivne igre uz podršku terapeuta obrađuje, objašnjava, shvata i integriše svoja
neprijatna ranija iskustva. Cilj rada je da se na osnovu pregleda i analize literature ukaže
na značaj primene nedirektivne terapije igrom kod dece s intelektualnom ometenošću
koja pokazuju agresivno ponašanje. Pretraga literature realizovana je kroz Google Scholar
i servis Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Analiza
malobrojnih istraživačih radova pokazuje da je nedirektivna terapija igrom značajan
metod za umerenu redukciju agresivnog ponašanja kod dece s intelektualnom
ometenoću. Autori navode da su deca tokom terapije u prijatnom i bezbednom
okruženju ispoljavala agresivno ponašanje na koje je terapeut davao empatičan odgovor.
Kroz izražavanje agresivnog ponašanja u sobi za igru u prisustvu terapeuta koji
verbalizuje sva dečija osećanja i radnje deca su naučila kako da zadovolje sopstvene
potrebe na društveno prihvatljiv način. Istraživači ukazuju na potrebu za opsežnijim
istraživanjima koja bi procenjivala uticaj nedirektivne terapije igrom na smanjenje
agresivnog ponašanja kod dece s intelektualom ometenošću.
PB  - Društvo defektologa Srbije
C3  - Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.
T1  - Nedirektivna terapija igrom i agresivno ponašanje kod dece s intelektualnom ometenošću
EP  - 193
SP  - 193
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4139
ER  - 

@conference{
author = "Japundža-Milisavljević, Mirjana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Bokun, Aleksandra and Jerinić, Vesna",
year = "2022",
abstract = "Deca s intelektualnom ometenošću neretko pokazuju nedovoljno kontrolisano
ponašanje koje se ispoljava u vidu agresije uzrokovane promenom emocionalnog stanja.
Često pokazuju zbunjenost sopstvenom agresivnom energijom stoga je od izuzetne
važnosti da im se omoguće različite prilike za izražavanje, doživljavanje, prihvatanje i
ekspresiju emocija. Najbolji način proživljavanja sopstvenih emocija je kroz nedirektivnu
terapiju igrom budući da ona omogućava detetu da kontroliše i balansira emocije,
posebno negativne kao što su bes, strah, bol i uznemirenost. Pištolji, vreće za udaranje,
superheroji i slične „agresivne“ igračke oslobađaju decu napetosti i stresa. Dete tokom
nedirektivne igre uz podršku terapeuta obrađuje, objašnjava, shvata i integriše svoja
neprijatna ranija iskustva. Cilj rada je da se na osnovu pregleda i analize literature ukaže
na značaj primene nedirektivne terapije igrom kod dece s intelektualnom ometenošću
koja pokazuju agresivno ponašanje. Pretraga literature realizovana je kroz Google Scholar
i servis Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Analiza
malobrojnih istraživačih radova pokazuje da je nedirektivna terapija igrom značajan
metod za umerenu redukciju agresivnog ponašanja kod dece s intelektualnom
ometenoću. Autori navode da su deca tokom terapije u prijatnom i bezbednom
okruženju ispoljavala agresivno ponašanje na koje je terapeut davao empatičan odgovor.
Kroz izražavanje agresivnog ponašanja u sobi za igru u prisustvu terapeuta koji
verbalizuje sva dečija osećanja i radnje deca su naučila kako da zadovolje sopstvene
potrebe na društveno prihvatljiv način. Istraživači ukazuju na potrebu za opsežnijim
istraživanjima koja bi procenjivala uticaj nedirektivne terapije igrom na smanjenje
agresivnog ponašanja kod dece s intelektualom ometenošću.",
publisher = "Društvo defektologa Srbije",
journal = "Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.",
title = "Nedirektivna terapija igrom i agresivno ponašanje kod dece s intelektualnom ometenošću",
pages = "193-193",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4139"
}

Japundža-Milisavljević, M., Đurić-Zdravković, A., Bokun, A.,& Jerinić, V.. (2022). Nedirektivna terapija igrom i agresivno ponašanje kod dece s intelektualnom ometenošću. in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.
Društvo defektologa Srbije., 193-193.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4139

Japundža-Milisavljević M, Đurić-Zdravković A, Bokun A, Jerinić V. Nedirektivna terapija igrom i agresivno ponašanje kod dece s intelektualnom ometenošću. in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.. 2022;:193-193.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4139 .

Japundža-Milisavljević, Mirjana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Bokun, Aleksandra, Jerinić, Vesna, "Nedirektivna terapija igrom i agresivno ponašanje kod dece s intelektualnom ometenošću" in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022. (2022):193-193,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4139 .

TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Roknić, Ana
AU  - Bokun, Aleksandra
PY  - 2022
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4140
AB  - Dravet sindrom (DS; šifra 8A61.11 prema ICD-11) je retka razvojna i epileptička
encefalopatija koju karakterišu farmakorezistentna epilepsija i duboko oštećenje
neurokognitivnog funkcionisanja, sa spektrom kognitivnih, jezičkih i motoričkih
poremećaja, kao i poremećaja ponašanja. Ovi ispadi počinju u prvoj godini života i često
evoluiraju u epileptički status. Deca sa DS su pod visokim rizikom od smrti, posebno od
iznenadne neočekivane smrti u epilepsiji. Ponavljanje napada i indirektni efekti koji se
odnose na njihove komorbiditete čini decu sa DS i njihove porodice ranjivom
populacijom kada su zdravstveni sistemi ugroženi, kao što je to slučaj tokom pandemije
COVID-19. Infekcije i febrilnost često pogoršavaju stanje i izazivaju napade i epileptički
status kod dece sa DS.
Rani podaci pokazuju različite neurološke manifestacije kod značajnog dela
pacijenata sa SARS-CoV-2 infekcijom, iako postoji malo dokumentacije o efektima na
osobe sa epilepsijom. Kod 50% osoba sa DS kod kojih su se razvili mogući ili verovatni
simptomi COVID-19, prijavljeno je pogoršanje napada, u smislu učestalosti ili trajanja
napada ili oboje, ali nisu opisane epizode epileptičkog statusa ili druge komplikacije.
Nekoliko porodica opisalo je sličan obrazac rasplamsavanja napada kao i tokom bilo koje
istovremene respiratorne infekcije. Nisu prijavljene druge post-infektivne komplikacije.
Iako nije bilo razlike u godinama osoba s DS koje su imale simptome kompatibilne sa
COVID-19, izdvaja se zapažanje da su većina onih kojima je potrebna medicinska pomoć
bila deca (uglavnom mlađa od 12 godina). Studije sa oprezom zaključuju da DS možda
neće uzrokovati povećan rizik od teških ishoda COVID-19 u poređenju sa drugim
zdravstvenim stanjima, pod pretpostavkom da postoji zaštita, prevencija i kontrola
infekcije. Svakako, važna je procena komorbiditeta koji mogu povećati rizik od teških
ishoda. Vakcinacija za sada izgleda kao strategija koja najviše obećava zaštitu od teških
ishoda COVID-19 kod DS. Iako je vakcinacija često faktor koji izaziva napad kod DS,
sada postoje utvrđeni dokazi da raniji napad povezan sa vakcinacijom ne menja tok stanja
kod DS.
Uticaj COVID-19 na epilepsiju još nije u potpunosti utvrđen, jer postoji samo
nekoliko retrospektivnih studija koje izveštavaju o neurološkim simptomima, koji ne
uključuju uvek napade, u kontekstu teškog akutnog respiratornog sindroma usled
COVID-19. U tom slučaju, nedostatak prospektivnih studija predstavlja glavno
ograničenje za pripisivanje uzročnosti.
PB  - Društvo defektologa Srbije
C3  - Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.
T1  - Dravet sindrom u COVID-19 eri
EP  - 188
SP  - 188
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4140
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Roknić, Ana and Bokun, Aleksandra",
year = "2022",
abstract = "Dravet sindrom (DS; šifra 8A61.11 prema ICD-11) je retka razvojna i epileptička
encefalopatija koju karakterišu farmakorezistentna epilepsija i duboko oštećenje
neurokognitivnog funkcionisanja, sa spektrom kognitivnih, jezičkih i motoričkih
poremećaja, kao i poremećaja ponašanja. Ovi ispadi počinju u prvoj godini života i često
evoluiraju u epileptički status. Deca sa DS su pod visokim rizikom od smrti, posebno od
iznenadne neočekivane smrti u epilepsiji. Ponavljanje napada i indirektni efekti koji se
odnose na njihove komorbiditete čini decu sa DS i njihove porodice ranjivom
populacijom kada su zdravstveni sistemi ugroženi, kao što je to slučaj tokom pandemije
COVID-19. Infekcije i febrilnost često pogoršavaju stanje i izazivaju napade i epileptički
status kod dece sa DS.
Rani podaci pokazuju različite neurološke manifestacije kod značajnog dela
pacijenata sa SARS-CoV-2 infekcijom, iako postoji malo dokumentacije o efektima na
osobe sa epilepsijom. Kod 50% osoba sa DS kod kojih su se razvili mogući ili verovatni
simptomi COVID-19, prijavljeno je pogoršanje napada, u smislu učestalosti ili trajanja
napada ili oboje, ali nisu opisane epizode epileptičkog statusa ili druge komplikacije.
Nekoliko porodica opisalo je sličan obrazac rasplamsavanja napada kao i tokom bilo koje
istovremene respiratorne infekcije. Nisu prijavljene druge post-infektivne komplikacije.
Iako nije bilo razlike u godinama osoba s DS koje su imale simptome kompatibilne sa
COVID-19, izdvaja se zapažanje da su većina onih kojima je potrebna medicinska pomoć
bila deca (uglavnom mlađa od 12 godina). Studije sa oprezom zaključuju da DS možda
neće uzrokovati povećan rizik od teških ishoda COVID-19 u poređenju sa drugim
zdravstvenim stanjima, pod pretpostavkom da postoji zaštita, prevencija i kontrola
infekcije. Svakako, važna je procena komorbiditeta koji mogu povećati rizik od teških
ishoda. Vakcinacija za sada izgleda kao strategija koja najviše obećava zaštitu od teških
ishoda COVID-19 kod DS. Iako je vakcinacija često faktor koji izaziva napad kod DS,
sada postoje utvrđeni dokazi da raniji napad povezan sa vakcinacijom ne menja tok stanja
kod DS.
Uticaj COVID-19 na epilepsiju još nije u potpunosti utvrđen, jer postoji samo
nekoliko retrospektivnih studija koje izveštavaju o neurološkim simptomima, koji ne
uključuju uvek napade, u kontekstu teškog akutnog respiratornog sindroma usled
COVID-19. U tom slučaju, nedostatak prospektivnih studija predstavlja glavno
ograničenje za pripisivanje uzročnosti.",
publisher = "Društvo defektologa Srbije",
journal = "Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.",
title = "Dravet sindrom u COVID-19 eri",
pages = "188-188",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4140"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M., Roknić, A.,& Bokun, A.. (2022). Dravet sindrom u COVID-19 eri. in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.
Društvo defektologa Srbije., 188-188.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4140

