TY  - CONF
AU  - Japundza-Milisavljevic, Mirjana
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
AU  - Buha, Nataša
PY  - 2024
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/5413
AB  - Matematička kreativnost može da se odredi kao sposobnost da se matematički
zadatak analizira iz drugačije perspektive, da se identifikuju obrasci, razlike i sličnosti kako
bi se odabrale odgovarajuće strategije za njegovo rešavanje. S obzirom na važnost
kreativnog potencijala kod učenika sa teškoćama u mentalnom razvoju s jedne strane i
mogućnost razvoja te veštine s druge, pred defektologe se stavlja izazovan zadatak. U
procesu podučavanja matematike, posebno je bitno razvijati sposobnost fleksibilnosti
mišljenja kako bi učenici mogli da sagledaju matematički problem iz različitih uglova, što
je od posebnog značaja za efikasno rešavanje svakodnevnih životnih situacija. Da bi se
prepoznala, podsticala i razvijala kreativnost kod učenika sa teškoćama u mentalnom
razvoju neophodno je i da defektolog bude kreativan. Defektolozi s matematičkom
kreativnošću imaju tendenciju da koriste različite metode i pristupe tokom nastave, čime
prilagođavaju svoj pristup individualnim sposobnostima učenika što dovodi do
podsticanja kreativnosti, efikasnije nastave i boljeg razumevanja sadržaja matematike. Cilj
rada bio je utvrđivanje matematičke kreativnosti studenata studijskog programa
Specijalna edukacija i rehabilitacija osoba sa teškoćama u mentalnom razvoju. Istraživanje
je sprovedeno na prigodnom uzorku od ukupno 37 studenata starosne dobi od 22 do 28
godina (AS=22,81; SD=1,57). Primenjen je Upitnik samoprocene matematičke
kreativnosti koji se sastoji od 13 pitanja. Analizom dobijenih rezultata istraživanja uočava
se da 43,3% ispitanika pokazuje matematičku kreativnost, dok 56,7% ne pokazuje
matematički kreativno ponašanje. Posmatranjem pojedinačnih ajtema iz Upitnika
primećuje se najbolje postignuće na zadatku koji se odnosi na uočavanje matematičke
pravilnosti u okolini, dok su najlošija postignuća zabeležena na zadatku koji se odnosi na
smišljanje matematičkih simbola. Na osnovu dobijenih rezultata sugerišemo da se
studenti ohrabruju da primenjuju matematiku kako bi rešavali svakodnevne probleme
kao i da se insistira da matematičke sadržaje sagledaju kroz slike, pokret, grafikon ili
jednačinu. Predlažemo da se buduća istraživanja fokusiraju na detaljnom sagledavanju
složenosti matematičke kreativnosti kako bi se razumeli pojedinačni oblici opažajnih
matematičkih ponašanja.
PB  - Drustvo defektologa Srbije
C3  - Dani defektologa Srbije, stručno-naučna кonferencija sa međunarodnim učešćem
T1  - Matematička kreativnost studenata Fakulteta za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju
SP  - 173
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5413
ER  - 

