Pristupi u obrazovanju gluve i nagluve dece

Abstract

Obrazovanje (lat.. educatus, educate, educere - izneti; ducere - voditi; edukacija) kao didaktički termin uveden je u 19. veku. Kako navodi Vilotijević (1999) u Nemačkoj ide- alističkoj filozofiji označavao je harmonično, pre svega estetsko, moralno i humanističko vaspitanje pojedinaca. Vremenom, sadržaj obrazovanja se menjao i sve više vezivao za konkretne aktivnost usmerene na što kvalitetniju pripremu pojedinaca za život. Danas, obrazovanje kao sa- stavni deo opšteg vaspitno-obrazovnog procesa, predstavlja sistem pedagoških uticaja usmerenih na čitavu ličnost u cilju razvijanja intelektualnih, fizičkih, emocionalnih, voljnih, estetskih, radnih i društvenih potencijala kroz proces sticanja znanja i usvajanja veština i navika, a sve u skladu sa potrebama pojedinaca, ali i zahtvima društvene zajednice kojoj pripada. Zbog značaja obrazovanja, svaka dr- žava, bez obzira kom vremenu je pripadala i kojoj društveno- ekonomskoj formaciji, nastojala je da uspostavi kontrolu definišući vaspitno-obrazovne ciljeve i vaspitno-obra- zovne zadatke. Na taj način su preko najsnažnijeg instru- menta društvene percepcije i oblika socijalizacije, po- jedinci prihvatali vrednosti i norme aktuelnog sistema. Posmatrano kroz vreme, odnos socijalnog okruženja prema gluvoj i nagluvoj deci bio je u skladu sa aktuelnim društvenim i političkim shvatanjima, nivoom razvoja na- uke i potrebama društva. Otuda sporadično i različito nastajanje specijalnog obrazovanja u raznim zemljama pa i u našoj. I dok se obrazovanju tipične populacije poklanjala znatna pažnja, dotle se gluvim i nagluvim učenicima pokla- njala sporadična pažnja, još pre legalizacije obrazovanja u posebnim institucijama. Tako najpre sporadično, a zatim sve organizovanije, počinje da se javlja generalno obrazovanje dece ometene u razvoju, pa samim tim i obrazovanje gluvih i nagluvih. (Ivanović, 1987).