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Roknić A, Bokun A. Dravet sindrom u COVID-19 eri. in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022.. 2022;:188-188.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4140 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Roknić, Ana, Bokun, Aleksandra, "Dravet sindrom u COVID-19 eri" in Zbornik rezimea – Međunarodna stručno naučna konferencija„Dani defektologa Srbije” , Zlatibor,17- 20. Februar, 2022. (2022):188-188,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4140 .

TY  - JOUR
AU  - Djuric-Zdravkovic, Aleksandra
AU  - Perovic, Dijana
AU  - Milanovic-Dobrota, Biljana
AU  - Japundza-Milisavljevic, Mirjana
PY  - 2021
UR  - http://www.thieme-connect.de/DOI/DOI?10.1055/a-1193-5170
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3630
AB  - Objectives: The aim of this study is to determine the connection of gross motor skills
(locomotor skills and object control) and the degree of associated intellectual disability (ID)
in children with cerebral palsy (CP).
Participants and methods: The study sample included 54 children with CP and associated
ID age 5 years to 6 years and 11 months. For the assessment of tested skills, The Gross Motor
Function Classification System-Expanded and Revised (GMFCS-E&R), Wechsler Preschool
and Primary Scale of Intelligence-Fourth Edition (WPPSI-IV) and Test of Gross Motor
Development Second Edition (TGMD-2) were used.
Results: The results of this study indicate better quality of locomotor skills than object
control skills in children with CP and associated ID. Children with CP and mild ID have
better quality of locomotor skills and object control, than children with CP and moderate ID.
Differences between these two groups of children are presented relative to GMFCS-E&R
levels.
Conclusion: This study has determined significant interconnection of the quality of gross
motor functions and intellectual capacity in preschool children with CP. This should be
considered when creating more detailed individual developmental rehabilitation plan in
children with CP and associated ID and predict adequate measures of developmental
stimulation.
PB  - Georg Thieme Verlag KG
T2  - Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin
T2  - Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin
T1  - Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability
EP  - 51
IS  - 01
SP  - 44
VL  - 31
DO  - 10.1055/a-1193-5170
ER  - 

@article{
author = "Djuric-Zdravkovic, Aleksandra and Perovic, Dijana and Milanovic-Dobrota, Biljana and Japundza-Milisavljevic, Mirjana",
year = "2021",
abstract = "Objectives: The aim of this study is to determine the connection of gross motor skills
(locomotor skills and object control) and the degree of associated intellectual disability (ID)
in children with cerebral palsy (CP).
Participants and methods: The study sample included 54 children with CP and associated
ID age 5 years to 6 years and 11 months. For the assessment of tested skills, The Gross Motor
Function Classification System-Expanded and Revised (GMFCS-E&R), Wechsler Preschool
and Primary Scale of Intelligence-Fourth Edition (WPPSI-IV) and Test of Gross Motor
Development Second Edition (TGMD-2) were used.
Results: The results of this study indicate better quality of locomotor skills than object
control skills in children with CP and associated ID. Children with CP and mild ID have
better quality of locomotor skills and object control, than children with CP and moderate ID.
Differences between these two groups of children are presented relative to GMFCS-E&R
levels.
Conclusion: This study has determined significant interconnection of the quality of gross
motor functions and intellectual capacity in preschool children with CP. This should be
considered when creating more detailed individual developmental rehabilitation plan in
children with CP and associated ID and predict adequate measures of developmental
stimulation.",
publisher = "Georg Thieme Verlag KG",
journal = "Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin, Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin",
title = "Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability",
pages = "51-44",
number = "01",
volume = "31",
doi = "10.1055/a-1193-5170"
}

Djuric-Zdravkovic, A., Perovic, D., Milanovic-Dobrota, B.,& Japundza-Milisavljevic, M.. (2021). Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability. in Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin
Georg Thieme Verlag KG., 31(01), 44-51.
https://doi.org/10.1055/a-1193-5170

Djuric-Zdravkovic A, Perovic D, Milanovic-Dobrota B, Japundza-Milisavljevic M. Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability. in Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin. 2021;31(01):44-51.
doi:10.1055/a-1193-5170 .

Djuric-Zdravkovic, Aleksandra, Perovic, Dijana, Milanovic-Dobrota, Biljana, Japundza-Milisavljevic, Mirjana, "Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability" in Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin, 31, no. 01 (2021):44-51,
https://doi.org/10.1055/a-1193-5170 . .

TY  - JOUR
AU  - Djuric-Zdravkovic, Aleksandra
AU  - Perovic, Dijana
AU  - Milanovic-Dobrota, Biljana
AU  - Japundza-Milisavljevic, Mirjana
PY  - 2021
UR  - http://www.thieme-connect.de/DOI/DOI?10.1055/a-1193-5170
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3793
AB  - Objectives  The aim of this study is to determine the connection of gross motor skills (locomotor skills and object control) and the degree of associated intellectual disability (ID) in children with cerebral palsy (CP).
PB  - Georg Thieme Verlag KG
T2  - Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin
T1  - Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability
EP  - 51
IS  - 01
SP  - 44
VL  - 31
DO  - 10.1055/a-1193-5170
ER  - 

@article{
author = "Djuric-Zdravkovic, Aleksandra and Perovic, Dijana and Milanovic-Dobrota, Biljana and Japundza-Milisavljevic, Mirjana",
year = "2021",
abstract = "Objectives  The aim of this study is to determine the connection of gross motor skills (locomotor skills and object control) and the degree of associated intellectual disability (ID) in children with cerebral palsy (CP).",
publisher = "Georg Thieme Verlag KG",
journal = "Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin",
title = "Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability",
pages = "51-44",
number = "01",
volume = "31",
doi = "10.1055/a-1193-5170"
}

Djuric-Zdravkovic, A., Perovic, D., Milanovic-Dobrota, B.,& Japundza-Milisavljevic, M.. (2021). Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability. in Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin
Georg Thieme Verlag KG., 31(01), 44-51.
https://doi.org/10.1055/a-1193-5170

Djuric-Zdravkovic A, Perovic D, Milanovic-Dobrota B, Japundza-Milisavljevic M. Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability. in Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin. 2021;31(01):44-51.
doi:10.1055/a-1193-5170 .

Djuric-Zdravkovic, Aleksandra, Perovic, Dijana, Milanovic-Dobrota, Biljana, Japundza-Milisavljevic, Mirjana, "Gross Motor Skills in Children with Cerebral Palsy and Intellectual Disability" in Physikalische Medizin, Rehabilitationsmedizin, Kurortmedizin, 31, no. 01 (2021):44-51,
https://doi.org/10.1055/a-1193-5170 . .

TY  - JOUR
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Maksimović, Ivana
AU  - Roknić, Ana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3430
AB  - Introduction. Angelman syndrome, as a rare genetic and neurodevelopmental disorder
characterized by severe intellectual deficit and falling behind in psychomotor development,
represents a challenge for adequate and correct creation of individual (re)habilitation
procedure. More precise determination of cognitive and speech profile is difficult due to
integrative hypermotor behavior and attention and speech deficits. Objective. The aim of
this paper was to analyze and summarize empirical data on clinical, cognitive and speech
characteristics of Angelman syndrome. Methods. A systematic review of the literature
published in peer-reviewed publications, from 2001 to June 5, 2021, was performed
by searching electronic databases available through the service of the Serbian Library
Consortium for Coordinated Acquisition – KOBSON. A “hand search” (Research Gate
and Google Scholar) was also used. Results. The analyzed results of the research indicate
that the presence of sensorimotor schemes that represent cognitive structures of the
earliest childhood is characteristic for Angelman syndrome. Receptive speech skills are
more developed than expressive ones, which usually do not exist. Supportive therapy,
which includes interventions in early childhood, speech therapy and occupational
programs, is very important for treatment within this clinical picture. Conclusion. It is
necessary to improve the process of assessing cognitive and speech skills due to the
targeted creation of an individual cognitive-speech developmental profile. It is also
crucial to identify urgent areas that require treatment and in which individual and family
support should be provided.
AB  - Uvod: Angelmanov sindrom, kao redak genetski i neurorazvojni poremećaj okarakterisan
teškim intelektualnim deficitom i zaostajanjem u psihomotoričkom razvoju, predstavlja
izazov za adekvatno i pravilno kreiranje individualnog (re)habilitacijskog postupka.
Preciznije određivanje kognitivnog i jezičkog profila biva onemogućeno zbog
integrativnog hipermotoričkog ponašanja i deficita pažnje i govora. Cilj: Cilj ovog rada
je analiziranje i sumiranje empirijskih podatka o kliničkim, kognitivnim i jezičkim
karakteristikama Angelmanovog sindroma. Metode: Sistematski pregled literature
objavljene u recenziranim publikacijama u periodu od 2001. godine do 5. juna 2021.
godine izvršen je pretraživanjem elektronskih baza podataka koje su dostupne preko
servisa Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Korišćena
je i „hand search” pretraga (Research Gate i Google Scholar). Rezultati: Analizirani
rezultati istraživanja ukazuju da je za Angelmanov sindrom karakteristično prisustvo
senzomotoričkih shema koje predstavljaju kognitivne strukture najranijeg detinjstva.
Veštine receptivnog govora razvijenije su od ekspresivnih, koje najčešće ne postoje.
Suportivna terapija koja uključuje intervencije u ranom detinjstvu, logopedske i
okupacione programe veoma je značajna za tretman u okviru ove kliničke slike.
Zaključak: Neophodno je unaprediti proces procene kognitivnih i jezičkih sposobnosti
zbog ciljanog kreiranja individualnog kognitivno-jezičkog razvojnog profila. Isto tako
ključno je identifikovati urgentna područja koja zahtevaju tretman i u kojima treba pružiti
individualnu i porodičnu podršku.
PB  - Univerzitet u Beogradu - Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju
T2  - Specijalna edukacija i rehabilitacija
T1  - Kliničke i kognitivne karakteristike Angelmanovog sindroma
T1  - Clinical and cognitive characteristics of Angelman syndrome
EP  - 144
IS  - 2
SP  - 127
VL  - 20
DO  - 10.5937/specedreh20-32634
ER  - 