@conference{
author = "Japundza-Milisavljevic, Mirjana and Milanović-Dobrota, Biljana and Buha, Nataša",
year = "2024",
abstract = "Matematička kreativnost može da se odredi kao sposobnost da se matematički
zadatak analizira iz drugačije perspektive, da se identifikuju obrasci, razlike i sličnosti kako
bi se odabrale odgovarajuće strategije za njegovo rešavanje. S obzirom na važnost
kreativnog potencijala kod učenika sa teškoćama u mentalnom razvoju s jedne strane i
mogućnost razvoja te veštine s druge, pred defektologe se stavlja izazovan zadatak. U
procesu podučavanja matematike, posebno je bitno razvijati sposobnost fleksibilnosti
mišljenja kako bi učenici mogli da sagledaju matematički problem iz različitih uglova, što
je od posebnog značaja za efikasno rešavanje svakodnevnih životnih situacija. Da bi se
prepoznala, podsticala i razvijala kreativnost kod učenika sa teškoćama u mentalnom
razvoju neophodno je i da defektolog bude kreativan. Defektolozi s matematičkom
kreativnošću imaju tendenciju da koriste različite metode i pristupe tokom nastave, čime
prilagođavaju svoj pristup individualnim sposobnostima učenika što dovodi do
podsticanja kreativnosti, efikasnije nastave i boljeg razumevanja sadržaja matematike. Cilj
rada bio je utvrđivanje matematičke kreativnosti studenata studijskog programa
Specijalna edukacija i rehabilitacija osoba sa teškoćama u mentalnom razvoju. Istraživanje
je sprovedeno na prigodnom uzorku od ukupno 37 studenata starosne dobi od 22 do 28
godina (AS=22,81; SD=1,57). Primenjen je Upitnik samoprocene matematičke
kreativnosti koji se sastoji od 13 pitanja. Analizom dobijenih rezultata istraživanja uočava
se da 43,3% ispitanika pokazuje matematičku kreativnost, dok 56,7% ne pokazuje
matematički kreativno ponašanje. Posmatranjem pojedinačnih ajtema iz Upitnika
primećuje se najbolje postignuće na zadatku koji se odnosi na uočavanje matematičke
pravilnosti u okolini, dok su najlošija postignuća zabeležena na zadatku koji se odnosi na
smišljanje matematičkih simbola. Na osnovu dobijenih rezultata sugerišemo da se
studenti ohrabruju da primenjuju matematiku kako bi rešavali svakodnevne probleme
kao i da se insistira da matematičke sadržaje sagledaju kroz slike, pokret, grafikon ili
jednačinu. Predlažemo da se buduća istraživanja fokusiraju na detaljnom sagledavanju
složenosti matematičke kreativnosti kako bi se razumeli pojedinačni oblici opažajnih
matematičkih ponašanja.",
publisher = "Drustvo defektologa Srbije",
journal = "Dani defektologa Srbije, stručno-naučna кonferencija sa međunarodnim učešćem",
title = "Matematička kreativnost studenata Fakulteta za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju",
pages = "173",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5413"
}

Japundza-Milisavljevic, M., Milanović-Dobrota, B.,& Buha, N.. (2024). Matematička kreativnost studenata Fakulteta za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju. in Dani defektologa Srbije, stručno-naučna кonferencija sa međunarodnim učešćem
Drustvo defektologa Srbije., 173.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5413

Japundza-Milisavljevic M, Milanović-Dobrota B, Buha N. Matematička kreativnost studenata Fakulteta za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju. in Dani defektologa Srbije, stručno-naučna кonferencija sa međunarodnim učešćem. 2024;:173.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5413 .

Japundza-Milisavljevic, Mirjana, Milanović-Dobrota, Biljana, Buha, Nataša, "Matematička kreativnost studenata Fakulteta za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju" in Dani defektologa Srbije, stručno-naučna кonferencija sa međunarodnim učešćem (2024):173,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5413 .

