Metodski pristupi rehabilitaciji osoba sa teškoćama u mentalnom funkcionisanju

Abstract

Tekst konceptualno razmatra osnovne pravce terapijskih i reha- bilitacionih tehnika i pristupa savremnom tretmanu lica sa teš- koćama u mentalnom funkcionisanju, a poseban akcenat stavljen je na razmatranje mogućih implikacija u radu sa decom i osobama sa inte- lektualnom ometenošću. Monografija sadržinski i tematski obrađuje tri osnovna metodska pravca i pristupa tretmanu i rehabilitaciji lica sa teškoćama u mentalnom funkcionisanju: • terapija pokretom i plesom, • senzorna integrativna terapija, i • terapija reedukacijom psihomotorike. Tekst monografije obuhvata savremene pristupe i dostignuća u nave- dene tri terapijske oblasti sa posebnim osvrtom na mogućnosti njiho- ve implikacije u našem sredinskom okruženju uz adaptaciju iskusta- va inostranog okruženja u kome su navedeni metodi izvorno razvijeni, a originalno prilagođeni u pokušaju primene u našoj sredini u raz- ličitim oblastima profesionalne delatnosti defektologa i srodnih profesija. Naglašena je mogućnost njihove multidisciplinarne i multimodal- no orijentisane primene kod populacije dece i odraslih. Definisani su kriterijumi njihove primene, uslovi pod kojima se metode realizuju i primenjuju, a posebno efekti primene tretmana na razvoj i funkci- onisanje osoba obuhvaćenih ovim metodama rehabilitacije i tretma- na. Takođe je ukazano i na mogućnosti primene terapijskih pristupa u preventivne svrhe čime je ukazano na značajno šire polje primene ovih metoda tretmana i rehabilitacije kod različitih grupa unutar moguće tretirane populacije klijenata. Važan segment obuhvata definisanje odnosa između rehabilitatora, odnosno terapeuta-defektologa i klijenta, odnosno deteta i odraslog sa teškoćama u mentalnom funkcionisanju. Praktična vrednost mono- grafije obuhvata teorijski i praktični značaj objedinjenosti prikaza raznorodnih defektoloških postupaka i tehnika prikazanih na jed- nom mestu, prikupljenih i sadržinski i tematski objedinjenih u funk- ciji, kako naučne tako i stručne funkcionalne vrednosti u oblasti specijalne edukacije i rehabilitacije kao autentične nauke i profe- sionalne i naučne discipline u sadejstvu i međusobnoj interakciji sa srodnim naučnim i profesionalnim usmerenjima defektologije tako i drugih profesija.

This paper contextually reviews the basic directions of therapeutical and rehabilitational techniques and approaches to modern treatment of people with difficulties in mental functioning, putting a particular emphasis on considering possible implications in working with children and adults with intellectual disability. In terms of its contents and topics, the monograph analyses three basic methodological directions and approaches to the treatment and rehabilitation of persons with difficulties in mental functioning: • Therapy through movement and dance, • Sensory integration therapy, and • Therapy through re-education of psychomotorics. The monograph includes modern approaches and achievements in the three mentioned therapy fields, with particular emphasis on the possibility of implication in our country, adapting the experience of the foreign countries where the mentioned methods were originally developed, to be later adapted for implementation in our country in different fields of special education and related professions. The monograph emphasises the possibility of their multidisciplinary and multimodal implementation in children and adult populations, defines implementation criteria, the conditions under which the methods are applied and implemented, and particularly the effects of treatment on the development and functioning of persons included in these treatment and rehabilitation methods in different groups within a potentially treated population of clients. An important segment of the monograph is defining the relationship between the rehabilitator, i.e. therapist-special educator, and the client, i.e. a child or an adult with difficulties in mental functioning. The monograph also has a practical value, as it presents in one place various special education procedures and techniques, collected and functionally unified in terms of the contents and topics, having both scientific and professional functional value in the field of special education and rehabilitation as an authentic science and a professional and scientific discipline, in interaction with scientific and professional fields related to special education, as well as to other professions.