@article{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Maksimović, Ivana and Roknić, Ana",
year = "2021",
abstract = "Introduction. Angelman syndrome, as a rare genetic and neurodevelopmental disorder
characterized by severe intellectual deficit and falling behind in psychomotor development,
represents a challenge for adequate and correct creation of individual (re)habilitation
procedure. More precise determination of cognitive and speech profile is difficult due to
integrative hypermotor behavior and attention and speech deficits. Objective. The aim of
this paper was to analyze and summarize empirical data on clinical, cognitive and speech
characteristics of Angelman syndrome. Methods. A systematic review of the literature
published in peer-reviewed publications, from 2001 to June 5, 2021, was performed
by searching electronic databases available through the service of the Serbian Library
Consortium for Coordinated Acquisition – KOBSON. A “hand search” (Research Gate
and Google Scholar) was also used. Results. The analyzed results of the research indicate
that the presence of sensorimotor schemes that represent cognitive structures of the
earliest childhood is characteristic for Angelman syndrome. Receptive speech skills are
more developed than expressive ones, which usually do not exist. Supportive therapy,
which includes interventions in early childhood, speech therapy and occupational
programs, is very important for treatment within this clinical picture. Conclusion. It is
necessary to improve the process of assessing cognitive and speech skills due to the
targeted creation of an individual cognitive-speech developmental profile. It is also
crucial to identify urgent areas that require treatment and in which individual and family
support should be provided., Uvod: Angelmanov sindrom, kao redak genetski i neurorazvojni poremećaj okarakterisan
teškim intelektualnim deficitom i zaostajanjem u psihomotoričkom razvoju, predstavlja
izazov za adekvatno i pravilno kreiranje individualnog (re)habilitacijskog postupka.
Preciznije određivanje kognitivnog i jezičkog profila biva onemogućeno zbog
integrativnog hipermotoričkog ponašanja i deficita pažnje i govora. Cilj: Cilj ovog rada
je analiziranje i sumiranje empirijskih podatka o kliničkim, kognitivnim i jezičkim
karakteristikama Angelmanovog sindroma. Metode: Sistematski pregled literature
objavljene u recenziranim publikacijama u periodu od 2001. godine do 5. juna 2021.
godine izvršen je pretraživanjem elektronskih baza podataka koje su dostupne preko
servisa Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku – KOBSON. Korišćena
je i „hand search” pretraga (Research Gate i Google Scholar). Rezultati: Analizirani
rezultati istraživanja ukazuju da je za Angelmanov sindrom karakteristično prisustvo
senzomotoričkih shema koje predstavljaju kognitivne strukture najranijeg detinjstva.
Veštine receptivnog govora razvijenije su od ekspresivnih, koje najčešće ne postoje.
Suportivna terapija koja uključuje intervencije u ranom detinjstvu, logopedske i
okupacione programe veoma je značajna za tretman u okviru ove kliničke slike.
Zaključak: Neophodno je unaprediti proces procene kognitivnih i jezičkih sposobnosti
zbog ciljanog kreiranja individualnog kognitivno-jezičkog razvojnog profila. Isto tako
ključno je identifikovati urgentna područja koja zahtevaju tretman i u kojima treba pružiti
individualnu i porodičnu podršku.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu - Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju",
journal = "Specijalna edukacija i rehabilitacija",
title = "Kliničke i kognitivne karakteristike Angelmanovog sindroma, Clinical and cognitive characteristics of Angelman syndrome",
pages = "144-127",
number = "2",
volume = "20",
doi = "10.5937/specedreh20-32634"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M., Maksimović, I.,& Roknić, A.. (2021). Kliničke i kognitivne karakteristike Angelmanovog sindroma. in Specijalna edukacija i rehabilitacija
Univerzitet u Beogradu - Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju., 20(2), 127-144.
https://doi.org/10.5937/specedreh20-32634

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Maksimović I, Roknić A. Kliničke i kognitivne karakteristike Angelmanovog sindroma. in Specijalna edukacija i rehabilitacija. 2021;20(2):127-144.
doi:10.5937/specedreh20-32634 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Maksimović, Ivana, Roknić, Ana, "Kliničke i kognitivne karakteristike Angelmanovog sindroma" in Specijalna edukacija i rehabilitacija, 20, no. 2 (2021):127-144,
https://doi.org/10.5937/specedreh20-32634 . .

TY  - JOUR
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Vidojković, Sara
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/1336
AB  - Introduction. Of all people with disabilities, persons with intellectual disabilities are the most numerous unemployed group who wait for a job the longest. In order to spend their day in a more productive way, these people spend time in centres and day-care centres within the system of social protection, but their motivation for work decreases over time. Objectives. The main goal of this research was to determine work readiness in adults with intellectual disabilities by assessing the specific dimension of work motivation, with special emphasis on determining differences in gender, level of formal education, type of family environment, and records in the National Employment Service. Methods. The convenience sample consisted of 78 respondents of both genders, users of services provided by associations for helping persons with intellectual disabilities in Belgrade. Work Readiness Scale (Rose et al., 2010) was used in this research. Results. Adults with intellectual disabilities were moderately interested in employment, but the obtained results differed from the estimated variables. Respondents who were professionally trained for work, as well as those who were registered in the records of the National Employment Service, showed proactive attitudes towards employment. Family support was insufficient and the lack of support was the most pronounced among the respondents living in foster families. No statistically significant differences were found with regard to gender. Conclusion. The obtained results indicate the need to provide professional support to adults with intellectual disabilities regarding the importance of working in integrated employment, with simultaneous cooperation with family members. Also, further research is needed in order to profile work readiness more clearly and adequately plan various services for the inclusion of adults with intellectual disabilities in the world of work.
AB  - Uvod: Od svih osoba sa ometenošću najbrojniju grupu nezaposlenih čine osobe s intelektualnom ometenošću, koje najduže čekaju na posao. Kako bi kvalitetnije ispunile dan, ove osobe provode vreme u centrima i dnevnim boravcima u okviru sistema socijalne zaštite, ali vremenom dolazi do opadanja motivacije za zapošljavanje. Cilj: Cilj rada je da se procenom specifčne dimenzije radne motivacije utvrdi spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje, sa posebnim osvrtom na utvrđivanje razlika u odnosu na pol, nivo formalnog obrazovanja, tip porodičnog okruženja i evidenciju u Nacionalnoj službi za zapošljavanje. Metode: Prigodnim uzorkom obuhvaćeno je 78 ispitanika oba pola, koji su korisnici usluga udruženja za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim osobama na teritoriji Beograda. Za potrebe istraživanja primenjena je Skala spremnosti za rad (Work Readiness Scale). Rezultati: Odrasle osobe s intelektualnom ometenošću su umereno zainteresovane za rad, ali se dobijeni rezulati razlikuju u odnosu na procenjene varijable. Ispitanici koji su profesionalno osposobljeni za rad i oni koji su prijavljeni na evidenciju Nacionalne službe za zapošljavanje prikazuju proaktivni odnos prema zapošljavanju. Podrška porodice je nedovoljna, a nedostatak podrške je izražen kod ispitanika koji žive u hraniteljskim porodicama. Statistički značajne razlike u odnosu na pol ispitanika nisu utvrđene. Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na potrebu za pružanjem stručne podrške odraslim osobama s intelektualnom ometenošću o značaju rada u otvorenoj privredi, uz istovremenu saradnju sa članovima porodičnog okruženja. Takođe, potrebna su dalja istraživanja u cilju jasnijeg proflisanja spremnosti na zaposlenje i adekvatnog planiranja različitih usluga za uključivanje odraslih osoba s intelektualnom ometenošću u svet rada.
PB  - Univerzitet u Beogradu - Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Beograd
T2  - Specijalna edukacija i rehabilitacija
T1  - Spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje
T1  - Employment readiness in adults with intellectual disabilities
EP  - 49
IS  - 1
SP  - 35
VL  - 20
DO  - 10.5937/specedreh20-30874
ER  - 