TY  - JOUR
AU  - Japundza-Milisavljevic, Mirjana
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2023
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/5404
AB  - Poremećaj iz spektra autizma karakteriše širok spektar izazova u socijalnoj
interakciji, komunikaciji i ponašanju. Muzika je prepoznata kao resurs sa
potencijalom da pozitivno utiče na različite aspekte razvoja dece sa poremećajem iz spektra autizma. Cilj rada je da identifikuje ključne uticaje muzike
na razvoj učenika sa poremećajem iz spektra autizma, kao i da analizira
kako sadržaji nastave muzičke kulture mogu da podrže njihove komunikacione veštine, emocionalno razumevanje, socijalnu interakciju i kvaliet života. Radovi su pretraživani kroz objedinjenu pretragu Google Scholara i servisa Konzorcijuma biblioteke Srbije za objadinjenu nabavku – KOBSON.
Konačna analiza obuhvatila je osam radova koji su objavljenu u periodu od
2002. do 2018. godine. Na osnovu analize rezultata istraživanja uočava se
da muzika kod dece sa poremećajem iz spektra autizma utiče na poboljšanje ponašanja i razvoj socijalnih veština. Učešće u horu unapređuje odnose
među vršnjacima, dok muzika u pozadini pomaže u razumevanju emocija.
Muzički stimulusi su korisni za razvoj govora kod dece sa poremećajem iz
spektra autizma, uključujući semantiku, fonologiju i pragmatiku. Jasni muzički obrasci mogu podstaći zajedničku pažnju. Ukoliko deca sa poremećajem iz spektra autizma slušaju tužnu muziku, važno je pružiti im podršku i
strategije za održavanje fokusa pažnje. Pamćenje se poboljšava kada se prezentovane informacije kombinuju sa muzikom
AB  - Autism spectrum disorder is characterized by a wide range of challenges in social interaction, communication, and behavior. Music is recognized as a resource with the potential to positively influence various aspects of the development of children with autism spectrum disorder. The aim of this study is to identify the key impacts of music on the development of students with ASD and to analyze the content of music lessons that can support their communication skills, emotional understanding, social interaction, and quality of life. The research articles were retrieved through a combined search on Google Scholar and the Serbian Library Consortium for Coordinated Acquisitions (KOBSON). The final analysis included eight studies published between 2002 and 2018. Based on the analysis of research results, it is observed that music has a positive impact on the behavior and social skill development of children with ASD. Participation in a choir improves peer relationships, while background music aids in understanding emotions. Musical stimuli are beneficial for speech development in children with ASD, including semantics, phonology, and pragmatics. Clear musical patterns can facilitate joint attention. In cases where children with ASD are exposed to sad music, it is essential to provide them with support and strategies to maintain their focus. Memory is enhanced when information is presented in combination with music.
PB  - Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation
T2  - Beogradska defektološka škola
T1  - Značaj muzike za decu sa poremećajem iz spektra autizma: Pregled empirijskih nalaza
T1  - The importance of music for children with autism spectrum disorder: a review of empirical findings
EP  - 40
IS  - 3
SP  - 29
VL  - 29
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5404
ER  - 

@article{
author = "Japundza-Milisavljevic, Mirjana and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2023",
abstract = "Poremećaj iz spektra autizma karakteriše širok spektar izazova u socijalnoj
interakciji, komunikaciji i ponašanju. Muzika je prepoznata kao resurs sa
potencijalom da pozitivno utiče na različite aspekte razvoja dece sa poremećajem iz spektra autizma. Cilj rada je da identifikuje ključne uticaje muzike
na razvoj učenika sa poremećajem iz spektra autizma, kao i da analizira
kako sadržaji nastave muzičke kulture mogu da podrže njihove komunikacione veštine, emocionalno razumevanje, socijalnu interakciju i kvaliet života. Radovi su pretraživani kroz objedinjenu pretragu Google Scholara i servisa Konzorcijuma biblioteke Srbije za objadinjenu nabavku – KOBSON.
Konačna analiza obuhvatila je osam radova koji su objavljenu u periodu od
2002. do 2018. godine. Na osnovu analize rezultata istraživanja uočava se
da muzika kod dece sa poremećajem iz spektra autizma utiče na poboljšanje ponašanja i razvoj socijalnih veština. Učešće u horu unapređuje odnose
među vršnjacima, dok muzika u pozadini pomaže u razumevanju emocija.
Muzički stimulusi su korisni za razvoj govora kod dece sa poremećajem iz
spektra autizma, uključujući semantiku, fonologiju i pragmatiku. Jasni muzički obrasci mogu podstaći zajedničku pažnju. Ukoliko deca sa poremećajem iz spektra autizma slušaju tužnu muziku, važno je pružiti im podršku i
strategije za održavanje fokusa pažnje. Pamćenje se poboljšava kada se prezentovane informacije kombinuju sa muzikom, Autism spectrum disorder is characterized by a wide range of challenges in social interaction, communication, and behavior. Music is recognized as a resource with the potential to positively influence various aspects of the development of children with autism spectrum disorder. The aim of this study is to identify the key impacts of music on the development of students with ASD and to analyze the content of music lessons that can support their communication skills, emotional understanding, social interaction, and quality of life. The research articles were retrieved through a combined search on Google Scholar and the Serbian Library Consortium for Coordinated Acquisitions (KOBSON). The final analysis included eight studies published between 2002 and 2018. Based on the analysis of research results, it is observed that music has a positive impact on the behavior and social skill development of children with ASD. Participation in a choir improves peer relationships, while background music aids in understanding emotions. Musical stimuli are beneficial for speech development in children with ASD, including semantics, phonology, and pragmatics. Clear musical patterns can facilitate joint attention. In cases where children with ASD are exposed to sad music, it is essential to provide them with support and strategies to maintain their focus. Memory is enhanced when information is presented in combination with music.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation",
journal = "Beogradska defektološka škola",
title = "Značaj muzike za decu sa poremećajem iz spektra autizma: Pregled empirijskih nalaza, The importance of music for children with autism spectrum disorder: a review of empirical findings",
pages = "40-29",
number = "3",
volume = "29",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5404"
}

