Procena dece na ranom uzrastu – Mišljenja stručnjaka i aktuelni trendovi

Abstract

Procena, kao bitan deo prakse specijalne edukacije i rehabilitacije, definisana je kao proces koji je trajan i kontinuiran i koji se ne završava uvođenjem deteta u program intervencije. U zavisnosti od potreba primenjuju se formalne i neformalne procedure procene. Cilj istraživanja jeste utvrditi da li godine radnog staža u struci utiču na odabir procedura procene. Uzorak je činilo 38 ispitanika (AS = 39,59 godina; SD = 10,13). Najveći procenat čine stručnjaci sa 0-5 godina radnog staža (50%). Za potrebe istraživanja korišćena je onlajn anketa, koja se sastoji od 21 pitanja, podeljenih u pet oblasti: opšti podaci o osobi koja ispunjava anketu; opšti podaci o razlogu i korisnosti procene; organizovanje procene; odabir instrumenata za procenu; primena procene u praksi. Najveći procenat stručnjaka (60.5%) naveo je da najčešće koristi neformalne procedure procene, dok se za formalne najčešće opredeljuju oni sa do pet godina radnog staža (46.7%). Kao razloge za primenu neformalnih procedura navode mogućnost brzog prikupljanja podataka i procene u različitim situacijama, a za formalne procedure su: smanjena mogućnost za pojavu greške, veća pouzdanost podataka i bolji uvid u detetove sposobnosti. Na osnovu rezultata dobijenih istraživanjem, utvrđeno je prisustvo razlika u odabiru procedura procene u odnosu na godine radnog staža u struci. Rezultati do kojih je istraživanje dovelo, kao i uvid u aktuelnosti koje se tiču vršenja procene, nedosmisleno govore o sve većem prepoznavanju značaja neformalnih procedura i njihovoj primeni, sa ciljem dobijanja podataka o detetu, njegovim sposobnosima, funkcionisanju i okruženju.

Assessment, as an essential part of the practice of special education and rehabilitation, is defined as a process that is permanent and continuous and that does not end with the introduction of the child into the intervention program. Depending on the needs, formal and informal assessment procedures are applied. The aim of the research is to determine whether years of work experience in the profession influence the choice of assessment procedures. The sample consisted of 38 respondents (AS = 39.59 years; SD = 10.13). The largest percentage are experts with 0-5 years of work experience (50%). For the purposes of the research, an online survey was used, which consists of 21 questions, divided into five areas: general data on the person completing the survey; general information on the reason and usefulness of the assessment; organizing assessment; selection of assessment instruments; application of assessment in practice.