Osobenosti dinamičkog crteža kod dece predškolskog i mlađeg školskog uzrasta

Abstract

Osnovni cilj istraživanja je utvrđivanje razvojnih karakteristika dinamičkog crteža kod dece predškolskog i mlađeg školskog uzrasta. Uzorkom je obuhvaćeno devedesetoro dece tipičnog razvoja uzrasta od 6 do 9 godina. Ispitano je 47 devojčica i 43 dečaka iz predškolskih ustanova i osnovnih škola na teritoriji gradova Pirota i Beograda. Reprezentacija akcije na dinamičkom crtežu procenjena je primenom tri vrste crteža: čovek koji trči, čovek koji šutira loptu i čovek koji podiže loptu sa poda. Analizom rezultata utvrđeno je da vrlo mali broj ispitanika dostiže najviši nivo grafičke reprezentacije figure u pokretu. Postignuća devojčica na primenjenim crtežima su bolja od postignuća dečaka, ali je ovaj nalaz na granici statističke značajnosti (p=0,052). Prisutan je i statistički značajan trend napredovanja ka višim nivoima reprezentacije akcije (p=0,000) sa porastom hronološkog uzrasta ispitanika.

The main objective of this research is to determine developmental characteristics of dynamic drawings of preschool and younger school age children. The sample consists of 90 typical developed children, aged between 6 and 9. The sample includes 47 (52.2%) girls and 43 (47.8%) boys from preschool institutions and elementary schools in Pirot and Belgrade. Action representation in dynamic drawings was evaluated using three types of drawings: a man who runs, a man shooting a ball and a man lifting a ball from the floor. We determined that a very small number of the respondents reaches the highest level of graphical representation of figures in motion, and that girl’s achievements are better than boy’s achievements. However, this result is on the border of statistical significance (p=0.052). Also, there is a statistically significant trend of progress to higher levels of action representation (p=0.000) with the increase in chronological age of the respondents.