Japundza-Milisavljevic, M.,& Milanović-Dobrota, B.. (2023). Značaj muzike za decu sa poremećajem iz spektra autizma: Pregled empirijskih nalaza. in Beogradska defektološka škola
Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju/ University of Belgrade – Faculty of Special Education and Rehabilitation., 29(3), 29-40.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5404

Japundza-Milisavljevic M, Milanović-Dobrota B. Značaj muzike za decu sa poremećajem iz spektra autizma: Pregled empirijskih nalaza. in Beogradska defektološka škola. 2023;29(3):29-40.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5404 .

Japundza-Milisavljevic, Mirjana, Milanović-Dobrota, Biljana, "Značaj muzike za decu sa poremećajem iz spektra autizma: Pregled empirijskih nalaza" in Beogradska defektološka škola, 29, no. 3 (2023):29-40,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5404 .

TY  - JOUR
AU  - Japundza-Milisavljevic, Mirjana
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2023
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/5295
AB  - Резиме: Развој креативности представља значајан сегмент васпитно-образовног
процеса. Циљ истраживања је идентификовање факторске структуре Теста креативног
мишљења – графичка продукција примењеног на узорку ученика с интелектуалном ометеношћу. Узорком је обухваћено 76 ученика, календарског узраста од 9 до 14 година, (АС=11,54;
СД=1,75), оба пола (53,3% дечака и 46,7% девојчица), без неуролошких и вишеструких сметњи. Креативни потенцијал ученика с интелектуалном ометеношћу процењен је Тестом
креативног мишљења – графичка продукција. Анализом добијених резултата издвојена су
два фактора који објашњавају укупно 67,6% варијансе. Први фактор има четири главне
факторске тежине (прекидање граница које зависи од фрагмената, прекидање граница које
не зависи од фрагмената, хумор и нови елементи). Други фактор обухвата повезивање помоћу линија, настављање, допуњавање и повезивање које доприноси теми. Неконвенционална манипулација материјалом као и употреба апстрактних елемената имају најмање
факторске тежине. Двофакторски модел показао је прихватљиве индексе подобности и
сугерише важност конвенционалног и неконвенционалног начина размишљања за креативни процес ученика с интелектуалном ометеношћу.
AB  - Development of creativity is an important segment of educational process. The goal of this research is to identify the factor structure of the Creative Thinking Test – Graphic Production of the applied on the sample of students with intelectual difficulties. The sample consisted of 76 students, age 9-14 (АS=11,54; SD=1,75), of both genders (53,3% boys and 46,7% girls), without neurological or multiple impediments. The creative potential of these students was tested using the Creative Thinking Test – Graphic Production. By analyzing the obtained resutls we identified two factors which explain the total of 67,6% of the variance. The first factor has four main factor weights (fragment-dependent boundary breaking, fragment-independent boundary breaking, humour, and new elements). The second factor includes linking by drawing lines, continuation, addition, and linking that contributes to the topic. Unconventional material manipulation as well as the use of abstract elements have the least factor weights. The two-factor model showed acceptable suitability indices and suggests the importance of conventional and unconventional ways of thinking for the creative process of students with intellectual difficulties.
PB  - Учитељски факултет Универзитета у Београду
T2  - Inovacije u nastavi
T1  - Faktorska analiza testa Kreativnog mišljenja  – grafička produkcija
EP  - 70
VL  - 36
VL  - 57
DO  - 10.5937/inovacije2303057J
ER  - 