@article{
author = "Milanović-Dobrota, Biljana and Vidojković, Sara and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Đurić-Zdravković, Aleksandra",
year = "2021",
abstract = "Introduction. Of all people with disabilities, persons with intellectual disabilities are the most numerous unemployed group who wait for a job the longest. In order to spend their day in a more productive way, these people spend time in centres and day-care centres within the system of social protection, but their motivation for work decreases over time. Objectives. The main goal of this research was to determine work readiness in adults with intellectual disabilities by assessing the specific dimension of work motivation, with special emphasis on determining differences in gender, level of formal education, type of family environment, and records in the National Employment Service. Methods. The convenience sample consisted of 78 respondents of both genders, users of services provided by associations for helping persons with intellectual disabilities in Belgrade. Work Readiness Scale (Rose et al., 2010) was used in this research. Results. Adults with intellectual disabilities were moderately interested in employment, but the obtained results differed from the estimated variables. Respondents who were professionally trained for work, as well as those who were registered in the records of the National Employment Service, showed proactive attitudes towards employment. Family support was insufficient and the lack of support was the most pronounced among the respondents living in foster families. No statistically significant differences were found with regard to gender. Conclusion. The obtained results indicate the need to provide professional support to adults with intellectual disabilities regarding the importance of working in integrated employment, with simultaneous cooperation with family members. Also, further research is needed in order to profile work readiness more clearly and adequately plan various services for the inclusion of adults with intellectual disabilities in the world of work., Uvod: Od svih osoba sa ometenošću najbrojniju grupu nezaposlenih čine osobe s intelektualnom ometenošću, koje najduže čekaju na posao. Kako bi kvalitetnije ispunile dan, ove osobe provode vreme u centrima i dnevnim boravcima u okviru sistema socijalne zaštite, ali vremenom dolazi do opadanja motivacije za zapošljavanje. Cilj: Cilj rada je da se procenom specifčne dimenzije radne motivacije utvrdi spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje, sa posebnim osvrtom na utvrđivanje razlika u odnosu na pol, nivo formalnog obrazovanja, tip porodičnog okruženja i evidenciju u Nacionalnoj službi za zapošljavanje. Metode: Prigodnim uzorkom obuhvaćeno je 78 ispitanika oba pola, koji su korisnici usluga udruženja za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim osobama na teritoriji Beograda. Za potrebe istraživanja primenjena je Skala spremnosti za rad (Work Readiness Scale). Rezultati: Odrasle osobe s intelektualnom ometenošću su umereno zainteresovane za rad, ali se dobijeni rezulati razlikuju u odnosu na procenjene varijable. Ispitanici koji su profesionalno osposobljeni za rad i oni koji su prijavljeni na evidenciju Nacionalne službe za zapošljavanje prikazuju proaktivni odnos prema zapošljavanju. Podrška porodice je nedovoljna, a nedostatak podrške je izražen kod ispitanika koji žive u hraniteljskim porodicama. Statistički značajne razlike u odnosu na pol ispitanika nisu utvrđene. Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na potrebu za pružanjem stručne podrške odraslim osobama s intelektualnom ometenošću o značaju rada u otvorenoj privredi, uz istovremenu saradnju sa članovima porodičnog okruženja. Takođe, potrebna su dalja istraživanja u cilju jasnijeg proflisanja spremnosti na zaposlenje i adekvatnog planiranja različitih usluga za uključivanje odraslih osoba s intelektualnom ometenošću u svet rada.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu - Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Beograd",
journal = "Specijalna edukacija i rehabilitacija",
title = "Spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje, Employment readiness in adults with intellectual disabilities",
pages = "49-35",
number = "1",
volume = "20",
doi = "10.5937/specedreh20-30874"
}

Milanović-Dobrota, B., Vidojković, S., Japundža-Milisavljević, M.,& Đurić-Zdravković, A.. (2021). Spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje. in Specijalna edukacija i rehabilitacija
Univerzitet u Beogradu - Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Beograd., 20(1), 35-49.
https://doi.org/10.5937/specedreh20-30874

Milanović-Dobrota B, Vidojković S, Japundža-Milisavljević M, Đurić-Zdravković A. Spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje. in Specijalna edukacija i rehabilitacija. 2021;20(1):35-49.
doi:10.5937/specedreh20-30874 .

Milanović-Dobrota, Biljana, Vidojković, Sara, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, "Spremnost odraslih osoba s intelektualnom ometenošću na zaposlenje" in Specijalna edukacija i rehabilitacija, 20, no. 1 (2021):35-49,
https://doi.org/10.5937/specedreh20-30874 . .

TY  - CONF
AU  - Vidojković, Sara
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3831
AB  - Uvod: U socijalnoj inkluziji zaposlenost je još uvek ključni cilj kome teže mno- ge osobe sa ometenošću, a najviše problema pri ulasku na tržište rada imaju osobe s intelektualnom ometenošću. Kao najčešći razlog za njihovo nezapo- šljavanje navode se predrasude poslodavaca koji su ključna karika u selekciji kandidata i donošenju odluke o zapošljavanju.
Cilj: Cilj ovog istraživanja je utvrditi mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću.
Metod: Uzorkom je obuhvaćeno 59 privatnih poslodavaca, oba pola, koji su podeljeni na dve uzrasne kategorije (mlađi – do 40 godina i stariji – preko 40 godina). U istraživanju je primenjen Upitnik o radu za osobe sa ometenošću (Work for people with disability) kojim se procenjuje mišljenje o radnim per- formansama i socijalnoj prihvaćenosti osoba sa ometenošću u radnoj sredini.
Rezultati: Dobijeni rezultati ukazuju da je mišljenje poslodavaca o radnoj in- kluziji osoba sa intelektualnom ometenošću nedeterminisano, kako u dome- nu radnih performansi, tako i u domenu socijalne prihvaćenosti. Detaljnijom analizom dobijenih podataka utvrđena je statistički značajna razlika u odnosu na godine starosti ispitanika (t=2,46, p=0,02), pri čemu mlađi ispitanici, do 40 godina imaju pozitivnije mišljenje.
Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na potrebu za sveobuhvatnijim istraživa- njima iz ove oblasti i impliciraju neophodne intervencije u cilju podizanja svesti poslodavaca o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću.
AB  - Introduction: In social inclusion, employment is still a key goal for many persons with disabilities and persons with intellectual disabilities have the most problems in entering the open labor market. The most common reason for their unemployment is the prejudice of employers as they select candidates for the job and make decisions on their employment.
Objectives: The main goal of this research is to determine the opinion of employers in service sector on work inclusion of persons with intellectual disabilities.
Method: The sample consisted 59 private employers, both genders, who are divided into two age categories (younger employers – up to 40 years and older – over 40 years).
For the purpose of this research we applied Work for people with disabilities questionnaire, which assesses the opinion on the aspect of work performance and social acceptance of persons with disabilities in the work environment.
Results: The obtained results indicate that the opinion of employers on the work inclusion of persons with intellectual disabilities is indeterminate, in both domains of work performance and social acceptance. More detailed analysis of the obtained data revealed statistically significant differences in relation to the age of the employers (t=2.46, p=.02), with younger employers, up to 40 years, having more positive opinion.
Conclusion: The obtained results indicate the need for more comprehensive research in this area and imply the necessary interventions in order to raise the awareness of employers about the work inclusion of persons with intellectual disabilities.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation Publishing Center of the Faculty
C3  - Zbornik radova - 11. Međunarodni naučni skup „Specijalna edukacija i rehabilitacija danas“, Beograd, Srbija, 29–30.10.2021.
T1  - Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću
T1  - Opinion of employers in the field of service activities on work inclusion of people with intellectual disabilities
EP  - 444
SP  - 439
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3831
ER  - 

@conference{
author = "Vidojković, Sara and Milanović-Dobrota, Biljana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana",
year = "2021",
abstract = "Uvod: U socijalnoj inkluziji zaposlenost je još uvek ključni cilj kome teže mno- ge osobe sa ometenošću, a najviše problema pri ulasku na tržište rada imaju osobe s intelektualnom ometenošću. Kao najčešći razlog za njihovo nezapo- šljavanje navode se predrasude poslodavaca koji su ključna karika u selekciji kandidata i donošenju odluke o zapošljavanju.
Cilj: Cilj ovog istraživanja je utvrditi mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću.
Metod: Uzorkom je obuhvaćeno 59 privatnih poslodavaca, oba pola, koji su podeljeni na dve uzrasne kategorije (mlađi – do 40 godina i stariji – preko 40 godina). U istraživanju je primenjen Upitnik o radu za osobe sa ometenošću (Work for people with disability) kojim se procenjuje mišljenje o radnim per- formansama i socijalnoj prihvaćenosti osoba sa ometenošću u radnoj sredini.
Rezultati: Dobijeni rezultati ukazuju da je mišljenje poslodavaca o radnoj in- kluziji osoba sa intelektualnom ometenošću nedeterminisano, kako u dome- nu radnih performansi, tako i u domenu socijalne prihvaćenosti. Detaljnijom analizom dobijenih podataka utvrđena je statistički značajna razlika u odnosu na godine starosti ispitanika (t=2,46, p=0,02), pri čemu mlađi ispitanici, do 40 godina imaju pozitivnije mišljenje.
Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na potrebu za sveobuhvatnijim istraživa- njima iz ove oblasti i impliciraju neophodne intervencije u cilju podizanja svesti poslodavaca o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću., Introduction: In social inclusion, employment is still a key goal for many persons with disabilities and persons with intellectual disabilities have the most problems in entering the open labor market. The most common reason for their unemployment is the prejudice of employers as they select candidates for the job and make decisions on their employment.
Objectives: The main goal of this research is to determine the opinion of employers in service sector on work inclusion of persons with intellectual disabilities.
Method: The sample consisted 59 private employers, both genders, who are divided into two age categories (younger employers – up to 40 years and older – over 40 years).
For the purpose of this research we applied Work for people with disabilities questionnaire, which assesses the opinion on the aspect of work performance and social acceptance of persons with disabilities in the work environment.
Results: The obtained results indicate that the opinion of employers on the work inclusion of persons with intellectual disabilities is indeterminate, in both domains of work performance and social acceptance. More detailed analysis of the obtained data revealed statistically significant differences in relation to the age of the employers (t=2.46, p=.02), with younger employers, up to 40 years, having more positive opinion.
Conclusion: The obtained results indicate the need for more comprehensive research in this area and imply the necessary interventions in order to raise the awareness of employers about the work inclusion of persons with intellectual disabilities.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation Publishing Center of the Faculty",
journal = "Zbornik radova - 11. Međunarodni naučni skup „Specijalna edukacija i rehabilitacija danas“, Beograd, Srbija, 29–30.10.2021.",
title = "Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću, Opinion of employers in the field of service activities on work inclusion of people with intellectual disabilities",
pages = "444-439",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3831"
}

Vidojković, S., Milanović-Dobrota, B., Đurić-Zdravković, A.,& Japundža-Milisavljević, M.. (2021). Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću. in Zbornik radova - 11. Međunarodni naučni skup „Specijalna edukacija i rehabilitacija danas“, Beograd, Srbija, 29–30.10.2021.
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation Publishing Center of the Faculty., 439-444.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3831

Vidojković S, Milanović-Dobrota B, Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M. Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću. in Zbornik radova - 11. Međunarodni naučni skup „Specijalna edukacija i rehabilitacija danas“, Beograd, Srbija, 29–30.10.2021.. 2021;:439-444.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3831 .

