Provera instrumenta za procenu pojma o sebi adolescenata oštećenog sluha

Abstract

Pojam o sebi je složaj opažaja, misli i osećanja osobe o vlastitoj ličnosti. Cilj ovog rada je početna provera podobnosti skala prilago�����ene verzije Upitnika samoopisa autora Marša (Marsh, 1988), za primenu kod adolescenata oštećenog sluha u našoj sredini. U našem radu analizirane su sledeće skale upitnika: procena vlastitog fizičkog izgleda, fizičkih sposobnosti, odnosa sa vršnjacima i opšteg samopoštovanja. Uzorak istraživanja obuhvata adolescente oštećenog sluha (N=51) uzrasta 15–19 godina koji poha�����aju školu za učenike sa oštećenjem sluha „Stefan Dečanski” u Beogradu. Primenjene su skale prilagodjene verzije Upitnika samoopisa koju je Van Garp (Van Gurp, 1996) konstruisala za primenu kod osoba oštećenog sluha. Utvr�����ene su sledeće vrednosti koeficijenta unutrašnje konzistentnosti (Kronbahov ����� koeficijent): fizički izgled – 0,76, fizičke sposobnosti 0,83, odnos sa vršnjacima 0,42, opšte samopoštovanje 0,77. Postoji statistički značajna korelacija (p<0,05) izme�����u školskog razreda i skala procene vlastitih fizičkih sposobnosti (Spirmanov ro koeficijent 0,36) i odnosa sa vršnjacima (0,28). Utvr�����ene su statistički značajne korelacije skale opšteg samopoštovanja sa skalama fizičkog izgleda (Pirsonov r=0,55, p<0,01), fizičkih sposobnosti (r=0,29, p<0,05) i odnosa sa vršnjacima (r=0,62, p<0.01). Nisu utvr�����ene razlike u skalama pojma o sebi obzirom na pol. Skale Upitnika samoopisa pokazuju zadovoljavajuću pouzdanost. Izuzetak je skala odnosa sa vršnjacima koja zahteva dalju doradu u cilju primene kod adolescenata oštećenog sluha u našoj sredini. Utvr�����ene korelacije izme�����u skale opšteg samopoštovanja i drugih skala pojma o sebi u skladu su sa korelacijama dobijenim u ranijim istraživanjima što govori u prilog validnosti instrumenta.

Self-concept refers to a person’s perceptions, cognitions and emotions toward self. The aim of the present study is preliminary examination of adequacy of an adapted version of Self Description Questionnaire (Marsh, 1988) for use in adolescents with hearing impairment in Serbia. The following scales of Self Description Questionnaire are analised: physical appearance, physical abilities, peer relations, and general self-esteem. The sample included adolescents with hearing impairment (N=51) aged 15-19 who attend special school for pupils with hearing impairments “Stefan Dečanski”, Belgrade. The adapted scales of Self Description Questionnaire for pupils with hearing impairments (Van Gurp, 1996) were translated and linguistically modified. The Cronbach’s alphas for adapted scales are as follows: physical appearance - 0.76, physical abilities - 0.83, peer relations - 0.42, general self-esteem - 0.77. The analuses yielded statistically significant correlations (p < 0.05) between school grade and physical abilities scale (Spearman’s rho = .36) and peer relations scale (Spearman’s rho = .28). General self-esteem is significantly positively related to scales of physical appearance (Pearson r=.55, p<0.01), physical abilities (r=.29, p<0.05) and peer relations (r=.62, p<0.01).There are no statistically significant differences in self-concept dimensions between genders. The scales of Self Description Questionnaire show adequate reliability. The exemption is peer relations scale which should be further modified for use among adolescents with hearing impairments in Serbia. The correlations between general self-esteem scale and other scales of Self Descriptions Questionnaire are in accordance with the correlations obtained in previous research which supports validity of the adapted instrument.