@article{
author = "Japundza-Milisavljevic, Mirjana and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2023",
abstract = "Резиме: Развој креативности представља значајан сегмент васпитно-образовног
процеса. Циљ истраживања је идентификовање факторске структуре Теста креативног
мишљења – графичка продукција примењеног на узорку ученика с интелектуалном ометеношћу. Узорком је обухваћено 76 ученика, календарског узраста од 9 до 14 година, (АС=11,54;
СД=1,75), оба пола (53,3% дечака и 46,7% девојчица), без неуролошких и вишеструких сметњи. Креативни потенцијал ученика с интелектуалном ометеношћу процењен је Тестом
креативног мишљења – графичка продукција. Анализом добијених резултата издвојена су
два фактора који објашњавају укупно 67,6% варијансе. Први фактор има четири главне
факторске тежине (прекидање граница које зависи од фрагмената, прекидање граница које
не зависи од фрагмената, хумор и нови елементи). Други фактор обухвата повезивање помоћу линија, настављање, допуњавање и повезивање које доприноси теми. Неконвенционална манипулација материјалом као и употреба апстрактних елемената имају најмање
факторске тежине. Двофакторски модел показао је прихватљиве индексе подобности и
сугерише важност конвенционалног и неконвенционалног начина размишљања за креативни процес ученика с интелектуалном ометеношћу., Development of creativity is an important segment of educational process. The goal of this research is to identify the factor structure of the Creative Thinking Test – Graphic Production of the applied on the sample of students with intelectual difficulties. The sample consisted of 76 students, age 9-14 (АS=11,54; SD=1,75), of both genders (53,3% boys and 46,7% girls), without neurological or multiple impediments. The creative potential of these students was tested using the Creative Thinking Test – Graphic Production. By analyzing the obtained resutls we identified two factors which explain the total of 67,6% of the variance. The first factor has four main factor weights (fragment-dependent boundary breaking, fragment-independent boundary breaking, humour, and new elements). The second factor includes linking by drawing lines, continuation, addition, and linking that contributes to the topic. Unconventional material manipulation as well as the use of abstract elements have the least factor weights. The two-factor model showed acceptable suitability indices and suggests the importance of conventional and unconventional ways of thinking for the creative process of students with intellectual difficulties.",
publisher = "Учитељски факултет Универзитета у Београду",
journal = "Inovacije u nastavi",
title = "Faktorska analiza testa Kreativnog mišljenja  – grafička produkcija",
pages = "70",
volume = "36, 57",
doi = "10.5937/inovacije2303057J"
}

Japundza-Milisavljevic, M.,& Milanović-Dobrota, B.. (2023). Faktorska analiza testa Kreativnog mišljenja  – grafička produkcija. in Inovacije u nastavi
Учитељски факултет Универзитета у Београду., 36.
https://doi.org/10.5937/inovacije2303057J

Japundza-Milisavljevic M, Milanović-Dobrota B. Faktorska analiza testa Kreativnog mišljenja  – grafička produkcija. in Inovacije u nastavi. 2023;36:null-70.
doi:10.5937/inovacije2303057J .

