Uticaj specijalizovanog penalnog tretmana na redukciju rizika recidivizma kod seksualnih delinkvenata

Abstract

rizika recidivizma kod seksualnih delinkvenata, istraživanja su pokazala postojanje efikasnosti u primeni tretmana. U Srbiji ne postoji sistematizovana praksa primene specijalizovanog penalnog tretmana redukcije rizika recidivizma kod seksualnih delinkvenata. Prema ovoj populaciji uglavnom se primenjuje opšti penalni tretman, koji se primenjuje i nad drugim osuđenim, bez obzira na vrstu krivičnog dela zbog kog se nalaze na izvršenju kazne zatvora.Jedan od kriterijuma po kome se seksualni delinkventi mogu razlikovati je rizik ponovnog vršenja krivičnog dela. Buduće ponašanje se sa apsolutnom sigurnošću ne može predvideti, naročito kad je u pitanju seksualni delikt. Međutim, naučna literatura beleži rezultate koji ukazuju na mogućnost predviđanja seksualnog recidivizma primenom instrumenata koji procenjuju statičke i dinamičke faktore rizika, a koji se u poslednje dve decenije usavršavaju u proceni rizika recidivizma. Da bi se smanjio stepen rizika recidivizma razvijaju se i različiti programi rada sa ovom populacijom osuđenih. Specijalizovani penalni tretman namenjen seksualnim prestupnicima je pokazao da tretman može da utiče na smanjenje stepena rizika recidivizma. Najzastupljeniji tretman koji se primenjuje nad seksualnim delinkventima u svetu je zasnovan na primeni kognitivno-bihejvioralne terapije. Sem ovog modela posebna pažnja je posvećena i Modelu dobrog života (GLM) koji je okosnica u radu.Predmet rada je posvećen ispitivanju efikasnosti specijalizovanog penalnog tretmana u redukciji rizika recidivizma kod osuđenih zbog izvršenih seksualnih delikata. Rad će kroz objedinjavanje teorijskih i empirijskih saznanja iz ove oblasti pružiti uvid u mogućnost redukcije stepena rizikarecidivizma kod seksualnih delinkvenata primenom specijalizovanog tretmana u zatvorskim uslovima.Istraživanje je sprovedeno na uzorku od 100 ispitanika, muškog pola, osuđenih za krivična dela protiv polne slobode koji se na izvršenju kazne nalaze u Kazneno-popravnom zavodu u Sremskoj Mitrovici. Uzorak je podeljen u tri grupe i to jednu eksperimentalnu i dve kontrolne grupe. Prema osuđenim koji čine eksperimentalnu grupu (EG) primenjen je specijalizovani penalni tretman „Model dobrog života“ (GLM). Prema osuđenim iz prve kontrolne grupe (CG1) primenjen je specijalizovani penalni tretman upravljanja agresijom (Anger Menagment-AM), a prema osuđenim iz druge kontrolne grupe (CG2) primenjen je uobičajeni penalni tretman. Pre početka i po okončanju istraživanja korišćen je Profesionalni vodič za procenu rizika seksualnog nasilja-Rizik od seksualnog nasilja-20, (Sexual Violence Risk-20, SVR-20)...

Review of foreign specialized literature confirms efficiency in use of specialized penal treatment on reduction of sexual delinquents recidivism risk. Practice of application of this kind of treatment on sexual delinquents is yet not systematized in Serbia. This population is mostly included in general penal treatment, applied also on other inmates, regardless to sort of crime they are imprisoned for.One of criteria for differentiation between sexual delinquents is risk of re-execution of crime. Future behavior cannot be predicted with certainty, especially in case of sexual violation. Nevertheless, scientific literature records results that indicate the possibility of prediction of sexual recidivism by use of instruments that evaluate static and dynamic factors of risk and these instruments are more and more improved in last two decades. Also, different programs for work with this population of inmates are developed with a goal in reduction of recidivism risk. Praxis shows that use of specialized penal treatment on sexual offenders can have an impact on recidivism risk reduction. The most represented treatment of this kind is based on cognitive-behavioral therapy. Besides this, special attention is given to Good Life Model (GLM).Subject of this paper is exploration of efficiency of specialized penal treatment in recidivism risk reduction in population of persons convicted for sexual offences. Through consolidation of theoretical and empirical findings this research should give insight in possibility of recidivism risk reduction in case of sexual delinquents by use of specialized treatment in prison conditions.Research was realized on sample of 100 male examinees, convicted for crimes against sexual freedom, serving sentence in Penitentiary in Sremska Mitrovica. Sample was divided in three groups, one experimental and two control groups. On inmates from experimental group (EG) was implemented specialized penal treatment Creating a Better Life (Good Life Model, GLM). Examinees from first control group (CG1) were subjected to specialized penal treatment for anger management (AM) and from second control group (CG2) to general penal treatment. For evaluation before the beginning andafter the end of research was used Professional guide for sexual violence risk assessment-Sexual violence risk-20 (SVR-20)...