Reprezentacija akcije na crtežima dece sa lakom intelektualnom ometenošću

Abstract

Reprezentacija akcije na dečjim crtežima nastaje kao rezultat potrebe deteta da Prikaže pokret ili neku radnju, a mogućnost realističnog predstavljanja kretanja se Kod dece tipične populacije javlja na uzrastu od devet godina. Cilj istraživanja je Utvrđivanje razvojnih karakteristika dinamičkog crteža kod učenika sa lakom Intelektualnom ometenošću (lio), kao i uticaj figurativnog aspekta mišljenja na Reprezentaciju akcije kod ovih učenika. Uzorak je obuhvatio 30 učenika, oba pola. Kriterijumi za izbor ispitanika podrazumevali su: količnik inteligencije od 50 do 69, kalendarski uzrast od 12 do 16 godina, školski uzrast od v do viii razreda i Odsustvo neuroloških i višestrukih smetnji. Figurativni aspekt mišljenja Procenjen je zadatkom rotacije perli, a dostignuti nivo reprezentacije akcije Analizom dinamičkog crteža dečak koji šutira loptu. Na crtežima 56,7% ispitanika Zastupljeno je odsustvo reprezentacije akcije, odnosno kanonički prikaz figure bez Modifikacije delova tela. Na 30% crteža mogu se uočiti naznake reprezentacije Akcije, pokret bez jasne ili adekvatne modifikacije tela. Korektan prikaz akcije i Fleksibilnost delova tela u skladu sa aktivnošću koja se vrši, prisutni su na 13,3% Crteža. Kruskal-volisov test je otkrio statistički značajnu razliku u postignućima na Zadatku rotacije perli tri grupe ispitanika u odnosu na sposobnost reprezentacije Kretanja ( 2 , df=2, p=0,003). Ispitanici koji ispoljavaju sposobnost grafičkog Prikazivanja kretanja imaju veću medijanu rezultata (md=15) na zadatku rotacije Perli od ispitanika na čijim se crtežima opservira naznaka reprezentacije akcije (md=5), odnosno odsustvo reprezentacije akcije (md=0). Može se zaključiti da deca Sa lio ne ovladavaju reprezentacijom akcije na očekivanom uzrastu i da je Adekvatnost prikaza figure u pokretu u značajnom stepenu determinisana nivoom Razvoja figurativnog aspekta mišljenja. Jasno definisanje sposobnosti figurativnog Aspekta mišljenja kao bitnog činioca veštine crtanja kod učenika sa lio je od Posebnog značaja za edukaciju ove populacije, budući da kvalitet likovnog Izražavanja može da bude indikator njihovog kognitivnog razvoja.