@conference{
author = "Bogetić, Dragica and Mijatović, Luka and Strižak, Nevena",
year = "2022",
abstract = "Porodica predstavlja primaran i jedinstven agens socijalizacije, nege, brige i kohezije
u savremenom društvu. Stoga, zloupotreba ili zavisnost od psihoaktivnih supstanci
roditelja (staratelja) u porodici zavređuje posebnu pažnju akademske i stručne
javnosti, naročito sa aspekta uticaja na porodični sistem i razvoj dece. Nacionalno
istraživanje u Sjedinjenim Američkim Državama pokazuje da oko 8,7 miliona dece
živi u domaćinstvu gde je bar jedan roditelj zavistan od psihoaktivnih supstanci. Cilj
rada je dvojak. Prvenstveno, da se ukaže na rizike i nepovoljne razvojne ishode kod
dece koja odrastaju u porodicama gde je kod bar jednog roditelja prisutna
zloupotreba ili zavisnost od psihoaktivnih suspstanci. Drugi cilj rada je da se
pregledom studija ukaže na glavne komponente selektivnih preventivnih
intervencija koje su specifično usmerene na populaciju dece iz domova gde su
prisutni problemi sa psihoaktivnim supstancama. Rezultati istraživanja, između
ostalog, pokazuju da su deca iz ovih porodica u riziku za razvoj različitih
internalizovanih i eksternalizovanih problema, emocionalne, bihevioralne,
interpersonalne, socijalne i obrazovne prirode. Od naročitog značaja su nalazi koji
prepoznaju rizik od intergeneracijskog prenosa sklonosti ka razvijanju zavisnosti od
psihoaktivnih supstanci. Istraživanja ukazuju na veću verovatnoću rane inicijacije
upotrebe psihoaktivnih supstanci i ubrzanog prelaska u zloupotrebu. Neke procene
govore o tome da će 33-40% dece roditelja sa zavisnošću od psihoaktivnih supstanci
razviti zavisnost u odrasloj dobi. Studije efektivnosti selektivnih preventivnih
intervencija za ovu populaciju su ograničene, postojeće pokazuju mešovite rezultate
sa pojedinim obećavajućim nalazima i pretežno se odnose na prostor Sjedinjenih
Američkih Država. U svakom slučaju, edukacija o teškoćama dece iz porodica sa
problemima zbog psihoaktivnih supstanci, svest o potrebi posebne podrške, njihova
rana identifikacija i nastojanja u pravcu razvijanja i uključivanja u selektivne
preventivne programe koji odgovaraju njihovim potrebama, mogu biti važni za dalju
dobrobit dece., The family is a primary and unique pillar of socialization, care and cohesion in
contemporary society. Therefore, the abuse of and addiction to psychoactive
substances by parents (or guardians) deserves special attention by the academics
and professionals, especially from the aspect of how this impacts the family system
and the development of children. A national survey in the United States of America
shows that 8.7 million children live in a household where at least one parent is
addicted to psychoactive substances. The aim of this paper is twofold. Firstly, to
point out the risks and unfavorable developmental outcomes in children growing up
in families where at least one of the parents abuses or is addicted to psychoactive
substances. The second goal of the paper is to highlight the main components of
selective preventive interventions that are specifically aimed at children from
households in which problems with psychoactive substances are present, through a
systematic review of various studies. The results of the research show, amongst
other things, that children from these households are at risk of developing various
internalized and externalized, emotional, behavioral, interpersonal, social and
educational problems. Findings of particular importance recognize the risk of
intergenerational transmission of the tendency to develop an addiction to
psychoactive substances. Research shows that there is a higher probability of early
use of psychoactive substances and an accelerated transition to abuse. Some
estimations suggest that 30%-44% of children whose parents are addicted to
psychoactive substances will also develop this addiction in their adulthood. Studies
on the effectiveness of selective preventive interventions for this population are
limited, with the existing ones showing mixed results. Some research, although
predominantly conducted in the United States of America, shows promising results
with distinct findings. However, education on the difficulties of children who are
affected by the presence of psychoactive substances in their household, awareness
of the need for special support, early identification and tendencies to develop and
to be included in selective preventive interventions, can be important for the wellbeing
of children.",
journal = "Peta međunarodna konferencija Multidisciplinarni pristupi u edukaciji i rehabilitaciji, Zbornik sažetaka",
title = "Deca čiji roditelji imaju problema sa psihoaktivnim supstancama: implikacije za selektivnu prevenciju",
pages = "20-19",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5160"
}
