Posredovanje između žrtve i maloletnog učinioca krivičnog dela u cilju izbegavanja pokretanja Krivičnog postupka

Abstract

Cilj ovog rada je da opiše karakteristike, osnovne elemente i značaj postupka posredovanja između žrtve i maloletnog učinioca krivičnog dela, da predstavi pojam medijacije i istakne da je to samo jedan od modela restorativne pravde. Primenu koncepta restorativne pravde sugerišu relevantni međunarodni dokumenti, a njeni elementi su uneti u naš retributivni krivičnopravni sistem izmenama i dopunama krivičnoprocesnog zakonodavstva 2002. godine, a zatim i izmenama krivičnog i maloletničkog zakonodavstva. Stupanjem na snagu Zakona o maloletnim učiniocima krivičnih dela i krivičnopravnoj zaštiti maloletnih lica, 1. januara 2006. godine je stvorena zakonska osnova da se putem primene vaspitnog naloga poravnanje sa oštećenim, kao mere sui generis primeni postupak posredovanja (medijacije) između žrtve i maloletnog učinioca krivičnog dela u cilju ,,skretanja” krivičnog postupka. Reč je o nepokretanju ili obustavi krivičnog postupka u skladu sa osnovnim principima restorativne pravde sadržanim i u standardima maloletničkog pravosuđa, kao i saznanjima da se primena modela restorativne pravde pokazala kao daleko efikasniji odgovor na krivično delo iz perspektive žrtve, učinioca i lokalne zajednice u odnosnu na klasični krivični postupak.

The aim of this paper is to describe characteristics, basic elements and significance of victim – juvenile offender mediation, to present concept of mediation and to highlight that it is only one of the restorative justice models. Implementation of the restorative justice concept has been suggested by relevant international instruments, and its elements have been part of our criminal justice system since the changes and additions of criminal procedural legislation in 2002, and since the latest changes of the criminal and juvenile legislation. The Law on juvenile offenders and the criminal protection of juveniles, which came into force on 1st of January 2006, has created the legal base for application of victim – juvenile offender mediation by prescription of educative order, victim – offender settlement. Victim-offender settlement is sui generis measure that should enable diversion from the classical criminal procedure or its suspension in accordance with the general principles of the restorative justice contained in the international standards of juvenile legislation, as well as with the acknowledgements that implementation of the restorative justice has provided much more efficient answer on criminal offence from the perspective of victim, offender and local community than classical criminal procedure.