Učestalost upotrebe znakovnog jezika u radu sa gluvom i nagluvom decom

Abstract

Znakovni jezik je prirodan i primaran jezički izraz gluvih, dok je govorni jezik njihov sekundarni jezik. Gluvom detetu treba omogućiti da usvoji dva jezika, znakovni jezik sveta gluvih i govorni jezik većine koja čuje. U surdopedagoškoj nastavi pod znakovnim jezikom treba podrazumevati uslovljene pokrete ruku koje imaju određeno dogovoreno značenje i odgovaraju određenom pojmu. Gestom- znakom se predstavlja jedan pojam na nivou jedne reči, ili čitave rečenice. Gluva deca gluvih roditelja prilikom dolaska u školu su socijalno komunikativno razvijenija od gluve dece roditelja koji čuju, jer su putem gesta-znaka, razvili sposobnost sporazumevanja. Cilj istraživanja bio je ispitati učestalost upotrebe znakovnog jezika u radu sa gluvom i nagluvom decom. Uzorak je činio 71 nastavnik. U istraživanju je korišćen Upitnik za nastavnike (N.Dimić; T.Kovačević). Anketa je sprovedena u pet škola za gluve i nagluve učenike u Srbiji. Dobijeni rezultati ukazuju na važnost znakovne komunikacije učenika u nastavi, kao i u svakodnevnim situacijama, sa vršnjacima i roditeljima. Nastavnici najčešće komuniciraju kombinacijom verbalnog (govornog) i znakovnog jezika sa gluvom i nagluvom decom. Defektolozi značajno češće koriste znakovni jezik u svim nastavnim predmetima, u odnosu na nastavnike koji nisu po struci defektolozi. Heterogenost populacije gluve i nagluve dece je uz pojavu kohlearno implantirane, kao i dece sa višestrukim smetnjama mnogo veća. Neophodno je postojanje različitih pristupa u školovanju gluve dece, kako bi se uspešno zadovoljile njihove komunikacijske i obrazovne potrebe.