Socijalne kompetencije i školski uspeh gluvih i nagluvih učenika viših razreda osnovne škole

Abstract

School plays an important role in the personality development of children and adolescents as aplace where the ability to establish social relations is developed and improved and which can also affect school success. The aim of this study was to determine the level of social competencies and differences in relation to the school success of deaf and hard of hearing pupils in the upper grades of primary school. The research sample consisted of 24 pupils of which 13 boys and 11 girls, who attend the seventh and eighth grade of primary schools for the deaf and hard of hearing. The study used the subscale of the Scale of Social Behavior in School which was filled in by class teachers. The results of this study show that teachers assess social competencies of deaf pupils’ as average when it comes to relationships with peers, risky when it comes to managing behavior in a quarter of pupils, while academic behavior is assessed as average with the exception of deviations in three pupils, while social competenciesin total were assessed as risky in a quarter of pupils. It was determined that there are significant differences in the level of social competencies in relation to school success, with pupils with excellent school success having the highest scores. Activities to improve the social competencies of deaf and hard of hearing children need to be undertaken at an early age, in order to facilitate the transition period from primary to secondary school.

U razvoju ličnosti dece i adolescenata značajno mesto zauzima škola, mesto na kome se razvija i unapređuje sposobnost uspostavljanja socijalnih odnosa, a koje mogu da se odraze i na školski uspeh. Utvrđivanje nivoa socijalnih kompetencija i razlika u odnosu na školski uspeh gluvih i nagluvih učenika viših razreda osnovne škole je postavljeno za cilj istraživanja. Uzorak za istraživanje činilo je 24 učenika, 13 dečaka i 11 devojčica, sedmog i osmog razreda iz dve os- novne škole za gluve i nagluve učenike. U istraživanju je korišćena subskala Skala socijalnog ponašanja u školi, koju su popunjavale razredne starešine. Rezultati istražaivanja su pokazali da nastavnici procenjuju socijalne kompetencije nagluvih učenika kada su u pitanju odnosi sa vršnjacima proseč- nim, u odnosu na upravljanje ponašanjem rizičnim kod četvrtine učenika, u odno- su na akademsko ponašanje prosečnim, sa izuzetkom odstupanja kod 3 učenika, dok su socijalne kompetencije u celini procenili rizičnim kod četvrtine učenika. Utvrđeno je da postoje značajne razlike u nivou socijalnih kompetencija u odno- su na školski uspeh, pri čemu su učenici sa odličnim uspehom imali najviše sko- rove. Aktivnosti na unapređenju socijalnih kompetencija gluve i nagluve dece potrebnoје предузети у раном узрасту, како би се олакшао период транзиције из основне у средњу школу.