Karakteristike rečenice i vrste reči kod gluve i nagluve dece osnovnoškolskog uzrasta na testu za ispitivanje jezičke produkcije – strip situacija

Abstract

Razvoj rečenice, tj. nivoa izražavanja ima svoj tok razvoja, praćen razvojem govorno–jezičkih sposobnosti kod dece. Prve izgovorene reči kod dece imaju i značenje čitave rečenice. Sticanjem jezičke kompetencije na kasnijim uzrastima dovodi do razvoja složenijih vrsta rečenica. U toku razvoja govora i jezika kod gluve i nagluve dece dolazi do odstupanja od spontanog razvoja rečenice, zbog neadekvatnog prijema govorne informacije. Cilj ovog rada bio je da se ispitaju karakteristike rečenice, tj. nivoa izražavanja kod gluve i nagluve dece osnovnoškolskog uzrasta. U istraživanju je korišćen Test za ispitivanje jezičke produkcije– strip situacija. Uzorak je činilo 46 gluvih i nagluvih učenika, uzrasta od četvrtog do osmog razreda osnovne škole (37 sa slušnim aparatima i 9 sa kohlearnim implantom). Dobijeni rezultati pokazuju da su učenici sa kohlearnim implantom postigli bolje rezultate u odnosu na učenike sa slušnim aparatima, iako nema statističke značajnosti. Učenici sa kohlearnim implantom najviše su se izražavali na nivou složenih rečenica, dok su se učenici sa slušnim aparatima najviše izražavali na nivou prostoproširenih rečenica.

Sentence development, i.e. the level of expression, has its developmental process, which is followed by the development of speechlanguage abilities in children. The first words spoken by children bear the meaning of entire sentences. Acquisition of linguistic competence at a later stage leads to the development of more complex types of sentences. In the development of speech and language in deaf and hard of hearing children, there is a certain level of deviation from spontaneous sentence development, due to inadequate reception of spoken information. The aim of this paper was to evaluate the characteristics of sentences, i.e. the level of expression in deaf and hard of hearing children attending elementary school. Within the scope of the study the Test for Evaluating Linguistic Productions – strip situation (M. Milenkovic, I. Ivic, R. Rosandic, V. Smiljanic), was applied. The sample consisted of 46 deaf and hard of hearing pupils; attending grades four to eight of elementary school (37 with hearing aids and 9 with cochlear implants). The obtained results show that pupils with cochlear implants had better results in comparison to the pupils with hearing aids, although without statistical significance. Pupils with cochlear implants most often expressed themselves at the level of complex sentences, whilst pupils with hearing aids most often express themselves using compound sentences.