Vidojković, Sara, Milanović-Dobrota, Biljana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, "Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću" in Zbornik radova - 11. Međunarodni naučni skup „Specijalna edukacija i rehabilitacija danas“, Beograd, Srbija, 29–30.10.2021. (2021):439-444,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3831 .

TY  - JOUR
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Roknić, Ana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4103
AB  - The paper presents a study that aims to determine the relation between social
competence, antisocial behavior and the severity of ADHD symptoms in older primary school students before beginning and after the end of online classes during the
COVID-19 pandemic. The research sample included 52 students with ADHD of fifth,
sixth and seventh grade. The School Social Behavior Scale – Second Edition was used
to assess social competence and antisocial behavior, while ADHD-related symptoms
were assessed by the teacher and parental form of the Conners ADHD Index Rating
Scales – Third edition. The results show that peer relations, self-management and the
quality of social competence as a whole were statistically significantly worse after
conducting online classes than before they started. Students with ADHD showed a
significant worsening of all examined forms of antisocial behavior after online classes. Mediation analysis found that antisocial behavior before online classes does not
mediate the relation between results of social competence and the severity of ADHD
symptoms [β = 1.01, % 95 CI (−0.0034, 1.9989)]. After online classes, it was found
that antisocial behavior played a mediating role mentioned relation [β = 1.42, % 95 CI
(0.6124, 2.5768)].
AB  - Рад даје приказ истраживања које је имало за циљ да утврди везу између социјалне компетенције, антисоцијалног понашања и озбиљности испољавања
симптома ADHD код ученика старијег основношколског узраста пре почетка и
након завршетка онлајн наставе током пандемије КОВИД-19. Узорак истраживања укључивао је 52 ученика с ADHD V, VI и VII разреда. За процену социјалне компетенције и антисоцијалног понашања коришћено је друго издање Скале
социјалног понашања у школи, док су симптоми везани за ADHD процењени
наставничком и родитељском формом трећег издања Конерс рејтинг скале. Резултати показују да су односи са вршњацима, управљање сопственим понашањем и квалитет социјалне компетенције у целини били статистички значајно лошији после спроведене онлајн наставе него пре њеног почетка. Ученици с
ADHD показали су значајно погоршање свих испитаних облика антисоцијалног
понашања након онлајн наставе. Медијационом анализом утврђено је да антисоцијално понашање пре онлајн наставе не посредује у односу између резултата
социјалне компетенције и озбиљности испољавања симптома ADHD [β = 1.01,
% 95 CI (−0.0034, 1.9989)]. Након онлајн наставе пронађено је да је антисоцијално понашање остварило посредничку улогу у наведеном односу [β = 1.42, % 95
CI (0.6124, 2.5768)].
T2  - Теме – Journal for Social Sciences
T1  - Social competence and antisocial behavior in students with ADHD before beginning and after the end of online classes during COVID-19 pandemic.
T1  - Socijalna kompetencija i antisocijalno ponašanje kod učenika s adhd pre početka i nakon završetka onlajn nastave tokom kovid-19 pandemije
EP  - 1244
IS  - (4)
SP  - 1229
VL  - XLV
DO  - 10.22190/TEME210830073D
ER  - 

@article{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Roknić, Ana",
year = "2021",
abstract = "The paper presents a study that aims to determine the relation between social
competence, antisocial behavior and the severity of ADHD symptoms in older primary school students before beginning and after the end of online classes during the
COVID-19 pandemic. The research sample included 52 students with ADHD of fifth,
sixth and seventh grade. The School Social Behavior Scale – Second Edition was used
to assess social competence and antisocial behavior, while ADHD-related symptoms
were assessed by the teacher and parental form of the Conners ADHD Index Rating
Scales – Third edition. The results show that peer relations, self-management and the
quality of social competence as a whole were statistically significantly worse after
conducting online classes than before they started. Students with ADHD showed a
significant worsening of all examined forms of antisocial behavior after online classes. Mediation analysis found that antisocial behavior before online classes does not
mediate the relation between results of social competence and the severity of ADHD
symptoms [β = 1.01, % 95 CI (−0.0034, 1.9989)]. After online classes, it was found
that antisocial behavior played a mediating role mentioned relation [β = 1.42, % 95 CI
(0.6124, 2.5768)]., Рад даје приказ истраживања које је имало за циљ да утврди везу између социјалне компетенције, антисоцијалног понашања и озбиљности испољавања
симптома ADHD код ученика старијег основношколског узраста пре почетка и
након завршетка онлајн наставе током пандемије КОВИД-19. Узорак истраживања укључивао је 52 ученика с ADHD V, VI и VII разреда. За процену социјалне компетенције и антисоцијалног понашања коришћено је друго издање Скале
социјалног понашања у школи, док су симптоми везани за ADHD процењени
наставничком и родитељском формом трећег издања Конерс рејтинг скале. Резултати показују да су односи са вршњацима, управљање сопственим понашањем и квалитет социјалне компетенције у целини били статистички значајно лошији после спроведене онлајн наставе него пре њеног почетка. Ученици с
ADHD показали су значајно погоршање свих испитаних облика антисоцијалног
понашања након онлајн наставе. Медијационом анализом утврђено је да антисоцијално понашање пре онлајн наставе не посредује у односу између резултата
социјалне компетенције и озбиљности испољавања симптома ADHD [β = 1.01,
% 95 CI (−0.0034, 1.9989)]. Након онлајн наставе пронађено је да је антисоцијално понашање остварило посредничку улогу у наведеном односу [β = 1.42, % 95
CI (0.6124, 2.5768)].",
journal = "Теме – Journal for Social Sciences",
title = "Social competence and antisocial behavior in students with ADHD before beginning and after the end of online classes during COVID-19 pandemic., Socijalna kompetencija i antisocijalno ponašanje kod učenika s adhd pre početka i nakon završetka onlajn nastave tokom kovid-19 pandemije",
pages = "1244-1229",
number = "(4)",
volume = "XLV",
doi = "10.22190/TEME210830073D"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M.,& Roknić, A.. (2021). Social competence and antisocial behavior in students with ADHD before beginning and after the end of online classes during COVID-19 pandemic.. in Теме – Journal for Social Sciences, XLV((4)), 1229-1244.
https://doi.org/10.22190/TEME210830073D

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Roknić A. Social competence and antisocial behavior in students with ADHD before beginning and after the end of online classes during COVID-19 pandemic.. in Теме – Journal for Social Sciences. 2021;XLV((4)):1229-1244.
doi:10.22190/TEME210830073D .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Roknić, Ana, "Social competence and antisocial behavior in students with ADHD before beginning and after the end of online classes during COVID-19 pandemic." in Теме – Journal for Social Sciences, XLV, no. (4) (2021):1229-1244,
https://doi.org/10.22190/TEME210830073D . .

TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Roknić, Ana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4071
AB  - Cilj rada je da prikaže dostupne podatke vezane za vakcinaciju osoba s neurorazvojnim poremećajima i rizike koje donosi COVID-19 u ovoj populaciji.
Realizacija cilja izvršena je pretragom baze PubMed. Istraživačke studije koje su uključivale pojedince sa dijagnozom COVID-19 objavile su da osobe s inte- lektualnom ometenošću imaju veću prevalenciju komorbiditeta i veću stopu smrtnih slučajeva u svim starosnim dobima. Sadašnji izvori ukazuju na to da postoji veoma malo dostupnih podataka o spremnosti osoba s neurorazvojnim poremećajima na vakcinaciju protiv COVID-19. Jedinstvena studija, rađena u državi Njujork, na uzorku od 91 ispitanika sa različitim ometenostima ut- vrdila je da bi 83,5% osoba definitivno ili najverovatnije primilo vakcinu protiv COVID-19. Zbog nedostatka podataka o spremnosti za vakcinu kod osoba s neurorazvojnim poremećajima, u Srbiji su hitno potrebni dodatni napori u vezi sa navedenim, kako bi se poboljšala zaštita zdravlja i usluga ovih osoba.
AB  - The aim of this paper is to present the available data related to the vaccination of persons with neurodevelopmental disorders and the risks posed by COVID-19 in this population. Achieving this goal was done by searching the PubMed database. Research studies involving individuals diagnosed with COVID-19 reported that people with intellectual disabilities have a higher prevalence of comorbidities and a higher death rate at all ages. Current sources indicate that there is very little data available on the readiness of people with neurodevelopmental disorders to be vaccinated against COVID-19.
A unique study, done in the state of New York, in a sample of 91 respondents with various
disabilities, determined that 83.5% of people would definitely or most likely receive the vaccine against COVID-19. Due to the lack of data on vaccine readiness in people with neurodevelopmental disorders, additional efforts on this matter are urgently needed in Serbia in order to improve the health protection and services for these persons.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
C3  - Zbornik radova - Nacionalni naučni skup "Specijalna edukacija i rehabilitacija u uslovima pandemije Covid 19", Beograd, Srbija, 23. decembar 2021. godine
T1  - Neurorazvojni poremećaji i vakcinacija protiv Covid-19
T1  - Neurodevelopmental disorders and vaccination against Covid-19
EP  - 153
SP  - 147
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4071
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Milanović-Dobrota, Biljana and Roknić, Ana",
year = "2021",
abstract = "Cilj rada je da prikaže dostupne podatke vezane za vakcinaciju osoba s neurorazvojnim poremećajima i rizike koje donosi COVID-19 u ovoj populaciji.
Realizacija cilja izvršena je pretragom baze PubMed. Istraživačke studije koje su uključivale pojedince sa dijagnozom COVID-19 objavile su da osobe s inte- lektualnom ometenošću imaju veću prevalenciju komorbiditeta i veću stopu smrtnih slučajeva u svim starosnim dobima. Sadašnji izvori ukazuju na to da postoji veoma malo dostupnih podataka o spremnosti osoba s neurorazvojnim poremećajima na vakcinaciju protiv COVID-19. Jedinstvena studija, rađena u državi Njujork, na uzorku od 91 ispitanika sa različitim ometenostima ut- vrdila je da bi 83,5% osoba definitivno ili najverovatnije primilo vakcinu protiv COVID-19. Zbog nedostatka podataka o spremnosti za vakcinu kod osoba s neurorazvojnim poremećajima, u Srbiji su hitno potrebni dodatni napori u vezi sa navedenim, kako bi se poboljšala zaštita zdravlja i usluga ovih osoba., The aim of this paper is to present the available data related to the vaccination of persons with neurodevelopmental disorders and the risks posed by COVID-19 in this population. Achieving this goal was done by searching the PubMed database. Research studies involving individuals diagnosed with COVID-19 reported that people with intellectual disabilities have a higher prevalence of comorbidities and a higher death rate at all ages. Current sources indicate that there is very little data available on the readiness of people with neurodevelopmental disorders to be vaccinated against COVID-19.
A unique study, done in the state of New York, in a sample of 91 respondents with various
disabilities, determined that 83.5% of people would definitely or most likely receive the vaccine against COVID-19. Due to the lack of data on vaccine readiness in people with neurodevelopmental disorders, additional efforts on this matter are urgently needed in Serbia in order to improve the health protection and services for these persons.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Zbornik radova - Nacionalni naučni skup "Specijalna edukacija i rehabilitacija u uslovima pandemije Covid 19", Beograd, Srbija, 23. decembar 2021. godine",
title = "Neurorazvojni poremećaji i vakcinacija protiv Covid-19, Neurodevelopmental disorders and vaccination against Covid-19",
pages = "153-147",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4071"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M., Milanović-Dobrota, B.,& Roknić, A.. (2021). Neurorazvojni poremećaji i vakcinacija protiv Covid-19. in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup "Specijalna edukacija i rehabilitacija u uslovima pandemije Covid 19", Beograd, Srbija, 23. decembar 2021. godine
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 147-153.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4071

