Primena „strategija svesnog roditeljstva” kao podrška roditeljima dece sa smetnjama u razvoju

Abstract

Strategije svesnog roditeljstva zasnovane su na upotrebi majndfulnes teh- nika samoregulacije. Primenom ovih strategija kod roditelja se unapređuju kapaciteti kontrole sopstvenog ponašanja pri povišenom nivou stresa, što omogućava uspešnije rešavanje konflikata na relaciji roditelj-dete. Cilj ovog rada je da se, na osnovu pregleda publikovanih studija, prikažu me- hanizmi delovanja, kao i prednosti i ograničenja primene Strategija svesnog roditeljstva kod roditelja dece sa ometenošću. U uslovima pandemije virusa SARS-CoV2 prednost Svesnog roditeljstva predstavlja mogućnost obuke roditelja u virtuelnom okruženju, što takođe umanjuje troškove pružanja ovakvog oblika podrške. Kod roditelja je nakon primene Strategija svesnog roditeljstva utvrđeno unapređivanje pozitivne slike o sebi, prestanak zanemarivanja sopstvenih potreba, niži nivo stresa, simptoma depresije, povećanje zadovoljstva roditeljskim kompetencijama, uspešnije prepoznavanje sopstvenih emocija koje proizilaze iz odnosa sa dete- tom i viši nivo saosećanja prema detetu. Kao posledica navedenih promena u ponašanju roditelja, kod dece je došlo do unapređivanja kapaciteta emocio- nalne samoregulacije, snižavanja učestalosti ispoljavanja maladaptivnih oblika ponašanja i povećanja učestalost pozitivnih interakcija u odnosu sa braćom/sestrama. Uprkos metodološkim ograničenjima u evaluaciji efekta Svesnog roditeljstva koje smo registrovali u analiziranim studijama, možemo da zaključimo da ovaj koncept podrške daje pozitivne rezultate i da zaslužuje više prostora u naučnoj literaturi i stručnoj praksi.

Mindful parenting strategies are based on the use of mindfulness techniques of self-regulation. The application of these strategies in parents improves the capacity to control their own behavior at elevated levels of stress, which enables more successful resolution of conflicts in the parent-child relationship. The aim of this paper, based on a review of published studies, is to present the mechanisms of action, as well as the advantages and limitations of the application of Mindful Parenting strategies in parents of children with disabilities. СПЕЦИЈАЛНА ЕДУКАЦИЈА И РЕХАБИЛИТАЦИЈА У УСЛОВИМА ПАНДЕМИЈЕ COVID-19 112 In the conditions of the SARS-CoV2 virus pandemic, the advantage of Mindful Parenting is the possibility of training parents in a virtual environment, which also reduces the cost of providing this form of support. After applying the strategies of Mindful Parenting, parents improved their positive self-image, stopped neglecting their own needs, had lower stress levels and symptoms of depression, increased satisfaction with parental competencies, more successful recognition of their own emotions arising from relationships with the child and higher levels of compassion for the child. As a consequence of these changes in parents’ behavior, children improved the capacity of emotional self-regulation, lowered the frequency of maladaptive behaviors and increased the frequency of positive interactions in relationships with siblings. Despite the methodological limitations in evaluating the effect of Mindful Parenting that we registered in the analysed studies, we can conclude that this concept of support has positive results and deserves more space in the scientific literature and professional practice.