Toaletni trening kod dece s nekim razvojnim poremećajima

Abstract

Ovladavanje veštinama u okviru toaletnog treninga u detinjstvu smatra se značajnom razvojnom odrednicom. Sticanje veština pravilnog korišćenja toaleta kod dece s razvojnim poremećajima često je odloženo. Cilj ovog rada je da izloži moguće probleme koji se javljaju kod dece sa intelektualnom ometenošću, poremećajem iz spektra autizma i cerebralnom paralizom tokom uspostavljanja toaletnih veština, kao i da ukaže na intervencije koje su se u ovom domenu pokazale efikasnim. U radu je ukazano na specifičnosti svake od tretiranih kliničkih slika u pogledu ovladavanja veštinama tokom toaletnog treninga. Posebno su obrađene bihevioralne intervencije, za koje je naglašeno da je ključno da budu individualizovane na osnovu fizičkih ograničenja i kognitivnog statusa deteta. Među efikasnim intervencijama ističu se potkrepljenje, podsticanje, gašenje, demonstracije, vizuelni rasporedi i druge, koje su izvedene iz programa tretmana za decu sa razvojnim poremećajima.

Mastering toilet training skills in childhood is considered an important developmental determinant. Acquiring proper toilet skills in children with developmental disorders is often delayed. The aim of this paper is to present possible problems that occur in children with intellectual disability, autism spectrum disorder, and cerebral palsy during toilet training, as well as to indicate the interventions that have proven to be effective in this domain. The paper points out the specifics of each of the treated clinical pictures regarding mastering toilet training skills. Behavioral interventions were specially addressed, and it was emphasized that they should be individualized based on the physical limitations and cognitive status of a child. Effective interventions include reinforcement, prompting, extinction, demonstrations, visual schedules, and others derived from treatment programs for children with developmental disorders.