Skrining procena afazija kao determinanta planiranja afaziološkog tretmana

Abstract

Afaziološki tretman podrazumeva primenu terapijskih postupaka i metoda usmerenih ka restituciji jezičkih sposobnosti i rehabilitaciji ličnosti osoba s afazijom. U ovom radu nastojali smo da istaknemo značaj skrining procene u planiranju afaziološkog tretmana. Prisustvo afazičkog poremećaja često se evidentira na osnovu kliničkog pregleda, identifikovanjem smetnji u govoru i izvršavanju verbalnih naloga. Međutim, detekcija afazičkih simptoma, utvrđivanje prisustva i tipa afazičkog sindroma vrši se primenom test-mernih instrumenata. U tu svrhu koriste se skrining testovi i dijagnostičke baterije testova za afazije. Budući da su dijagnostičke baterije obuhvatne, te da njihova primena traje dugo, takva vrsta ispitivanja je iscrpljujuća za mnoge pacijente, posebno u akutnoj fazi. S obzirom na to, u afaziologiju su uvedeni skrining testovi. Skrining testovi sadrže mnogo manje zadataka, mogu se primeniti u svim fazama oporavka, i kod pacijenata sa različitim stepenom i oblikom afazičkog sindroma. Cilj skrining procene u akutnom periodu je detekcija oštećenih i očuvanih jezičkih modaliteta, što omogućava planiranje i započinjanje ranog rehabilitacionog tretmana. Nadalje, skrining procena može da usmeri afaziologa na primenu dodatnih testova radi detaljnije eksploracije pojedinih aspekata jezičke funkcije. Može se zaključiti da rezultati skrining procene omogućavaju logopedu-afaziologu da oblikuje inicijalni plan i program tretmana. Budući da simptomi afazije često variraju, u akutnoj i subakutnoj fazi skrining procena treba da se izvodi što češće radi praćenja statusa jezičkih funkcija i korigovanja programa afaziološkog tretmana.