Stavovi nastavnika srednjih stručnih škola prema inkluziji učenika sa lakom intelektualnom ometenošću

Abstract

Stav je mentalna spremnost stečena individualnim iskustvom, koja vrši direktivni ili dinamički uticaj na reagovanje pojedinaca na objekte i situacije sa kojima dolazi u dodir. Na formiranje stavova utiče: kultura primarne i sekundarne socijalne grupe u kojima pojedinac živi i osobine ličnosti. Osnovni cilj istraživanja je da utvrdimo stavove nastavnika srednjih stručnih škola prema uključivanju učenika s lakom intelektualnom ometenošću u redovan sistem obrazovanja. Uzorak čini 100 ispitanika oba pola, koji predaju u beogradskim srednjim stručnim školama, starosne dobi od 25 do 63 godine. Upitnik za procenu stavova nastavnika prema učenicima s teškoćama u razvoju je prilagođeni (Wishart, Manning, 1996) Questionnarie for assessment teacher’s attitudes toward persons with disability. Rezultati istraživanja ukazuju da stavovi o inkluziji variraju zavisno od vrste obrazovanja nastavnika (nastavnik stručnih ili opštih predmeta (p=0,000) i radnog iskustva (p=0,05); da je nastavni kadar nedovoljno informisan o tome šta inkluzija podrazumeva (p=0,05) i da oni nastavnici koji prihvataju uključivanje deteta sa intelektualnom ometenošću iskazuju potrebu za podrškom specijalnog edukatora-rehabilitatora (p=0,000). Kunc (1995) sugeriše mnogi nastavnici da će inkluzija ometati podučavanje značajnog broja učenika. Nastavnicima je veoma teško da prihvate da su socijalne veštine jednako bitne ili važnije od obrazovnog postignuća učenika. Glavne prepreke u inkluziji osoba s teškoćama u razvoju su stavovi nastavnika i specijalnih edukatora.

The main purpose of this study is to determine the attitudes of teachers of secondary vocational schools towards the integration of children with mild intellectual disability in the regular educational system. The sample comprised 100 respondents of both sexes, who teach in Belgrade secondary vocational schools, age from 25 to 63 years. Questionnaire to assess attitudes of teachers toward students with disabilities is adjusted Wishart, Manning (1996) Questionnaire for assessment in teacher's attitudes toward persons with disability. The study results show that the attitude of inclusion varies depending on the type of teacher education (teacher of vocational subjects, or general election, p <0.05) and work experience (p <0.05), that the teaching staff is insufficiently informed about what inclusion means (p <0.05)., and those teachers who accept the inclusion of a child with intellectual disability express the need for support of special educator-rehabilitator (p <0.01). Kunz (1995) suggests that many teachers are afraid of inclusion because it will interfere with the teaching of other students. It is very difficult for teachers to accept that social skills are equally important or more important than educational achievement. The main obstacles to the inclusion of persons with disabilities are the attitudes of teachers and special educators.