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Milanović-Dobrota B, Roknić A. Neurorazvojni poremećaji i vakcinacija protiv Covid-19. in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup "Specijalna edukacija i rehabilitacija u uslovima pandemije Covid 19", Beograd, Srbija, 23. decembar 2021. godine. 2021;:147-153.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4071 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Milanović-Dobrota, Biljana, Roknić, Ana, "Neurorazvojni poremećaji i vakcinacija protiv Covid-19" in Zbornik radova - Nacionalni naučni skup "Specijalna edukacija i rehabilitacija u uslovima pandemije Covid 19", Beograd, Srbija, 23. decembar 2021. godine (2021):147-153,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4071 .

TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Roknić, Ana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/4066
AB  - Osobe s intelektualnom ometenošću (IO) posebno su ranjive na fizičke, mentalne i društvene efekte pandemije. Sve je više empirijskih dokaza koji govore u prilog tome da osobe s IO doživljavaju teže ishode tokom COVID-19 ere nego opšta populacija. Studija koja je koristila podatke elektronske medicinske dokumentacije u realnom vremenu za pojedince sa dijagnozom COVID-19 objavila je da osobe s IO imaju veću prevalenciju komorbiditeta (respiratorne bolesti; endokrine, nutritivne i metaboličke bolesti; i bolesti cirkulacije) i veću stopu smrtnih slučajeva u dobi od rođenja do 17 godina, kao i u starijoj grupi od 18 do 74 godine. Druga studija koja je koristila podatke za državu Njujork objavila je da je stopa slučajeva obolelih od COVID-19 bila 4,1 puta veća kod osoba s IO nego u opštoj populaciji. Isto tako, stopa smrtnih slučajeva kod osoba s IO koji žive u rezidencijalnim ustanovama bila je 1,9 puta veća, nego za državu u celini. Britanska studija identifikovala je osobe sa Daunovim sindromom, kao pacijente koji mogu biti pod povećanim rizikom od obolevanja i smrti zbog posledica COVID-19: 2,9 puta veća verovatnoća da će dobiti dijagnozu COVID-19 i 3,4 puta veća verovatnoća da će preminuti od posledica ove bolesti.
Tokom pandemije COVID-19 došlo je do gubitka rutinske, obrazovne i terapeutske podrške, kao i strukture i dnevne rutine kod osoba s IO. To je stvorilo izazove zbog isključivog boravka kod kuće, teškoća u razumevanju i primeni novih pravila i nemogućnosti provođenja vremena u stimulativnoj sredini. Porodice koje se brinu o deci s IO prijavile su značajno veću anksioznost, depresiju, poraz/zarobljenost, a njihovo mentalno zdravlje je bilo pozitivno povezano sa promenama u ponašanju.
U literaturi postoji malo dokaza o intervencijama koje se koriste za podršku osobama s IO i njihovim porodicama tokom pandemije COVID-19. S obzirom da su ograničenja u velikoj meri uticala na pristup uslugama za osobe s IO, obezbeđivanje i korišćenje adekvatne onlajn podrške predstavljalo bi ključni razvoj usluga.
Apstrakt predstavlja rezultat rada na projektima: „Kreiranje Protokola za procenu edukativnih potencijala dece sa smetnjama u razvoju kao kriterijuma za izradu individualnih obrazovnih programa“ (br. 179025) i „Socijalna participacija osoba sa intelektualnom ometenošću“ (br. 179017), čiju realizaciju finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije.
C3  - Zbornik rezimea -VII stručno-naučnog skupa sa međunarodnim učešćem "Aktuelnosti u edukaciji i rehabilitaciji osoba sa smetnjama u razvoju",Beograd,27-28.Novembar,2021,
T1  - Efekti pandemije COVID-19 na osobe s intelektualnom ometenošću: pregled literature
EP  - 72
SP  - 72
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4066
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Milanović-Dobrota, Biljana and Roknić, Ana",
year = "2021",
abstract = "Osobe s intelektualnom ometenošću (IO) posebno su ranjive na fizičke, mentalne i društvene efekte pandemije. Sve je više empirijskih dokaza koji govore u prilog tome da osobe s IO doživljavaju teže ishode tokom COVID-19 ere nego opšta populacija. Studija koja je koristila podatke elektronske medicinske dokumentacije u realnom vremenu za pojedince sa dijagnozom COVID-19 objavila je da osobe s IO imaju veću prevalenciju komorbiditeta (respiratorne bolesti; endokrine, nutritivne i metaboličke bolesti; i bolesti cirkulacije) i veću stopu smrtnih slučajeva u dobi od rođenja do 17 godina, kao i u starijoj grupi od 18 do 74 godine. Druga studija koja je koristila podatke za državu Njujork objavila je da je stopa slučajeva obolelih od COVID-19 bila 4,1 puta veća kod osoba s IO nego u opštoj populaciji. Isto tako, stopa smrtnih slučajeva kod osoba s IO koji žive u rezidencijalnim ustanovama bila je 1,9 puta veća, nego za državu u celini. Britanska studija identifikovala je osobe sa Daunovim sindromom, kao pacijente koji mogu biti pod povećanim rizikom od obolevanja i smrti zbog posledica COVID-19: 2,9 puta veća verovatnoća da će dobiti dijagnozu COVID-19 i 3,4 puta veća verovatnoća da će preminuti od posledica ove bolesti.
Tokom pandemije COVID-19 došlo je do gubitka rutinske, obrazovne i terapeutske podrške, kao i strukture i dnevne rutine kod osoba s IO. To je stvorilo izazove zbog isključivog boravka kod kuće, teškoća u razumevanju i primeni novih pravila i nemogućnosti provođenja vremena u stimulativnoj sredini. Porodice koje se brinu o deci s IO prijavile su značajno veću anksioznost, depresiju, poraz/zarobljenost, a njihovo mentalno zdravlje je bilo pozitivno povezano sa promenama u ponašanju.
U literaturi postoji malo dokaza o intervencijama koje se koriste za podršku osobama s IO i njihovim porodicama tokom pandemije COVID-19. S obzirom da su ograničenja u velikoj meri uticala na pristup uslugama za osobe s IO, obezbeđivanje i korišćenje adekvatne onlajn podrške predstavljalo bi ključni razvoj usluga.
Apstrakt predstavlja rezultat rada na projektima: „Kreiranje Protokola za procenu edukativnih potencijala dece sa smetnjama u razvoju kao kriterijuma za izradu individualnih obrazovnih programa“ (br. 179025) i „Socijalna participacija osoba sa intelektualnom ometenošću“ (br. 179017), čiju realizaciju finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije.",
journal = "Zbornik rezimea -VII stručno-naučnog skupa sa međunarodnim učešćem "Aktuelnosti u edukaciji i rehabilitaciji osoba sa smetnjama u razvoju",Beograd,27-28.Novembar,2021,",
title = "Efekti pandemije COVID-19 na osobe s intelektualnom ometenošću: pregled literature",
pages = "72-72",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4066"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M., Milanović-Dobrota, B.,& Roknić, A.. (2021). Efekti pandemije COVID-19 na osobe s intelektualnom ometenošću: pregled literature. in Zbornik rezimea -VII stručno-naučnog skupa sa međunarodnim učešćem "Aktuelnosti u edukaciji i rehabilitaciji osoba sa smetnjama u razvoju",Beograd,27-28.Novembar,2021,, 72-72.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4066

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Milanović-Dobrota B, Roknić A. Efekti pandemije COVID-19 na osobe s intelektualnom ometenošću: pregled literature. in Zbornik rezimea -VII stručno-naučnog skupa sa međunarodnim učešćem "Aktuelnosti u edukaciji i rehabilitaciji osoba sa smetnjama u razvoju",Beograd,27-28.Novembar,2021,. 2021;:72-72.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4066 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Milanović-Dobrota, Biljana, Roknić, Ana, "Efekti pandemije COVID-19 na osobe s intelektualnom ometenošću: pregled literature" in Zbornik rezimea -VII stručno-naučnog skupa sa međunarodnim učešćem "Aktuelnosti u edukaciji i rehabilitaciji osoba sa smetnjama u razvoju",Beograd,27-28.Novembar,2021, (2021):72-72,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_4066 .

