Barijere u primeni asistivne tehnologije za komunikaciju

Abstract

Uvod: Asistivna tehnologija obuhvata širok spektar uređaja, strategija i usluga koji su prilagođeni ili posebno dizajnirani za održavanje ili unapređivanje funkcionalnih sposobnosti korisnika. Upotreba ove tehnologije, posebno dizajnirane za komunikaciju, ima pozitivan uticaj na socijalni i emocionalni razvoj korisnika, uspostavljanje interakcije sa osobama iz neposrednog i šireg okruženja, promene u ponašanju, kao i na povećanje motivacije za učenje, samopouzdanja, radnog i društvenog angažovanja. S obzirom na to postoji potreba da se utvrde, analiziraju i bolje razumeju faktori koji promovišu ili ometaju prihvatanje, integraciju i upotrebu asistivne tehnologije za komunikaciju. Cilj: Cilj ovog rada je da se sistematskim pregledom i analizom relevantnih istraživanja prikažu barijere u primeni asistivne tehnologije za komunikaciju u različitim domenima svakodnevnog života korisnika. Metode: Prilikom uvida u dostupnu literaturu korišćeni su servis Konzorcijuma biblioteka Srbije za objedinjenu nabavku, kao i pretraživači Google Scholar i Research Gate. Rezultati: Rezultati istraživanja pokazuju da na integraciju asistivne tehnologije utiče niz faktora, uključujući one iz socijalne sredine, kao i lične faktore koji se odnose na korisnika. Barijere obuhvataju nedostatak finansijskih sredstava, opreme, negativne stavove, tehnofobiju, kao i neadekvatnu procenu, zbog čega dolazi do neusklađenosti između potreba korisnika i obezbeđenog uređaja asistivne tehnologije. U obrazovnom okruženju identifikovani su nedostatak odgovarajuće obuke, dostupnih alata i resursa, tehničke podrške, vremena za istraživanje i proučavanje načina za integraciju tehnologije u nastavni plan i program, kao i samoefikasnost nastavnog osoblja. Kada su u pitanju barijere proistekle od vršnjaka i samih korisnika, pokazalo se da bi uređaji trebalo da budu jednako privlačni vršnjacima tipičnog razvoja, da njihova upotreba bude lako razumljiva, kao i da ne ugrožava, niti usložnjava socijalno učešće.Zaključak: Procena potreba korisnika, njihovih preferencija i sposobnosti, okruženja u kojima će se tehnologija koristiti, kao i njenih karakteristika, neophodna je za uspešnu integraciju asistivne tehnologije za komunikaciju.

Introduction: Assistive technology encompasses a wide range of devices, strategies, and services that are adapted or specifically designed to maintain or improve the user’s functional abilities. The use of this technology, specially designed for communication, has a positive impact on the user’s social and emotional development, establishing interaction with people from the immediate and wider environment, changes in behavior, as well as increasing motivation for learning, self- confidence, work, and social engagement. In view of this, there is a need to identify, analyze, and better understand the factors that promote or hinder the acceptance, integration, and use of assistive technology for communication. Aim: The aim of this research was to show the barriers in the application of assistive technology for communication in various domains of the user’s daily life through a systematic review and analysis of relevant research. Methods: The service of the Serbian Library Consortium for Coordinated Acquisition, as well as the Google Scholar and Research Gate search engines, were used to review the available literature. Results: The analysis of the results showed that the integration of assistive technology is influenced by a number of factors, including those from the social environment, as well as personal factors related to the user. Barriers include lack of financial resources, equipment, negative attitudes, technophobia, as well as inadequate assessment, which leads to a mismatch between the needs of the user and the provided assistive technology device. In an educational environment, lack of appropriate training, available tools and resources, technical support, time to research and study ways to integrate technology into the curriculum, and self-efficacy of teachers were identified. When it comes to barriers arising from peers and the users themselves, it was shown that devices should be equally attractive to peers of typical development, that their use should be easy to understand, and that it should not endanger or complicate social participation. Conclusion: Assessing the needs of users, their preferences and abilities, the environment in which the technology will be used, as well as its characteristics, is necessary for the successful integration of assistive technology for communication.