Japundza-Milisavljevic, Mirjana, Milanović-Dobrota, Biljana, "Faktorska analiza testa Kreativnog mišljenja  – grafička produkcija" in Inovacije u nastavi, 36 (2023),
https://doi.org/10.5937/inovacije2303057J . .

TY  - CONF
AU  - Japundza-Milisavljevic, Mirjana
AU  - Djurić-Zdravković, Aleksandra
AU  - Milanović-Dobrota, Biljana
PY  - 2023
UR  - http://rfasper.fasper.bg.ac.rs/handle/123456789/5187
AB  - Slobodno vreme je prostor slobode stoga je važno da deca shvate njegov značaj kako im
organizovane aktivnosti ne bi bile nametnute od strane odraslih osoba. Ciljevi istraživanja bili su
da se utvrde načini provođenja slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću kao i
da se utvrdi da li postoje razlike u korišćenju slobodnog vremena između učenika različitog pola.
Za potrebe ovog istraživanja sačinjen je direktni intervju koji se sastoji od pet pitanja. Uzorkom
je obuhvaćen 31 učenik s intelektualnom ometenošću kalendarskog uzrasta od osam do 12 godina
(starost u mesecima: AS = 116.7; SD = 21.8). Od ukupnog broja ispitanika nijedan ispitanik se
nije izjasnio da često posećuje pozorišta, dok njih 45.2% povremeno gleda pozorišne predstave.
Ukupno 13 (41.9%) ispitanika nikada ne čita. Sa svojim vršanjacima druži se devetoro učenika
(29%). Slobodno vreme u prirodi veoma često provode tri ispitanika (9.8%). Nešto manje od
polovine ispitivanog uzorka (45.2%) slobodno vreme provodi na društvenim mrežama i internetu.
Dečaci češće idu u pozorište (p = 0.000) i češće čitaju knjige (p = 0.001) u poređenju sa
devojčicama, dok se devočice više druže sa svojim vršanjacima (p = 0.001) u odnosu na dečake.
Nisu utvrđene statistički značajne razlike između učenika različitog pola u odnosu na vreme
provedeno na internetu (p = 0.253) ili u prirodi (p = 0.214). Učenici s intelektualnom ometenošću
i roditelji treba da budu informisani o mogućnostima organizovanja i planiranja slobodnog
vremena.
AB  - Free time is a time of freedom; therefore, it is crucial for children to understand its value so that
organized activities are not imposed on them by adults. The goals of the research are to determine
the ways students with intellectual disabilities spend their free time, as well as to determine
whether there are some differences in the use of free time among students of different genders.
For the purpose of this research, a direct interview consisted of five questions was conducted.
The sample included 31 students with intellectual disabilities aged eight to 12 (age in months:
AS=116.7; SD=21.8). Out of the total number of respondents, no respondent stated that they often
visit theaters, while 45.2% occasionally watch theater performances. A total of 13 (41.9%)
respondents never read. Nine students (29%) hang out with their peers. Three respondents (9.8%)
often spend their free time in nature. Slightly less than half of the surveyed (45.2%) spend their
free time on social networks and the Internet. Boys go to the theater more often (p= 0.000) and
read books more often (p=0.001) compared to girls, while girls hang out more with their peers
(p=0.001). No statistically significant differences were found between students of different
genders regarding the time spent on the Internet (p=0.253) or in nature (p=0.214). Students with
174
intellectual disabilities and their parents should be informed about the possibilities of organizing
and planning the free time in question
PB  - Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih i Edukacijsko-rehabilitacijski fakultet, Univerzitet u Tuzli
C3  - XIV Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“
T1  - Provođenje slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću
EP  - 180
SP  - 173
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5187
ER  - 