TY  - JOUR
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Vidojković, Sara
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3726
AB  - Uprkos zakonskim okvirima usmerenim na promociju i zaštitu prava na rad osoba sa ometenošću, one se još uvek suočavaju sa velikim teškoćama na tržištu rada. U posebno nepovoljnom položaju su osobe s intelektualnom ometenošću, prevashodno zbog negativnih stavova građanstva utemeljenih na nedostatku znanja i informacija o njihovim radnim potencijalima. Istraživanje je sprovedeno s ciljem da se utvrde najčešće barijere u zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću, percipirane od zaposlenih osoba bez invaliditeta. Ispitan je prigodan uzorak od 269 ispitanika oba pola, različitog nivoa obrazovanja, koji su zaposleni u privatnom i državnom sektoru u Republici Srbiji. Analiza dobijenih rezultata upućuje na potrebu za određenom vrstom obrazovnih intervencija čijim bi se programima povećale informisanost i svest zaposlenih o pravu na rad osoba s intelektualnom ometenošću, promovisala različitost i kreirala inkluzivna radna sredina. Različiti vidovi obuke, reinterpretacije i transformacije prethodnih iskustava, informisanja i ostvarivanja pozitivnih kontakta sa osobama s intelektualnom ometenošću u realizaciji multidisciplinarnog tima stručnjaka obezbedilo bi stabilnu bazu za uklanjanje prepreka u procesu zapošljavanja.
AB  - In spite of the legal framework intended for the promotion and protection of rights of the disabled, such persons are still facing significant difficulties in the labour market. Intellectually disabled persons are in a particularly difficult position, primarily due to the negative perceptions held by citizenry which stem from the lack of knowledge and information about their labour potentials. We conducted research in order to determine the most prevalent obstacles in the employment of intellectually disabled persons, as perceived by employed non-disabled persons. The research comprised a sample of 269 subjects of both sexes, of differing educational levels and employed in the private and public sector in the Republic of Serbia. The analysis of the attained results points to the need for certain kinds of educational interventions, whose programmes would improve the knowledge and awareness of employed persons regarding the right to work of intellectually disabled persons, promote diversity and create an inclusive working environment. The different modes of training, reinterpretation and transformation of previous experience, informing and establishing positive contacts with intellectually disabled persons, conducted by a multidisciplinary team of experts would establish a stable base for the removal of obstacles in the employment process.
T2  - Andragoške studije
T1  - Značaj obrazovnih intervencija u prevazilaženju barijera pri zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću
T1  - The Importance of Educational Interventions for the Overcoming of Obstacles in the Employment of Intellectually Disabled Persons
EP  - 126
IS  - 1
SP  - 107
DO  - 10.5937/AndStud2101107M
ER  - 

@article{
author = "Milanović-Dobrota, Biljana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Vidojković, Sara",
year = "2021",
abstract = "Uprkos zakonskim okvirima usmerenim na promociju i zaštitu prava na rad osoba sa ometenošću, one se još uvek suočavaju sa velikim teškoćama na tržištu rada. U posebno nepovoljnom položaju su osobe s intelektualnom ometenošću, prevashodno zbog negativnih stavova građanstva utemeljenih na nedostatku znanja i informacija o njihovim radnim potencijalima. Istraživanje je sprovedeno s ciljem da se utvrde najčešće barijere u zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću, percipirane od zaposlenih osoba bez invaliditeta. Ispitan je prigodan uzorak od 269 ispitanika oba pola, različitog nivoa obrazovanja, koji su zaposleni u privatnom i državnom sektoru u Republici Srbiji. Analiza dobijenih rezultata upućuje na potrebu za određenom vrstom obrazovnih intervencija čijim bi se programima povećale informisanost i svest zaposlenih o pravu na rad osoba s intelektualnom ometenošću, promovisala različitost i kreirala inkluzivna radna sredina. Različiti vidovi obuke, reinterpretacije i transformacije prethodnih iskustava, informisanja i ostvarivanja pozitivnih kontakta sa osobama s intelektualnom ometenošću u realizaciji multidisciplinarnog tima stručnjaka obezbedilo bi stabilnu bazu za uklanjanje prepreka u procesu zapošljavanja., In spite of the legal framework intended for the promotion and protection of rights of the disabled, such persons are still facing significant difficulties in the labour market. Intellectually disabled persons are in a particularly difficult position, primarily due to the negative perceptions held by citizenry which stem from the lack of knowledge and information about their labour potentials. We conducted research in order to determine the most prevalent obstacles in the employment of intellectually disabled persons, as perceived by employed non-disabled persons. The research comprised a sample of 269 subjects of both sexes, of differing educational levels and employed in the private and public sector in the Republic of Serbia. The analysis of the attained results points to the need for certain kinds of educational interventions, whose programmes would improve the knowledge and awareness of employed persons regarding the right to work of intellectually disabled persons, promote diversity and create an inclusive working environment. The different modes of training, reinterpretation and transformation of previous experience, informing and establishing positive contacts with intellectually disabled persons, conducted by a multidisciplinary team of experts would establish a stable base for the removal of obstacles in the employment process.",
journal = "Andragoške studije",
title = "Značaj obrazovnih intervencija u prevazilaženju barijera pri zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću, The Importance of Educational Interventions for the Overcoming of Obstacles in the Employment of Intellectually Disabled Persons",
pages = "126-107",
number = "1",
doi = "10.5937/AndStud2101107M"
}

Milanović-Dobrota, B., Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M.,& Vidojković, S.. (2021). Značaj obrazovnih intervencija u prevazilaženju barijera pri zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću. in Andragoške studije(1), 107-126.
https://doi.org/10.5937/AndStud2101107M

Milanović-Dobrota B, Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Vidojković S. Značaj obrazovnih intervencija u prevazilaženju barijera pri zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću. in Andragoške studije. 2021;(1):107-126.
doi:10.5937/AndStud2101107M .

Milanović-Dobrota, Biljana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Vidojković, Sara, "Značaj obrazovnih intervencija u prevazilaženju barijera pri zapošljavanju osoba s intelektualnom ometenošću" in Andragoške studije, no. 1 (2021):107-126,
https://doi.org/10.5937/AndStud2101107M . .

TY  - CONF
AU  - Vidojković, Sara
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3733
AB  - Uvod: U socijalnoj inkluziji zaposlenost je još uvek ključni cilj kome teže mnoge osobe sa ometenošću, a najviše problema pri ulasku na tržište rada imaju osobe s intelektualnom ometenošću. Kao najčešći razlog za njihovo nezapošljavanje navode se predrasude poslodavaca koji su ključna karika u selekciji kandidata i donošenju odluke o zapošljavanju.
Cilj: Cilj ovog istraživanja je utvrditi mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću.
Metod: Uzorkom je obuhvaćeno 59 privatnih poslodavaca, oba pola, koji su podeljeni na dve uzrasne kategorije (mlađi – do 40 godina i stariji – preko 40 godina). U istraživanju je primenjen Upitnik o radu za osobe sa ometenošću (Work for People with Disability) kojim se procenjuje mišljenje o radnim performansama i socijalnoj prihvaćenosti osoba sa ometenošću u radnoj sredini.
Rezultati: Dobijeni rezultati ukazuju da je mišljenje poslodavaca o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću nedeterminisano, kako u domenu radnih performansi, tako i u domenu socijalne prihvaćenosti.
Detaljnijom analizom dobijenih podataka utvrđena je statistički značajna razlika u odnosu na godine starosti ispitanika (t=2,46; p=0,02), pri čemu mlađi ispitanici, do 40 godina imaju pozitivnije mišljenje.
Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na potrebu za sveobuhvatnijim istraživanjima iz ove oblasti i impliciraju neophodne intervencije u cilju podizanja svesti poslodavaca o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću.
AB  - Introduction: In social inclusion, employment is still a key goal for many people with disabilities and people with intellectual disability have most problems in entering the open labor market. The most common reason for their unemployment is the prejudice of employers as they select candidates for the job and make decisions on their employment.
Aim: The main goal of this research was to determine the opinion of employers in service sector on work inclusion of people with intellectual disability.
Method: The sample consisted of 59 private employers, of both genders, who were divided into two age categories (younger employers – up to 40 years of age, and older – over 40 years of age). For the purpose of this research, we applied Work for People with Disabilities questionnaire, which assesses the opinion on the aspect of work performance and social acceptance of people with disabilities in the work environment.
Results: The obtained results indicate that the opinion of employers on the work inclusion of people with intellectual disability was indeterminate, in both domains of work performance and social acceptance. A more detailed analysis of the obtained data revealed statistically significant differences in relation to the age of the employers (t=2.46; p=.02), with younger employers, up to 40 years of age, having a more positive opinion.
Conclusion: The obtained results indicate the need for more comprehensive research in this area and imply the necessary interventions in order to raise the awareness of employers about the work inclusion of people with intellectual disability.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
C3  - Zbornik rezimea 11. Međunarodni naučni skup Specijalna edukacija i rehabilitacija danas Beograd, 29–30. oktobar 2021. godine
T1  - Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću
T1  - Opinion of employers in service sector on work inclusion of people with intellectual disability
EP  - 165
SP  - 164
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3733
ER  - 

