Програм „шумска тајна“ као облик амбијенталне наставе

Abstract

Deca predškolskog i osnovnoškolskog uzrasta pretežno su zatvorena u skučene prostore obrazovnih i/ili ustanova socijalne zaštite koje nude malo mogućnosti za razvoj fizičkix potencijala, u kojima deca nemaju mogućnosti da neposredno dožive prirodu i prirodne procese, da iz prirode uče, stiču iskustva i tako grade odgovarajući odnos prema prirodnom okruženju. U svojim programima imaju malo aktivnosti kojima je cilj boravak u prirodi uz predhodno osmišljene programe koji pospešuju opšte zdravstveno stanje, razvijaju logičko i apstraktno mišljenje kao i vremensko-prostorne odnose. Program “Šumska tajna” namenjen je svoj deci, sa i bez teškoća u razvoju i počiva na principu doživljajne pedagogije a zamišljen je kao aktivnost koja ima za cilj da deca dok borave u prirodi, neposredno uče o svetu koji ih okružuje, da se dok se kreću uz pomoć predhodno napravljene mape terena u sredini koja je puna podsticaja, nalaze u misaono aktivnom položaju: da posmatraju, uviđaju, upoređuju, slušaju, zaključuju.. „Šumska tajna“ je kao pilot istraživanje sproveden u predškolskoj ustanovi „Š.B“ u Beogradu. Programu „Šumska tajna“ u trajanju od dva meseca, bila su izložena - deca mešovite vrtićke grupe (neslučajni prigodni uzorak). Koristili smo test jezičkog zapamćivanja, samostalnog i slobodnog prepričavanja S.Vladisavljević.Testirana su deca pre i nakon izloženosti Programu “Šumska tajna”. Prikupljeni podaci su obrađeni t-testom značajnosti za zavisne uzorke. Rezultati istraživanja su potvrdili početnu hipotezu da postoji statistički značajna razlika u stepenu postignuća na testu pre i posle primene Programa. Boravak dece u prirodi omogućava sticanje neposrednih, senzornih iskustava i saznanja. U znalački osmišljenim aktivnostima koje se odvijaju u prirodi a počivaju na interakciji, deca dok su u misaono- aktivnom položaju mogu da zadovolje svoje potrebe za kretanjem, za društvom, za boravkom na svežem vazduhu kao i da aktivno iskažu sopstvene potencijale.