@conference{
author = "Japundza-Milisavljevic, Mirjana and Djurić-Zdravković, Aleksandra and Milanović-Dobrota, Biljana",
year = "2023",
abstract = "Slobodno vreme je prostor slobode stoga je važno da deca shvate njegov značaj kako im
organizovane aktivnosti ne bi bile nametnute od strane odraslih osoba. Ciljevi istraživanja bili su
da se utvrde načini provođenja slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću kao i
da se utvrdi da li postoje razlike u korišćenju slobodnog vremena između učenika različitog pola.
Za potrebe ovog istraživanja sačinjen je direktni intervju koji se sastoji od pet pitanja. Uzorkom
je obuhvaćen 31 učenik s intelektualnom ometenošću kalendarskog uzrasta od osam do 12 godina
(starost u mesecima: AS = 116.7; SD = 21.8). Od ukupnog broja ispitanika nijedan ispitanik se
nije izjasnio da često posećuje pozorišta, dok njih 45.2% povremeno gleda pozorišne predstave.
Ukupno 13 (41.9%) ispitanika nikada ne čita. Sa svojim vršanjacima druži se devetoro učenika
(29%). Slobodno vreme u prirodi veoma često provode tri ispitanika (9.8%). Nešto manje od
polovine ispitivanog uzorka (45.2%) slobodno vreme provodi na društvenim mrežama i internetu.
Dečaci češće idu u pozorište (p = 0.000) i češće čitaju knjige (p = 0.001) u poređenju sa
devojčicama, dok se devočice više druže sa svojim vršanjacima (p = 0.001) u odnosu na dečake.
Nisu utvrđene statistički značajne razlike između učenika različitog pola u odnosu na vreme
provedeno na internetu (p = 0.253) ili u prirodi (p = 0.214). Učenici s intelektualnom ometenošću
i roditelji treba da budu informisani o mogućnostima organizovanja i planiranja slobodnog
vremena., Free time is a time of freedom; therefore, it is crucial for children to understand its value so that
organized activities are not imposed on them by adults. The goals of the research are to determine
the ways students with intellectual disabilities spend their free time, as well as to determine
whether there are some differences in the use of free time among students of different genders.
For the purpose of this research, a direct interview consisted of five questions was conducted.
The sample included 31 students with intellectual disabilities aged eight to 12 (age in months:
AS=116.7; SD=21.8). Out of the total number of respondents, no respondent stated that they often
visit theaters, while 45.2% occasionally watch theater performances. A total of 13 (41.9%)
respondents never read. Nine students (29%) hang out with their peers. Three respondents (9.8%)
often spend their free time in nature. Slightly less than half of the surveyed (45.2%) spend their
free time on social networks and the Internet. Boys go to the theater more often (p= 0.000) and
read books more often (p=0.001) compared to girls, while girls hang out more with their peers
(p=0.001). No statistically significant differences were found between students of different
genders regarding the time spent on the Internet (p=0.253) or in nature (p=0.214). Students with
174
intellectual disabilities and their parents should be informed about the possibilities of organizing
and planning the free time in question",
publisher = "Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih i Edukacijsko-rehabilitacijski fakultet, Univerzitet u Tuzli",
journal = "XIV Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“",
title = "Provođenje slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću",
pages = "180-173",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5187"
}

Japundza-Milisavljevic, M., Djurić-Zdravković, A.,& Milanović-Dobrota, B.. (2023). Provođenje slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću. in XIV Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“
Udruženje za podršku i kreativni razvoj djece i mladih i Edukacijsko-rehabilitacijski fakultet, Univerzitet u Tuzli., 173-180.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5187

Japundza-Milisavljevic M, Djurić-Zdravković A, Milanović-Dobrota B. Provođenje slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću. in XIV Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“. 2023;:173-180.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5187 .

Japundza-Milisavljevic, Mirjana, Djurić-Zdravković, Aleksandra, Milanović-Dobrota, Biljana, "Provođenje slobodnog vremena učenika s intelektualnom ometenošću" in XIV Međunarodna naučno-stručna konferencija „Unapređenje kvalitete života djece i mladih“ (2023):173-180,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_rfasper_5187 .