@conference{
author = "Vidojković, Sara and Milanović-Dobrota, Biljana and Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana",
year = "2021",
abstract = "Uvod: U socijalnoj inkluziji zaposlenost je još uvek ključni cilj kome teže mnoge osobe sa ometenošću, a najviše problema pri ulasku na tržište rada imaju osobe s intelektualnom ometenošću. Kao najčešći razlog za njihovo nezapošljavanje navode se predrasude poslodavaca koji su ključna karika u selekciji kandidata i donošenju odluke o zapošljavanju.
Cilj: Cilj ovog istraživanja je utvrditi mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću.
Metod: Uzorkom je obuhvaćeno 59 privatnih poslodavaca, oba pola, koji su podeljeni na dve uzrasne kategorije (mlađi – do 40 godina i stariji – preko 40 godina). U istraživanju je primenjen Upitnik o radu za osobe sa ometenošću (Work for People with Disability) kojim se procenjuje mišljenje o radnim performansama i socijalnoj prihvaćenosti osoba sa ometenošću u radnoj sredini.
Rezultati: Dobijeni rezultati ukazuju da je mišljenje poslodavaca o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću nedeterminisano, kako u domenu radnih performansi, tako i u domenu socijalne prihvaćenosti.
Detaljnijom analizom dobijenih podataka utvrđena je statistički značajna razlika u odnosu na godine starosti ispitanika (t=2,46; p=0,02), pri čemu mlađi ispitanici, do 40 godina imaju pozitivnije mišljenje.
Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na potrebu za sveobuhvatnijim istraživanjima iz ove oblasti i impliciraju neophodne intervencije u cilju podizanja svesti poslodavaca o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću., Introduction: In social inclusion, employment is still a key goal for many people with disabilities and people with intellectual disability have most problems in entering the open labor market. The most common reason for their unemployment is the prejudice of employers as they select candidates for the job and make decisions on their employment.
Aim: The main goal of this research was to determine the opinion of employers in service sector on work inclusion of people with intellectual disability.
Method: The sample consisted of 59 private employers, of both genders, who were divided into two age categories (younger employers – up to 40 years of age, and older – over 40 years of age). For the purpose of this research, we applied Work for People with Disabilities questionnaire, which assesses the opinion on the aspect of work performance and social acceptance of people with disabilities in the work environment.
Results: The obtained results indicate that the opinion of employers on the work inclusion of people with intellectual disability was indeterminate, in both domains of work performance and social acceptance. A more detailed analysis of the obtained data revealed statistically significant differences in relation to the age of the employers (t=2.46; p=.02), with younger employers, up to 40 years of age, having a more positive opinion.
Conclusion: The obtained results indicate the need for more comprehensive research in this area and imply the necessary interventions in order to raise the awareness of employers about the work inclusion of people with intellectual disability.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Zbornik rezimea 11. Međunarodni naučni skup Specijalna edukacija i rehabilitacija danas Beograd, 29–30. oktobar 2021. godine",
title = "Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću, Opinion of employers in service sector on work inclusion of people with intellectual disability",
pages = "165-164",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3733"
}

Vidojković, S., Milanović-Dobrota, B., Đurić-Zdravković, A.,& Japundža-Milisavljević, M.. (2021). Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću. in Zbornik rezimea 11. Međunarodni naučni skup Specijalna edukacija i rehabilitacija danas Beograd, 29–30. oktobar 2021. godine
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju / University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 164-165.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3733

Vidojković S, Milanović-Dobrota B, Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M. Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću. in Zbornik rezimea 11. Međunarodni naučni skup Specijalna edukacija i rehabilitacija danas Beograd, 29–30. oktobar 2021. godine. 2021;:164-165.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3733 .

Vidojković, Sara, Milanović-Dobrota, Biljana, Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, "Mišljenje poslodavaca iz oblasti uslužnih delatnosti o radnoj inkluziji osoba sa intelektualnom ometenošću" in Zbornik rezimea 11. Međunarodni naučni skup Specijalna edukacija i rehabilitacija danas Beograd, 29–30. oktobar 2021. godine (2021):164-165,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3733 .

TY  - CONF
AU  - Đurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Japundža-Milisavljević, Mirjana
AU  - Roknić, Ana
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2021
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/3433
AB  - Deficit of communication skills is one of the basic criteria for diagnosing some
neurodevelopmental disorders. The aim of this paper is to determine the quality of
communication skills within neurodevelopmental disorders in relation to the clinical picture, in
children from 3 to 5 years of age. The sample consisted of 40 examinees with
neurodevelopmental disorders age 3 years (36 months) to 5 years and 6 months (66 months).
For assessment of communication skills in children, subtest Communication was used, which is
an integral part of the Ages and Stages-3. The results show that children with mild intellectual
disability achieve significantly better results than children with moderate intellectual disability
and children with autism spectrum disorder, who scored the worst results in all subtests.
Success in task performing declined with increasing requests, according to developmental
milestones. Individual achievements that, within the communication skills, this study offers,
enable a better and faster creation of a pedagogical profile within the individual educational
plan.
AB  - Deficit komunikacionih sposobnosti jedan je od osnovih kriterijuma za dijagnostikovanje nekih
neurorazvojnih poremećaja. Cilj rada je utvrđivanje kvaliteta komunikacionih sposobnosti u
okviru neurorazvojnih poremećaja u odnosu na kliničku sliku, kod dece od tri do pet godina.
Uzorak je činilo 40 ispitanika sa neurorazvojnim poremećajima uzrasta od tri godine (36
meseci) do pet godina i šest meseci (66 meseci). Za procenu komunikacionih sposobnosti kod
dece korišćen je suptest Komunikacija koji predstavlja integrativni deo instrumenta Ages and
Stages-3. Rezultati pokazuju da deca sa lakom intelektualnom ometenošću ostvaruju značajno
bolje rezultate od dece s umerenom intelektualnom ometenošću i dece sa poremećajem iz
spektra autizma, koja su na svim suptestovima pokazala najlošija postignuća. Uspešnost
izvršavanja zadataka opadala je s povećanjem zahteva, prema razvojnim miljokazima.
Individualna postignuća koja, u okviru komunikacionih sposobnosti, nudi ova studija,
omogućavaju kvalitetnije i brže kreiranje pedagoškog profila u okviru individualnog
obrazovnog plana.
PB  - Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih
C3  - Tematski zbornik – XII Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“, Sunčev breg, Bugarska, 25–27.06.2021.
T1  - Neurorazvojni poremećaji i komunikacione sposobnosti vrtićke dece
T1  - Neurodevelopmental disorders and communication abilities of kindergarten children
EP  - 40
SP  - 31
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3433
ER  - 

@conference{
author = "Đurić-Zdravković, Aleksandra and Japundža-Milisavljević, Mirjana and Roknić, Ana and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2021",
abstract = "Deficit of communication skills is one of the basic criteria for diagnosing some
neurodevelopmental disorders. The aim of this paper is to determine the quality of
communication skills within neurodevelopmental disorders in relation to the clinical picture, in
children from 3 to 5 years of age. The sample consisted of 40 examinees with
neurodevelopmental disorders age 3 years (36 months) to 5 years and 6 months (66 months).
For assessment of communication skills in children, subtest Communication was used, which is
an integral part of the Ages and Stages-3. The results show that children with mild intellectual
disability achieve significantly better results than children with moderate intellectual disability
and children with autism spectrum disorder, who scored the worst results in all subtests.
Success in task performing declined with increasing requests, according to developmental
milestones. Individual achievements that, within the communication skills, this study offers,
enable a better and faster creation of a pedagogical profile within the individual educational
plan., Deficit komunikacionih sposobnosti jedan je od osnovih kriterijuma za dijagnostikovanje nekih
neurorazvojnih poremećaja. Cilj rada je utvrđivanje kvaliteta komunikacionih sposobnosti u
okviru neurorazvojnih poremećaja u odnosu na kliničku sliku, kod dece od tri do pet godina.
Uzorak je činilo 40 ispitanika sa neurorazvojnim poremećajima uzrasta od tri godine (36
meseci) do pet godina i šest meseci (66 meseci). Za procenu komunikacionih sposobnosti kod
dece korišćen je suptest Komunikacija koji predstavlja integrativni deo instrumenta Ages and
Stages-3. Rezultati pokazuju da deca sa lakom intelektualnom ometenošću ostvaruju značajno
bolje rezultate od dece s umerenom intelektualnom ometenošću i dece sa poremećajem iz
spektra autizma, koja su na svim suptestovima pokazala najlošija postignuća. Uspešnost
izvršavanja zadataka opadala je s povećanjem zahteva, prema razvojnim miljokazima.
Individualna postignuća koja, u okviru komunikacionih sposobnosti, nudi ova studija,
omogućavaju kvalitetnije i brže kreiranje pedagoškog profila u okviru individualnog
obrazovnog plana.",
publisher = "Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih",
journal = "Tematski zbornik – XII Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“, Sunčev breg, Bugarska, 25–27.06.2021.",
title = "Neurorazvojni poremećaji i komunikacione sposobnosti vrtićke dece, Neurodevelopmental disorders and communication abilities of kindergarten children",
pages = "40-31",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3433"
}

Đurić-Zdravković, A., Japundža-Milisavljević, M., Roknić, A.,& Milanović-Dobrota, B.. (2021). Neurorazvojni poremećaji i komunikacione sposobnosti vrtićke dece. in Tematski zbornik – XII Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“, Sunčev breg, Bugarska, 25–27.06.2021.
Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih., 31-40.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3433

Đurić-Zdravković A, Japundža-Milisavljević M, Roknić A, Milanović-Dobrota B. Neurorazvojni poremećaji i komunikacione sposobnosti vrtićke dece. in Tematski zbornik – XII Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“, Sunčev breg, Bugarska, 25–27.06.2021.. 2021;:31-40.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3433 .

Đurić-Zdravković, Aleksandra, Japundža-Milisavljević, Mirjana, Roknić, Ana, Milanović-Dobrota, Biljana, "Neurorazvojni poremećaji i komunikacione sposobnosti vrtićke dece" in Tematski zbornik – XII Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“, Sunčev breg, Bugarska, 25–27.06.2021. (2021):31-40,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_3433 .